Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa wyborczego /nr 8/ (11-09-2025)

Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa wyborczego, obradująca pod przewodnictwem posła Mariusza Witczaka (KO), przewodniczącego podkomisji, rozpatrzyła:

– poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy (druk nr 1389).

W posiedzeniu udział wzięli: Piotr Chmiel zastępca dyrektora Departamentu Konsularnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych wraz ze współpracownikami, Grzegorz Gąsior ekspert w Zespole Prawnym i Organizacji Wyborów Krajowego Biura Wyborczego oraz Marek Wójcik pełnomocnik zarządu – ekspert ds. legislacyjnych Związku Miast Polskich, sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Daria Kwiatkowska – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych oraz Michał Gajewski i Przemysław Sadłoń – legislatorzy z Biura Legislacyjnego.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Witam państwa bardzo serdecznie.

Rozpoczynamy posiedzenie podkomisji. Dzisiaj będziemy zajmowali się zmianą Kodeksu wyborczego w materii, która była już wielokrotnie omawiana, przedyskutowywana. Jest to ustawa powtórzona, która została taktycznie odesłana przez prezydenta Dudę do Trybunału Konstytucyjnego. Powtarzamy tę ustawę z drobnymi korektami.

W ustawie między innymi została uwzględniona sugestia prezydenta Dudy dotycząca tego, iż w przypadku wyborów samorządowych głosowanie korespondencyjne było zawężone tylko do seniorów, osób ze stwierdzoną niepełnosprawnością. Prezydentowi brakowało kwestii związanej z kwarantanną w przypadku pandemii, chociaż chcę przypomnieć, iż podczas ostatnich wyborów samorządowych ani jedna osoba nie była objęta kwarantanną. Jest to zjawisko, które towarzyszy nam w ustawodawstwie po pandemii, ale nie jest, kolokwialnie mówiąc, must-have w każdej legislacji. Niemniej przyjmujemy tę uwagę. Prezydent jako podstawową wadę wskazywał jeszcze brak panów Wąsika i Kamińskiego na posiedzeniu obrad. Tego nie jesteśmy w stanie nadrobić. Na następnym posiedzeniu, jak będziemy głosować, także ich nie będzie, ale mówiąc serio, uzupełniliśmy ustawę o uwagę byłego prezydenta Dudy. A zatem nie powinno być już żadnych wątpliwości. Ustawa została dobrze przedyskutowana na posiedzeniach parlamentarnych, na posiedzeniach podkomisji, została przedyskutowana również na forum opinii publicznej.

Istotną rzeczą było ustalenie zasad związanych z funkcjonowaniem wyborów korespondencyjnych w warstwie technicznej za granicą, dlatego iż jest to nieco inna materia. Tutaj też osiągnęliśmy rozwiązania, które wydają się być niezwykle pożyteczne. Co do zasady głosowanie korespondencyjne jako alternatywna forma głosowania w dużym stopniu wychodzi naprzeciw potrzebom polskiej diaspory, czyli Polaków na stałe zamieszkujących za granicą. Dla nich to jest istotne rozwiązanie, które ułatwia im branie udziału w wyborach.

Proszę państwa, w takim razie przechodzimy do zajmowania się ustawą.

Oczywiście wszystkich państwa obecnych na posiedzeniu serdecznie witam. Nie tracimy czasu.

Do ustawy zostały jeszcze dołączone drobne techniczne poprawki, które podpisałem. Nie wykraczają one poza zakres ustawy. Są to poprawki techniczne ujednolicające terminologię, które zasugerowała nam Państwowa Komisja Wyborcza. Dam przykład, m.in. żeby posługiwać się zgodnie z ustawą o ewidencji ludności terminologią „numer PESEL” albo żeby nie mówić o powiecie jeleniogórskim, którego formalnie już nie ma. Są to tego typu techniczne poprawki, które wprowadzamy. Przy okazji czyścimy Kodeks wyborczy. Nie wykracza to poza materię.

Proszę państwa, rozpoczynamy w takim razie procedurę, pracę nad ustawą. Jest to ustawa o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy. Rozumiem, iż nazwa nie budzi żadnych kontrowersji.

Tak, panie pośle. Bardzo proszę, poseł Schreiber.

Poseł Łukasz Schreiber (PiS):

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, nazwa nie budzi wątpliwości, natomiast pozwoliłem sobie złożyć poprawkę w sprawie odrzucenia projektu. Powiem tylko w kilku słowach, dlatego iż rozmawialiśmy o tym, niemniej naprawdę chciałbym zwrócić na to uwagę członkom podkomisji, wierzę, iż wszystkim…

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Proszę krótko, panie pośle, dlatego iż znamy to. Jest to już rytualna poprawka. Znamy argumentację, więc proszę krótko i będziemy głosować.

