Rzadko się zdarza, by Ministerstwo Finansów publikowało oświadczenia i wyjaśnienia w sprawie podatków w niedzielne popołudnia. Tak się jednak stało w niedzielę, 19.1.2025 r. Oświadczenie MF dotyczyło nieprawdziwych informacji w różnych mediach, dotyczących rzekomego nowego podatku od ogrodzeń. Co było powodem całego zamieszania?
- Czym jest ogrodzenie?
Od 1.1.2025 r. obowiązują nowe przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Dotyczą przede wszystkim budowli wykorzystywanych w biznesie. Podlegają one podatkowi od nieruchomości w wysokości 2 proc. ich wartości początkowej, a przedsiębiorcy płacą ten podatek co roku.
Budowle na nowo zdefiniowano po wielu latach sporów podatników z gminami o to, co jest budynkiem, a co budowlą. Przed 1 stycznia ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawierała takiej definicji, a odsyłała do przepisów prawa budowlanego. Tam nie definiowano ogrodzeń wprost, ale dało się to wywieść z definicji obiektów budowlanych i budowli, zawartej w art. 3 ustawy – Prawo budowlane. Tak też w praktyce traktowały ogrodzenia organy podatkowe, w tym przypadku gminy. Teraz ogrodzenia są wprost wymienione jako budowla w pkt 22 nowego załącznika nr 4 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
- Kiedy budowla jest opodatkowana?
Podatek od nieruchomości może być pobierany od budowli tylko wtedy, jeżeli są one wykorzystywane do działalności gospodarczej. Wyraźnie mówi o tym art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Ta zasada nie uległa zmianie.
Oznacza to, iż tak przed 1.1.2025 r., jak i po tym dniu podlegają opodatkowaniu tylko ogrodzenia okalające nieruchomość służącą wyłącznie biznesowi. MF wyjaśnia w swoim oświadczeniu, iż w pewnych sytuacjach, choćby gdy na danej nieruchomości jest prowadzona działalność gospodarcza, to jej ogrodzenie jest wolne od podatku od nieruchomości. „Nieopodatkowane (…) pozostają również ogrodzenia budynku mieszkalnego, którego część zajęta jest przez osobę prywatną na prowadzenie biura rachunkowego lub gabinetu stomatologicznego. Zajęcie części budynku mieszkalnego na cele działalności gospodarczej nie pozbawia budynku charakteru mieszkalnego, a budynki mieszkalne ustawa jednoznacznie wyłącza z kategorii obiektów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej” – przypomina MF. W ministerialnym oświadczeniu znajdujemy też odniesienie do działalności innej niż gospodarcza, np. leśnej. Ministerstwo przypomina, iż budowle związane z działalnością np. Lasów Państwowych nie podlegały i wciąż nie podlegają podatkowi od nieruchomości.
- Jaki był sens nowelizacji przepisów o budowlach?
Stanowisko MF podziela też Michał Nielepkowicz, doradca podatkowy, wspólnik w Thedy & Partners. Przypomina on, iż nie jest niczym nowym opodatkowanie ogrodzeń jako budowli używanych w działalności gospodarczej. Przyznaje, iż rzeczywiście nie były one wprost wymienione jako przedmiot opodatkowania w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.
– W poprzednim stanie prawnym ustawa ta odsyłała bowiem do prawa budowlanego. Cały sens noweli obowiązującej od 1 stycznia 2025 r. polega na próbie stworzenia jasnych definicji budowli na potrzeby podatku od nieruchomości. Wśród tych definicji są też ogrodzenia, ale i w poprzednim stanie prawnym definiowano je, choć w innej ustawie – zauważa ekspert.
Michał Nielepkowicz zaznacza przy tym, iż budowle, w tym ogrodzenia, podlegają podatkowi od nieruchomości tylko wtedy, gdy są wykorzystywane w biznesie. – jeżeli dane ogrodzenie otacza posesję typowo mieszkalną, nie można mówić o jego oddzielnym opodatkowaniu jako budowli – wyjaśnia.
- Jakie budowle podlegają podatkowi od nieruchomości?
Nowe definicje budowli zasadniczo nie zmieniły zakresu ich opodatkowania. Danina należy się od takich budowli, jak np. parking znajdujący się poza budynkiem, plac postojowy, plac składowy, plac pod śmietnik, podjazd czy zadaszenie. Nowelizacja wprowadziła bardzo istotne przepisy precyzujące opodatkowanie m.in. elektrowni wiatrowych i słonecznych (podatkowi podlegają w nich tylko części typowo budowlane, a nie prądotwórcze).
Ustawa w nowym brzmieniu pozostawiła wątpliwości dotyczące np. urządzeń budowlanych niezbędnych do funkcjonowania budynku. Ta „niezbędność” bywa dyskusyjna np. w przypadku zewnętrznych klimatyzatorów. ale zasady opodatkowania ogrodzeń się nie zmieniły.