1 rok temu
Przedsiębiorca, który zatrudnia pracowników występuje w podwójnej roli – płatnika i pracodawcy. Przy rozliczaniu wynagrodzeń istotne znaczenie mają oświadczenia i wnioski składane przez pracowników do płatnika, które mają wpływ na wysokość zaliczek w podatku dochodowym. Każdy pracodawca musi znać przepisy kto i na jakich zasadach powinien takie oświadczenia składać. Odrębną kwestią będzie ustalenie, jakie obowiązki ma płatnik jeżeli chodzi o złożenie oświadczeń przez pracownika przed i po ustaniu zatrudnienia. Ten temat będziemy omawiali w dzisiejszej publikacji.
Jakie oświadczenia składa pracownik płatnikowi?
Płatnik jest zobowiązany do prawidłowego naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń swoich pracowników. Jednak żeby mógł wywiązać się ze swoich obowiązków pracownik musi dostarczyć podstawowy pakiet informacji. Ministerstwo Finansów wydało choćby objaśnienia podatkowe z dnia 30 grudnia 2022 r., w których opisuje kto i kiedy powinien złożyć oświadczenie i wniosek.
O stosowaniu/niestosowaniu pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek
|
O zastosowaniu podwyższonych kosztów uzyskania przychodów
|
O zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko
|
O stosowaniu ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących
|
O stosowanie/niestosowanie ulgi dla młodych
|
O stosowanie/niestosowanie kosztów uzyskania przychodów
|
O stosowanie wyższej stawki podatku
|
O niepobieranie zaliczek jeżeli uzyskane dochody pracownika podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30.000 zł
|
O rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów
|
Ministerstwo Finansów udostępniło wzory takich wniosków – PIT-2 i PIT-2A, ale korzystanie z tych wzorów jest dobrowolne. Wnioski i oświadczenia można również składać pojedynczo, bez sformalizowanej formy. Tak naprawdę to pracodawca informuje, jakie rozwiązania obowiązują w jego firmie.
Stosunek prawny pomiędzy pracownikiem a pracodawcą
W momencie podpisania umowy o pracę pomiędzy pracownikiem a pracodawcą dochodzi do nawiązania stosunku prawnego. Na ten temat wypowiada się również Ministerstwo Finansów we wspomnianych wcześniej objaśnieniach, kilka słów wyjaśnienia przedstawiamy poniżej.
Stosunek prawny jest to szczególna relacja między co najmniej dwoma podmiotami, w naszym przypadku będzie to pracownik i pracodawca
|
Stosunek prawny łączący pracownika z pracodawcą trwa do momentu, w którym pracownik pozostaje w stosunku pracy, stosunku służbowym, stosunku pracy nakładczej lub w spółdzielczym stosunku pracy
|
Stosunek prawny zleceniobiorcy ze zleceniodawcą trwa do momentu, gdy przyjmujący zlecenie oraz dający zlecenie wykonają względem siebie zobowiązania wynikające z zawartej umowy zlecenia. Oznacza to, iż stosunek prawny wygasa dopiero po wypłacie wynagrodzenia za wykonaną umowę zlecenie
|
Do ustania stosunku pracy dochodzi w sytuacji:
|
Ustanie stosunku prawnego a oświadczenia pracownika
W ustawie o podatku dochodowym ustawodawca odniósł się również do sytuacji, w której ustanie stosunek prawny pomiędzy pracownikiem a pracodawcą.
- o niestosowaniu ulgi dla młodych,
- o niestosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów,
- o rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów
Jednak najważniejsze w całej sprawie będzie, od którego momentu płatnik powinien pomijać wnioski i oświadczenia złożone przez pracownika? Druga wątpliwość powstaje w sytuacji, w której pracownik już po ustaniu zatrudnienia złoży wniosek mający wpływ na obliczenie zaliczki na podatek dochodowy. Z takim pytaniem zwrócił się przedsiębiorca we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowe nr 0114-KDIP3-2.4011.1095.2022.1.MN z dnia 25.01.2023 r. Przedsiębiorca stał na stanowisku, iż wnioski i oświadczenia złożone przez pracownika przed ustaniem stosunku prawnego powinien pomijać najpóźniej począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do ustania stosunku prawnego. Natomiast co do wniosków i oświadczeń otrzymanych po ustaniu stosunku prawnego, to powinien je uwzględniać najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym je otrzymał. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) uznał jednak takie stanowisko za nieprawidłowe, w uzasadnieniu napisał m.in.:
Jeśli w momencie realizacji świadczenia pracowniczego nie istnieje „więź” łącząca pracownika z płatnikiem, przy obliczaniu zaliczki na podatek PIT płatnik pomija oświadczenia i wnioski uprzednio złożone przez pracownika. Jest to generalna zasada, od której przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują tylko nstępujące wyjątki:
|
Takie podejście jest też opisywane w objaśnieniach MF z 30.12.2022 r.
Podsumowanie
Płatnicy mają szereg obowiązków związanych z zatrudnianiem pracowników. Jednym z nich jest prawidłowe naliczanie i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy. Jednak żeby to można było zrobić pracownik ma obowiązek złożyć pracodawcy niezbędne oświadczenia i wnioski, o których jest mowa w ustawie o PIT. Złożone dokumenty są ważne dopóki strony łączy stosunek prawny, po ustaniu zatrudnienia nie są brane pod uwagę przy obliczaniu zaliczek na PIT, poza pewnymi wyjątkami a mianowicie chodzi o niestosowanie ulgi dla młodych, niestosowanie kosztów uzyskania przychodów i 50% kosztów uzyskania przychodów. Wnioski i oświadczenia złożone po ustaniu stosunku prawnego nie mają żadnej mocy prawnej i nie mogą być uwzględniane przez pracodawcę, ponieważ ustała więź prawna łącząca pracownika i płatnika. Nieco odmiennie wygląda rozliczanie z tytułu umowy zlecenie, ponieważ w tym przypadku oświadczenia są ważne do terminu wypłaty wynagrodzenia.
![Biznes w Polsce. Tych rzeczy małe firmy boją się najbardziej [RAPORT]]()