Poseł Łukasz Schreiber (PiS):

Może pan przewodniczący zna, ale może nie wszyscy z członków Komisji. Krótko. Zwłaszcza po tym, co się wydarzyło po ostatnich wyborach prezydenckich, w czym państwo jako przedstawiciele koalicji rządzącej mieliście swój udział, po próbie podważenia wiarygodności wyborów, procesu wyborczego, po tym jak, co też wynika z badań opinii publicznej, udało się wam do tego przekonać przynajmniej część swojego elektoratu, wprowadzenie teraz proponowanych zmian, czyli rozszerzenie prawa do wyborów korespondencyjnych, rozszerzenie uprawnień dla osób zamieszkałych czy też głosujących poza granicami Polski, spowoduje – jestem o tym absolutnie przekonany – iż przy każdych kolejnych wyborach będzie to w ogromny sposób rezonowało bardzo niekorzystnie.

Co więcej, wydaje się, iż naprawdę, o ile można było rozważać takie rozwiązania w stanie ekstraordynaryjnym, to wprowadzanie ich na stałe niczemu dobremu nie służy. Jest wiele przypadków, które na to wskazują, także w tych państwach, w których to obowiązuje. Weźmy chociażby ostatnie wybory powszechne w Stanach Zjednoczonych. W wielu stanach pojawiały się kontrowersje związane z głosowaniem korespondencyjnym. Krótko mówiąc, naprawdę uważam, iż jest to błąd. Bierzcie państwo pod uwagę, iż także wy będziecie spotykali się ze skalą niechęci, zwłaszcza gdy już będziecie w opozycji.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję, panie pośle.

Poseł Łukasz Schreiber (PiS):

To tyle z mojej strony, żeby nie przedłużać.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję. Za moment przegłosujemy ten wniosek.

Chcę tylko powiedzieć, iż na przestrzeni funkcjonowania przepisów o alternatywnym głosowaniu korespondencyjnym nie odnotowaliśmy w tej materii żadnych nieprawidłowości. Przepis ten, zasady te funkcjonowały z powodzeniem przez kilka lat. Powoływanie się na Stany Zjednoczone jest nieco chybione, ponieważ tam mamy do czynienia z kompletnie innym systemem głosowania. Tam stany wyznaczają standardy funkcjonowania wyborów. Kontrowersje dotyczyły funkcjonowania niegdyś, jak państwo pamiętają, tzw. elektronicznych maszyn do głosowania. Były rozmaite problemy związane z migracją wyborców pomiędzy stanami, ponieważ nie było centralnego rejestru. Niektórzy mogli teoretycznie głosować w stanach podwójnie albo potrójnie, gdyby chcieli. Nie chcę wchodzić w materię systemu wyborczego Stanów Zjednoczonych, ponieważ ma się on nijak do rzeczywistości polskiej.

Jeżeli chodzi o kontrowersje z ostatnich wyborów, to one też nie dotyczyły kwestii związanych z głosowaniem korespondencyjnym, a przypomnę, iż seniorzy… Przecież ograniczone prawo do głosowania korespondencyjnego funkcjonuje. To nie jest tak, iż tego instrumentu nie ma.

Proszę państwa, w takim razie zarządzam głosowanie. Jest wniosek o odrzucenie projektu w całości. Kto jest za? Kto jest przeciw wnioskowi? Kto się wstrzymał? Proszę o wyświetlenie wyników. Dziękuję bardzo.

Głosowało 6 osób. Za – 1, przeciw – 5, nikt się nie wstrzymał.

Wniosek został odrzucony.

Przechodzimy do ustawy. Będziemy teraz pracowali zmianami. Jeszcze raz pytam. Nazwa nie budzi, jak rozumiem, żadnych wątpliwości. Ustawa dotyczy zmiany ustawy – Kodeks wyborczy.

Przechodzimy do zmiany nr 1. Czy są jakieś wątpliwości wobec zmiany nr 1? Nie widzę.

Przechodzimy do zmiany nr 2. Czy są jakieś wątpliwości wobec zmiany nr 2?

Biuro Legislacyjne, proszę.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Dziękuję. Przemysław Sadłoń. Biuro Legislacyjne.

Nie tyle wątpliwości, panie przewodniczący, co jest to pierwsze miejsce w projekcie, w którym występuje sformułowanie, do którego pan przewodniczący na początku się odwoływał. Jest to numer ewidencyjny PESEL.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Tak jest.

Legislator Przemysław Sadłoń:

W związku z tym propozycja jest taka, żeby w tym miejscu, to jest w zmianie nr 2 w lit. b w § 2a, a poza tym w zmianie nr 4 w art. 53b w § 5 w pkt 2, w art. 53c w § 3 w pkt 2 oraz w art. 53j w § 3 dokonać analogicznej zmiany, czyli wykreślić wyraz „ewidencyjny”. Natomiast po to, żeby przepisy te były spójne z innymi przepisami Kodeksu wyborczego, należy także dokonać wielu zmian w innych przepisach. o ile jest potrzeba, oczywiście mogę odczytać wszystkie przepisy.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Nie, nie. Poprosimy Biuro Legislacyjne. Jest to techniczna zmiana…

Legislator Przemysław Sadłoń:

Krótko mówiąc, tak.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Na którą podkomisja, jak rozumiem, wyraża zgodę.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Krótko mówiąc, chodzi o to, żeby sformułowanie „numer ewidencyjny PESEL” zastąpić sformułowaniem „numer PESEL”.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Jasne. Dziękuję bardzo. Złożyłem i podpisałem poprawkę.

