2 lat temu
Jednym z problemów z jakim muszą zmierzyć się producenci tworzyw jest ich odporność na ogień. Problem ten jest szczególnie istotny w przypadku sprzętu elektrycznego, który w czasie swojej pracy generuje ciepło, gdyż może dojść do samozapłonu urządzenia lub do stopienia materiału, z którego jest wykonany. W celu opóźnienia samozapłonu do tworzywa dodaje się różnego rodzaju substancje, które mają za zadanie zminimalizować ryzyko związane z nieprzewidzianym wystąpieniem pożaru. Takie dodatki nazywane są ogólnie uniepalniaczami.
Uniepalniacze (antypireny) są to związki należące do różnych grup chemicznych. Wyróżniamy m.in. antypireny organiczne, nieorganiczne, azotowe czy fosforowe.
Jednymi z najpopularniejszych uniepalniaczy są antypireny bromoorganiczne. Charakteryzują się one wysoką skutecznością oraz są stosunkowo tanie. W dyrektywie RoHS zostały uwzględnione dwa uniepalniacze bromoorganiczne (BFR – ang. Brominated Flame Retardants) – PBB (polibromowane bifenyle) oraz PBDE (polibromowane etery difenylowe). Dlaczego akurat one? Bo wg szacunków to właśnie te dwa antypireny są stosowane w zdecydowanej większości sprzętu elektrycznego / elektronicznego jako dodatek do mas termoplastycznych.
Obecności PBB i PBDE można się spodziewać w każdym niemetalowym elemencie urządzenia. Uniepalniacze znalazły szerokie zastosowanie jako dodatki do tworzyw sztucznych, które są wykorzystywane m.in. podczas produkcji sprzętu elektrycznego (AGD, RTV, komputerów, izolacje przewodów elektrycznych) czy w przemyśle motoryzacyjnym. Oprócz tego PBB oraz PBDE można znaleźć w piankach poliuretanowych, rurach, meblach tapicerowanych, impregnowanym drewnie, farbach, lakierach i wielu innych rzeczach codziennego użytku. Z powodu tak powszechnego zastosowania i jednocześnie szkodliwego działania dyrektywa RoHS ograniczyła dopuszczalne stężenie tych dwóch grup związków chemicznych do zawartości 0,1% (m/m).
Działanie PBB oraz PBDE na organizmy żywe zostało szczegółowo zbadane i udokumentowane. Wykazano, iż w znacznym stopniu wpływają one na aktywność enzymów wątrobowych, pracę tarczycy, mózgu oraz zaburzają gospodarkę hormonalną. Ponadto wykazują wysoką zdolność do akumulacji w organizmie człowieka (PBB wyższy niż PBDE) powodując problemy neurologiczne.
Uniepalniacze bromoorganiczne są uwalniane podczas użytkowania sprzętu na skutek kontaktu ze skórą. Równie dużym problemem jest składowanie i recykling przedmiotów zawierających znaczne ilości uniepalniaczy, gdyż podczas tego procesu mogą się do środowiska uwalniać szkodliwe substancje, które mają wpływ na wszystkie organizmy żywe.
Z powodu swoich szkodliwych adekwatności na organizmy żywe oraz na środowisko coraz częściej odchodzi się od stosowania uniepalniaczy halogenoorganicznych i próbuje się je zastąpić antypirenami innego rodzaju.
W Ośrodku Badawczo-Rozwojowym RCC badamy zawartość PBB i PBDE pod kątem dyrektywy RoHS dzięki nowoczesnej metody Py-GC-MS. Ta przystępna cenowo metoda pozwala na znaczne skrócenie czasu analizy i szybsze uzyskanie wiarygodnych wyników. W razie pytań zapraszamy do kontaktu +48 694 948 975 [email protected]