A zatem uwzględniamy tę zmianę. Czy są jakieś uwagi? Wiem, ale pytam się, czy są jeszcze jakieś głosy w tej materii. Nie ma. W takim razie uwzględniamy zmianę nr 2 łącznie z poprawką, która została przedstawiona.

Przechodzimy do zmiany nr 3. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.

Zmiana nr 3 jest przyjęta.

Przechodzimy do zmiany nr 4, która otwiera nam rozdział 6. Tutaj będziemy procedowali artykułami. W takim razie pozwolicie państwo, iż będę posługiwał się artykułami.

Art. 53a. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.

Art. 53b. Czy są jakieś uwagi?

Bardzo proszę.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Do tego artykułu jest poprawka. Ma ona charakter stricte redakcyjny. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Tu pan mecenas będzie mi pomagał, dlatego iż ja będę przyspieszał.

Bardzo proszę.

Ekspert w Zespole Prawnym i Organizacji Wyborów Krajowego Biura Wyborczego Grzegorz Gąsior:

Grzegorz Gąsior, Krajowe Biuro Wyborcze.

Szanowny panie przewodniczący, rozmawiałem z panem mecenasem. To nie jest tylko zmiana redakcyjna. Poproszę Biuro Legislacyjne o pomoc w tym zakresie. W przepisie tym należałoby wskazać jednoznacznie, iż jest to albo adres z obszaru gminy, w której wyborca jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców, albo adres, pod którym wyborca jest już ujęty w spisie wyborców. Różnica jest taka, iż druga opcja, o której powiedziałem, wskazywałaby na to, iż przed zgłoszeniem zamiaru głosowania korespondencyjnego wyborca mógłby zmienić miejsce głosowania. Przykładowo mieszka w Warszawie, wyjeżdża do Szczecina, składa wniosek o głosowanie w Szczecinie. W Szczecinie mógłby złożyć wniosek o głosowanie korespondencyjne. Oczywiście jest to troszeczkę skomplikowane, natomiast prostszą i, wydaje się, bardziej zrozumiałą opcją byłoby wskazanie, iż musi to być adres zamieszkania na obszarze gminy, w której wyborca jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Biuro Legislacyjne.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Propozycja, którą pan przewodniczący przedstawił w poprawce w odniesieniu do brzmienia z projektu, jest to wyłącznie zmiana o charakterze redakcyjnym. To, co zaproponował przedstawiciel KBW, wykracza ponad to, co jest w poprawce, jak też wykracza ponad to, co jest w projekcie. A więc o ile rzeczywiście jest to postulat zmodyfikowania pkt 4, to wymaga on jakiegoś namysłu. W tej chwili ciężko by nam było sformułować to tak na gorąco. Być może należy wrócić do tego na posiedzeniu Komisji, ale chcę podkreślić, iż to, co zostało zaproponowane w poprawce, w porównaniu z tym, co jest w projekcie, to jest wyłącznie redakcja. To, co pan zaproponował, jednak niesie za sobą pewną zmianę o charakterze merytorycznym.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

W takim razie pozostajemy przy tym, co zaproponowaliśmy. o ile będą jeszcze jakieś pogłębione refleksje, panie dyrektorze, będziemy mieli czas na ewentualne kwestie.

Łącznie z poprawką przyjmujemy, jak dobrze pamiętam, art. 53b. Tak, dobrze pamiętam? Przyjmujemy go.

Teraz przechodzimy do art. 53c.

Czy tu, panie mecenasie, coś mamy? Nie mamy.

Czy są jakieś uwagi?

Bardzo proszę.

Zastępca dyrektora Departamentu Konsularnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Piotr Chmiel:

Dzień dobry, panie przewodniczący. Dzień dobry państwu. Piotr Chmiel, Departament Konsularny Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Przy tej okazji chciałbym tylko zwrócić uwagę na kwestię związaną z terminem zgłoszenia korespondencyjnego za granicą. W ubiegłym roku podczas procedowania ustawy, która ostatecznie nie weszła w życie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych proponowało, żeby ze względów logistycznych było to 40 dni przed dniem wyborów, ponieważ jest to termin, który umożliwia z jednej strony wcześniejsze sformułowanie listy komisji, które będą obsługiwały głosowanie korespondencyjne, a później ogłoszenie stosownej liczby komisji obsługujących głosowanie osobiste. Rozumiejąc, iż kwestia ta została w zeszłym roku drogą kompromisu zakreślona na 30 dni, jednak poddajemy pod rozwagę wydłużenie.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję bardzo. Proponuję jednak, żeby pozostawić 30 dni. Ostatnio długo na ten temat rozmawialiśmy. Kompromis wynikał z pogłębionej dyskusji. A więc pozostawiamy 30 dni. One i tak dają komfort organizacyjny, logistyczny.

W takim razie przyjmujemy kolejną zmianę. Dotyczy ona art. 53c.

Teraz przechodzimy do art. 53d. Czy tutaj coś mamy? Nie mamy, panie mecenasie. Czy są jakieś uwagi? Nie ma?

Przyjmujemy art. 53d.

Przechodzimy do art. 53e. Czy tutaj coś mamy, panie mecenasie? Widzę, iż nie.

W takim razie przyjmujemy art. 53e.

Przechodzimy do art. 53f. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.

Przyjmujemy art. 53f.

Przechodzimy do art. 53g. Czy tutaj są jakieś uwagi? Nie widzę.

Przyjmujemy art. 53g.

Jak dobrze widzę, teraz mamy art. 53j. Tak, panie mecenasie? Tak.

Momencik. Jest art. 53h. Czy są jakieś uwagi?

Bardzo proszę.

Pełnomocnik zarządu – ekspert ds. legislacyjnych Związku Miast Polskich, sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego Marek Wójcik:

Panie przewodniczący, państwo posłowie, szanowni państwo, chciałbym zwrócić uwagę, iż w omawianej zmianie, w § 5 mamy termin, moim zdaniem, dosyć niejasny. Mówię tu z perspektywy praktyki samorządów terytorialnych w zakresie prowadzenia wyborów. Dotyczy to kwestii tego, co oznacza odbierający, który nie może potwierdzić odbioru. Jakie przesłanki będą decydowały o tym, iż ktoś nie może potwierdzić odbioru? Wtedy dostarczyciel ma prawo nie oczekiwać podpisu, sam podpisuje, stwierdza, dlaczego tak jest, jakie są przyczyny braku podpisu. Sprawa nie jest jasna. Zresztą w przeszłości w tej sprawie, o ile wiem, też były kłopoty dotyczące odbierającego. Jest to pytanie bardziej do przedstawiciela Krajowego Biura Wyborczego i pana legislatora – czy nie uważacie państwo, iż przepis ten należałoby jednak dookreślić, wskazując bardzo wyraźne przesłanki, które uniemożliwiają odbiór przesyłki? Katalog zamknięty, a nie odwrotnie.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Panowie mecenasi, co sądzicie na ten temat? Potem Krajowe Biuro Wyborcze.

Legislator Przemysław Sadłoń:

O ile sobie dobrze przypominam, wówczas, kiedy przepisy te były wprowadzane do kodeksu, pierwotnie chodziło wyłącznie o obiektywne sytuacje, w których osoba nie może potwierdzić odbioru. Nie wiem, teraz na myśl przychodzi mi niepełnosprawność osoby w takim stopniu, iż nie jest możliwe fizycznie, żeby odbiór został potwierdzony. Wydaje mi się, iż tylko w tym zakresie, w ten sposób przepis ten powinien być rozumiany. Nie wiem, czy wprowadzenie tutaj katalogu zamkniętego jest dobrym pomysłem. Ciężko mi w tej chwili to stwierdzić. Obawiam się, iż możemy wskazać jakieś wyraźnie określone okoliczności, natomiast w praktyce pojawią się kolejne…

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Też mi się tak wydaje, panie mecenasie.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Które będą powodowały, iż odbiór w konkretnym przypadku nie jest możliwy. Elastyczność tego przepisu ma swój walor.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Też tak uważam.

Legislator Przemysław Sadłoń:

W praktyce powinien on być właśnie w ten sposób stosowany, to znaczy, powinien być stosowany wyłącznie w przypadkach, kiedy w sposób obiektywny nie jest możliwe potwierdzenie odbioru. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Rozumiem to pytanie, ale boję się, iż jesteśmy w stanie brnąć potem w taką kazuistykę, iż sobie nie poradzimy z jakąś enumeratywną listą przypadków.

Poproszę jeszcze Krajowe Biuro Wyborcze. Już momencik.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Zgadzam się z tym, co powiedział pan mecenas. Intencją tego przepisu było właśnie umożliwienie odebrania pakietu w sytuacji, kiedy ktoś fizycznie nie może potwierdzić odbioru. Oczywiście rozumiem w pełni to stanowisko, natomiast obawiam się, iż określimy katalog zamknięty, określimy niepełnosprawności, a okaże się za chwilę, iż ktoś po prostu złamał dwie ręce. Może jest to przykład zupełnie abstrakcyjny, ale obawiam się, iż możemy zamknąć możliwość osobie, która rzeczywiście wyłącznie z takich przyczyn nie może podpisać odbioru.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję.

Pan minister, proszę.

Pełnomocnik zarządu – ekspert ds. legislacyjnych ZMP, sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik:

Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to krótko. Pan mecenas dwukrotnie użył wyrazu, który moim zdaniem rozwiązywałby problem. Powiedział, iż ktoś z obiektywnych powodów nie może potwierdzić. Być może jest to jakaś próba rozwiania wątpliwości.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję za tę uwagę. Myślę, iż na tym etapie nie będziemy decydować. Mamy jeszcze chwilę, żeby pomyśleć. o ile dojdziemy do wniosku, iż warto to robić, to warto, natomiast każdy termin niesie za sobą kolejne konsekwencje, kolejne definicje i dyskusje. Trzeba zdawać sobie z tego sprawę.

Pani przewodnicząca Dolniak, proszę.

Poseł Barbara Dolniak (KO):

W zasadzie w prawie ciężko stworzyć katalog zamknięty, ponieważ prawo musi mieć charakter obiektywny. Jak zamkniemy katalog, to może się okazać, iż jakaś sytuacja po prostu nie zmieści się w katalogu i wyłączymy możliwość doręczenia. Natomiast dla mnie o tyle sytuacja się rozwiązuje, iż jak przeczytamy do końca, zobaczymy, iż doręczający jest zobowiązany nie tylko wpisać datę, osobę odbierającą, ale także podać przyczynę braku jej podpisu. A to oznacza, iż na dokumencie doręczenia będzie widniało, dlaczego odbiór przesyłki nie został podpisany przez odbiorcę. W związku z tym tu mieści się możliwość kontroli schematy doręczenia.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję bardzo.

W takim razie przyjmujemy art. 53h.

Poseł Magdalena Małgorzata Kołodziejczak (KO):

Panie przewodniczący, można?

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Proszę bardzo.

Poseł Magdalena Małgorzata Kołodziejczak (KO):

Ja też mam wątpliwości. Broń Boże, nie chcę nikogo obrazić, ale też doskonale wiem, jakie osoby biegają z pakietami i będą je doręczały. Myślę, iż sformułowanie „obiektywne” da sygnał, iż to nie może być: „Proszę pana, mam brudną rękę, nie mogę podpisać, proszę za mnie podpisać”. Troszeczkę tu przejaskrawiam, ale znając życie, takie sytuacje mogą się zdarzać. Panie przewodniczący, w związku z tym popieram stanowisko pana przewodniczącego Marka.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dobrze. Dziękuję, tylko iż na tym etapie to jest bardziej wymiana poglądów, a nie poprawka.

W związku z tym przyjmujemy art. 53h. Jak będą poprawki, wtedy będziemy nad tym dyskutować. Nie widzę uwag w tej materii. Dziękuję bardzo.

Przechodzimy do kolejnej zmiany. Proszę mnie pilnować. Jest to art. 53k. Przepraszam, gdzie jesteśmy? Dobrze, przeskoczyłem. Jasne, oczywiście art. 53i. Czy są jakieś uwagi? Nie ma, nie widzę.

Przyjmujemy art. 53i.

Teraz przechodzimy do art. 53j. Czy są jakieś uwagi? Jest poprawka?

Legislator Przemysław Sadłoń:

Wcześniej została już uwzględniona – przy okazji tej pierwszej.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Tak, sprawa jest załatwiona. Do art. 53j nie widzę żadnych uwag.

Przyjmujemy. Dobrze.

Teraz mamy art. 53k. Czy tutaj mamy jakieś uwagi, zmiany? Nie ma.

Przyjmujemy art. 53k. Art. 53k został przyjęty.

Teraz mamy art. 53l.

Bardzo proszę, Marek Wójcik.

Pełnomocnik zarządu – ekspert ds. legislacyjnych ZMP, sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik:

Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.

Chciałbym zadać pytanie, które troszeczkę wykracza poza ten artykuł, ale wydaje się, iż w tym miejscu warto je zadać. Jak będą traktowane głosy oddane przez wyborców niedostarczone w terminie? Moim zdaniem sprawa ta nie jest jasna. Ktoś nie dostarczył koperty w terminie, ale wziął udział w głosowaniu, fizycznie głosował. Z różnych powodów nie dostarczono karty w terminie. Może się tak zdarzyć z różnych powodów. Teraz jest pytanie, jak będzie traktowany taki głos. Jako nieważny, jako głos, który w ogóle nie został oddany? Zadaję to pytanie, ponieważ w kilku miejscach pojawia się wątpliwość, jak należy to traktować. Będę wdzięczny za udzielenie odpowiedzi.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję za pytanie.

Biuro Legislacyjne i Krajowe Biuro Wyborcze poproszę o odpowiedź. Krajowe Biuro Wyborcze, pan dyrektor, bardzo proszę.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Po prostu głos nie będzie uwzględniony. To nie będzie głos nieważny. Po prostu głosy, które nie dotrą w terminie, są nieuwzględniane podczas ustalania wyników głosowania.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Krajowe Biuro Wyborcze nie wnosi uwag do tych rozwiązań.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Nie.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Są czytelne. Dziękuję bardzo.

W takim razie, szanowni państwo, art. 53l… Dobrze, panie mecenasie? Jesteśmy w tym miejscu, przy art. 53l?

Poseł Barbara Dolniak (KO):

Czy taką kartę będziemy traktować jako zaginioną?

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Komisja pakuje taki…. Karty w ogóle są przekazywane do dyrektora delegatury Krajowego Biura Wyborczego, ponieważ w obwodowej komisji wyborczej takiej karty nie będzie. o ile nie dotrze…

Poseł Barbara Dolniak (KO):

Ale będzie wydana.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Tak, będzie wydana. Będzie różnica w protokole głosowania. Innej możliwości nie ma. Jest rubryka na karty wysłane i na karty, które zostały doręczone do obwodowej komisji wyborczej do czasu zakończenia głosowania.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Jeszcze gwoli porządku, powiem sakramentalne słowa, iż do art. 53l nie ma uwag. Art. 53l został przyjęty.

Teraz przechodzimy do art. 53m. Chciałem mieć zamkniętą kwestię w przypadku art. 53l. Czy są jakieś uwagi do art. 53m? Nie widzę, nie ma.

Art. 53m został przyjęty.

Co tutaj mamy jeszcze oprócz art. 53o? Mamy art. 53n. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.

W takim razie przyjmujemy tę zmianę i artykuł zarazem, gdyż w taki sposób procedujemy.

Mamy teraz art. 53o. Czy są jakieś uwagi? Nie ma.

Artykuł został przyjęty. Zmiana została przyjęta.

Teraz mamy już konkretnie zmianę nr 5. Dobrze mówię? Tak. Teraz będziemy zajmowali się zmianą nr 5. Czy tutaj są jakieś uwagi? Nie ma?

Przyjmujemy zmianę nr 5.

Zamknęliśmy blok artykułów, które były zmianami wprowadzającymi nam rozdział 6a. Ta kwestia została zamknięta. Teraz mamy zmianę nr 5. Panowie mecenasi, dobrze mówię? Czy są jakieś uwagi do zmiany nr 5? Nie widzę.

Przyjmujemy zmianę nr 5.

Czy są jakieś uwagi do zmiany nr 6? Nie widzę.

Przyjmujemy zmianę nr 6.

Czy są jakieś uwagi do zmiany nr 7? Nie widzę.

Przyjmujemy zmianę nr 7.

Czy są jakieś uwagi do zmiany…

Bardzo proszę, pan mecenas.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Przed zmianą nr 8 są jeszcze dwie poprawki. Pierwsza z nich dotyczy art. 100. Ma ona charakter porządkowy. W przepisie błędnie jest użyty wyraz „uwzględniającego” zamiast „oddalającego”. Są to wyrazy przeciwstawne. Chodzi o skutek, o którym mowa w tym przepisie. Chodzi o wydanie orzeczenia właśnie oddalającego skargę albo odwołanie – tak powinno być – a nie uwzględniającego. Poprawka polega na zastąpieniu wyrazu „uwzględniającego” wyrazem „oddalającego”.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Przyjmujemy poprawkę? Czy są jakieś uwagi? Nie ma.

Przyjmujemy poprawkę. Zmianę nr 7 mamy załatwioną.

Teraz zmiana nr 8.

Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Przed zmianą nr 8 pozostało kolejna poprawka. Poprawka dotyczy art. 182. Ma ona charakter porządkowy, to znaczy, jest związana z wprowadzeniem do Kodeksu wyborczego Centralnego Rejestru Wyborców. Należy odstąpić od pojęcia „rejestrze wyborców” na rzecz sformułowania „stałym obwodzie głosowania adekwatnym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania na obszarze tej gminy”. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Jasne.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Tak, było to zmienione we wszystkich pozostałych przepisach.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Ujednolicamy.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Omyłkowo pozostało niezmienione.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Czyścimy te sprawy. Nie mamy już nic więcej do zmiany nr 7, panie mecenasie? Przyjmujemy tę poprawkę, nie ma zastrzeżeń do tego rozwiązania? Nie widzę.

Mamy zmianę nr 7 łącznie z dwiema poprawkami. Te dwie poprawki realizują nam zmianę nr 7 w całości.

Teraz przechodzimy do zmiany nr 8. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.

Przyjmujemy zmianę nr 8.

Przechodzimy do zmiany nr 9. Czy są jakieś uwagi? Nie ma.

Przyjmujemy zmianę nr 9. W ten sposób…

Tak, bardzo proszę.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Po zmianie nr 9 w poprawce proponuje się dodać dwie nowe zmiany nr 10 i 11. Jest to też naprawienie czy usunięcie pewnej usterki czy zaszłości. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 2020 r. nazwa powiatu jeleniogórskiego została zastąpiona nazwą „powiat karkonoski”. W związku z tym trzeba dokonać odpowiedniej zmiany w załączniku nr 1 i w załączniku nr 2. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję bardzo.

Czy są jakieś uwagi do tych zmian? Nie widzę.

Przyjmujemy zmianę nr 9.

Co jeszcze mamy? Gdzie mamy zmianę nr 10?

Legislator Przemysław Sadłoń:

Poprawka zakładała dodanie zmian nr 10 i 11.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Tak. I mamy to tutaj. Bardzo proszę. Zmiana nr 10. Czy są jakieś uwagi? Nie ma.

Przyjmujemy zmianę nr 10.

Teraz mamy zmianę nr 11. Jest to prosta sprawa. Mówiliśmy o wykreśleniu powiatu jeleniogórskiego. Już nie będzie błędu. Zmiana nie budzi żadnych kontrowersji.

Przyjmujemy tę zmianę. W tym momencie…

Które jeszcze? Proszę mi pokazać. Mamy jeszcze art. 2 i 3. Dziękuję bardzo za pomoc. W takim razie czy są jakieś uwagi do art. 2? Nie ma, nie widzę.

Przyjmujemy art. 2.

Art. 3. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.

Przyjmujemy art. 3.

Temat mamy zamknięty. Całość ustawy mamy zrealizowaną.

W takim razie przegłosujmy całość ustawy łącznie z poprawkami, ze wszystkimi delegacjami. Kto jest za ustawą? Głosujemy całość ustawy. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o wyniki.

Głosowało 6 osób. Za – 5, przeciw – 1, nikt się nie wstrzymał.

Uroczyście ogłaszam, iż ustawa została przyjęta przez podkomisję.

Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Jeszcze tylko chciałbym poprosić o upoważnienie Biura Legislacyjnego do dokonania ewentualnych czynności technicznych.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Tak. Za moment pytanie pani przewodniczącej.

Rozumiem, iż jest zgoda na delegację, upoważnienie biura do wszystkich spraw technicznych, legislacyjnych, o których mówiliśmy, żeby były wyczyszczone. Tak? Jest zgoda. Dziękuję bardzo.

Macie państwo zgodę.

Pani przewodnicząca, bardzo proszę.

Poseł Barbara Dolniak (KO):

Poprosiłam o głos, ponieważ mam pytanie. Projekt trafia z podkomisji do Komisji Nadzwyczajnej. Czy przepracowane poprawki…

Mam pytanie również do pana dyrektora. Czekam aż pan dyrektor skończy.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Tak, tak. Panowie, momencik. Proszę, gdyż pani poseł zadaje pytanie między innymi do pana dyrektora.

Poseł Barbara Dolniak (KO):

To jeszcze raz w związku z tym, iż po posiedzeniu podkomisji projekt trafia do Komisji Nadzwyczajnej. Został on przeanalizowany i zgłoszono wiele poprawek. Pan dyrektor przedstawiał uwagi, zapoznając się z projektem. Czy przewidujecie państwo jeszcze jakieś poprawki, patrząc na projekt w tym stanie, który mamy po poprawkach? Czy mam rozumieć, iż jest już dopracowany? Oczywiście nie mogę zapytać wszystkich klubów, ponieważ są nieobecne. Czy na tym etapie przewidujecie państwo jako legislatorzy i jako Państwowa Komisja Wyborcza jeszcze jakieś aspekty, które w tej ustawie wymagają poprawek?

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Tak jak wspomniałem wcześniej, cały czas moje wątpliwości budzi jedynie redakcja przepisu dotyczącego zgłoszenia. Chodzi o to, żeby wyborca zrozumiał, iż z tego przepisu może wynikać wskazanie adresu na obszarze gminy, w której dokonano zgłoszenia. Wyborca w tym momencie nie może dokonać zgłoszenia na obszarze każdej gminy, musi dokonać zgłoszenia na obszarze gminy, w której jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców. Chodzi właśnie o to, żeby było wiadomo, iż chodzi tylko o adres z obszaru tej gminy. To nie musi być adres zamieszkania, to nie musi być adres, pod którym wyborca jest ujęty w stałym obwodzie głosowania, ale musi to być adres z obszaru tej gminy. Po prostu o ile ktoś dokona zgłoszenia… Myślę tutaj oczywiście tylko w trosce o wyborców. Z przepisu tego można by było wyinterpretować, iż może dokonać zgłoszenia w każdej gminie. Jest to moja jedyna wątpliwość.

Poseł Barbara Dolniak (KO):

To pamiętam.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

W pozostałym zakresie Państwowa Komisja Wyborcza nie zgłasza uwag do projektu.

Poseł Barbara Dolniak (KO):

To pamiętam. Pan mecenas mówił o tym, iż uwaga ta wymaga zastanowienia, iż nie można udzielić odpowiedzi od razu. Mam więc prośbę. Skoro Państwowa Komisja Wyborcza nie zgłasza innych uwag i zastrzeżeń do projektu, planuję wyznaczenie posiedzenia Komisji w czasie następnego posiedzenia Sejmu. W związku z tym chciałabym, żeby przed posiedzeniem Komisji Biuro Legislacyjne i Państwowa Komisja Wyborcza przedyskutowały faktycznie konieczność zmiany w tym zakresie, a o ile taka będzie, żeby przygotowały poprawkę, abyśmy na posiedzeniu Komisji mogli zamknąć ten temat i przyjąć ustawę w ramach Komisji, kierując ją do drugiego czytania. Dobrze? Możemy się tak umówić?

Legislator Przemysław Sadłoń:

Dobrze. Tak, oczywiście.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Oczywiście.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Będziemy w takim razie w kontakcie roboczym.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję.

Legislator Przemysław Sadłoń:

Uzgodnimy brzmienie przepisu tak, żeby nie budził wątpliwości.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję bardzo.

Ustawa tylko dlatego jest obłożona kilkoma poprawkami, iż korzystamy z okazji, żeby ujednolicić i czyścić w Kodeksie wyborczym pewne kwestie terminologiczne. Co do zasady jest to projekt tożsamy oprócz zmiany, o której mówiłem na początku, dotyczącej w przypadku wyborów samorządowych uwzględnienia trzeciej okoliczności, która może dawać prawo do głosowania korespondencyjnego, czyli kwarantanny. Poza tym ustawę mamy już przedyskutowaną.

Pełnomocnik zarządu – ekspert ds. legislacyjnych ZMP, sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik:

Mogę jeszcze?

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Bardzo krótko, panie ministrze.

Pełnomocnik zarządu – ekspert ds. legislacyjnych ZMP, sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik:

Bardzo krótko, obiecuję. W kontekście wypowiedzi pani poseł proszę, żebyście państwo po stronie Biura Legislacyjnego i Krajowego Biura Wyborczego przeanalizowali jeszcze jedną rzecz, o której trzeba sobie powiedzieć wyraźnie, iż moim zdaniem też jest niejasna. Otóż zwróćcie państwo uwagę, iż w przypadku, kiedy do urny wrzuca się kopertę, komisja otrzymuje kopertę, która jest niezaklejona. W kopercie jest zaklejona karta. Jak państwo zwrócicie uwagę, to obowiązki wyborcy są takie: głosuję, wsadzam do koperty, zaklejam kopertę. Znajduje się zapis, iż zaklejam kopertę. Następnie wsadzam do drugiej koperty, tzw. pocztowej, również swoje oświadczenie. Ona nie musi być zaklejona. Nie zawieracie państwo zapisu, iż musi być zaklejona. Zakładam, iż może być otwarta. Mogą się zdarzyć różne rzeczy.

Natomiast żeby głos był ważny, muszą być spełnione obydwa warunki. Po pierwsze, musi być zaklejona koperta. Po drugie, musi być oświadczenie, które wędruje w niekoniecznie zaklejonej kopercie. Być może wystarczyłoby dla wyborcy dopisać również obowiązek, żeby zakleił jedną i drugą kopertę. Wtedy nie mam uwag. Zwracam na to uwagę. Mówimy o szczegółach, ale skoro…

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Dziękuję za tę uwagę.

Moja prośba po uwadze pana ministra Wójcika jest taka, żeby spojrzeć na przepisy, czy ewentualnie nie należy dopisać takiego przepisu. Co do zasady głosowanie korespondencyjne symuluje nam głosowanie tradycyjne w lokalu wyborczym. Krótko mówiąc, podpisujemy oświadczenie, legitymujemy się, otrzymujemy kartę, potem głosowanie jest tajne, czyli zaklejamy kopertę. Taka była intencja. Być może zaklejenie nie było wpisane jako obowiązek, ale skoro oświadczenie jest niezbędne do pobrania karty i musi być w pakiecie, to być może warto to zrobić.

Panie dyrektorze, proszę się zastanowić.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Oczywiście. Nie ma najmniejszego problemu. Słuszna uwaga. Chciałbym tylko powiedzieć, iż nie mieliśmy sygnałów związanych z tym problemem. Mam wrażenie, iż w tym przepisie chodziło o wskazanie zaklejenia koperty z kartą do głosowania jako niezbędnego warunku.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Głosowanie tajne.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Dokładnie. Natomiast w domyśle oczywiście zaklejoną kopertę z kartą do głosowania wkładamy do koperty zwrotnej łącznie z oświadczeniem. Oczywiste jest, iż powinniśmy to zakleić, żeby dotarło, ale nie widzę żadnych przeszkód, żeby to doprecyzować w tym przepisie.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

To proszę. Ewentualnie jest to kwestia poprawki, o co pytała pani przewodnicząca, na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej, gdzie będziemy uchwalali ustawę.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Oczywiście przygotujemy.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Proszę przygotować. Może nie jest to jakaś szczególna nadgorliwość, żeby to wpisać. Będzie to jeszcze stwarzało trochę instrukcję podnoszącą bezpieczeństwo. Jednak pozaklejany pakiet wyborczy jest bezpieczniejszy. Warto to wpisać w ustawie.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Panie przewodniczący, chciałbym jedynie dodać, absolutnie nie kwestionując tej propozycji, iż w naszych instrukcjach, ponieważ na podstawie delegacji…

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Ustawy.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Mamy obowiązek określić tryb głosowania, jest wskazana również druga koperta.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Proszę pomyśleć.

Ekspert w zespole KBW Grzegorz Gąsior:

Oczywiście przepis ustawowy ma inną rangę, więc jak najbardziej.

Przewodniczący poseł Mariusz Witczak (KO):

Proszę pomyśleć, o ile jest to na tyle prosta sprawa, iż bez żadnego problemu jesteśmy w stanie to wpisać.

Kończąc i dziękując państwu za posiedzenie, chcę powiedzieć, iż oczywiście toczą się prace nad elektroniczną zbiórką podpisów. Po przyszłym tygodniu będziemy również wiedzieli więcej, gdyż kończą się prace w Ministerstwie Cyfryzacji w relacji z Państwową Komisją Wyborczą, Krajowym Biurem Wyborczym, ministrem cyfryzacji.

Mam nadzieję, iż w październiku będziemy pracowali już nad tą ustawą w sposób bardzo konkretny. Przygotowywane są jeszcze inne zmiany dotyczące ulepszenia Kodeksu wyborczego. Wobec tego będziemy działać w nowym sezonie.

Wszystkiego dobrego. Dziękuję za posiedzenie.

Zamykam posiedzenie.