28 czerwca br. wejdzie w życie ustawa o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. Nakłada ona na przedsiębiorców obowiązek dostosowania swojej oferty produktowej lub świadczonych usług w taki sposób, aby osoby z niepełnosprawnościami lub w starszym wieku nie były wykluczone ze skorzystania z nich.
Nowe prawo stanowi implementację unijnej dyrektywy European Accessibility Act (tzw. Europejski akt w sprawie dostępności, EAA). Zakłada ona poprawę funkcjonowania rynku wewnętrznego i usunięcie rozbieżności w ustawodawstwie państw UE w zakresie dostępności towarów i usług dla osób ze szczególnymi potrzebami. EAA obejmuje produkty i usługi, które w opinii prawodawcy unijnego są istotne z perspektywy codziennego funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami. Są to m.in. usługi bankowe, e-booki, usługi e-commerce, telewizja i media, usługi telefoniczne i transportowe. 26 kwietnia 2024 r. Sejm RP uchwalił ustawę wdrażającą te przepisy.
Jakie produkty i usługi będą musiały spełniać standardy dostępności?
Zgodnie z przyjętą ustawą, przepisy będą miały zastosowanie do następujących produktów:
- konsumenckie systemy sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia i ich systemy operacyjne,
- konsumenckie urządzenia końcowe z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi wykorzystywane do oferowania lub świadczenia usług telekomunikacyjnych lub dostępu do audiowizualnych usług medialnych,
- czytniki książek elektronicznych,
- terminale.
W zakresie usług, nowe obowiązki będą dotyczyć przedsiębiorców oferujących:
- usługi telekomunikacyjne,
- usługi bankowości detalicznej,
- usługi rozpowszechniania książek elektronicznych,
- usługi towarzyszące usługom transportu pasażerskiego m.in. w zakresie stron internetowych, biletów elektronicznych, przekazu informacji dot. podróży (także na ekranach na terenie dworców, przystanków itp. lub terminali samoobsługowych )
- usługi dostępu do audiowizualnych usług medialnych (w tym programy telewizyjne i VOD),
- usługi handlu elektronicznego.
Jako usługi handlu elektronicznego należy rozumieć wszelkie formy zakupu na odległość, np. przez strony internetowe lub aplikacje mobilne, realizowane na żądnie klienta (tzw. zakupy online). Ponadto ustawa uznaje za handel elektroniczny także te sytuacje, gdy umowa jest zawarta w modelu tradycyjnym (stacjonarnie), ale poprzedziło ją działanie online. Do przykładów takich sytuacji należy chociażby zamówienie produktu przez Internet z odbiorem i płatnością w sklepie stacjonarnym lub rezerwacja usługi online, która następnie jest wykonana i opłacona w lokalu usługowym lub u klienta, bądź choćby zostawienie w formularzu online swoich danych kontaktowych w celu przedstawienia oferty.
Jakie wyłączenia przywidziano w ustawie?
Ustawa określa także wyłączania od stosowania jej przepisów oraz okresy przejściowe. Ustawodawca wykluczył z podmiotów objętych regulacjami mikroprzedsiębiorców, tj. organizacje, które w ciągu ostatnich dwóch lat zatrudniały mniej niż 10 pracowników, a ich obrót netto albo suma aktywów bilansu nie przekraczały 2 milionów euro.
Do wymagań ustawy nie będą też musiały być dostosowane strony internetowe i aplikacje mobilne, które:
- udostępniają mapy oraz mapy interaktywne, w tym geoportale, jeżeli zawarte w nich dane teleadresowe i położenie geograficzne są prezentowane w sposób dostępny cyfrowo lub
- udostępniają treści, które nie są finansowane i nie są tworzone przez dany podmiot gospodarczy oraz nie znajdują się pod jego kontrolą;
Wyłączenie będzie dotyczyć jedynie ww. elementów i treści.
Ustawy nie będą stosowały także podmioty realizujące usługi publicznego transportu zbiorowego w zakresie realizacji usług przewozu. Wyłączenie to nie obejmie dostarczania informacji dzięki interaktywnych terminali samoobsługowych.
Ustawodawca przewidział też okresy przejściowe. Zgodnie z nimi, przepisami ustawy nie będą musiały być objęte produkty, które weszły do obrotu przed datą 28 czerwca 2025. Przy czym przedsiębiorca ma 5 lat na ich dostosowanie do potrzeb osób z niepełnosprawności i starszych. W przypadku używanych aktualnie terminali okres ten wynosi 20 lat. W przypadku umów o świadczenie usług, zawartych przed datą wejścia w życie przepisów, mogą one zostać niezmienione do czasu ich wygaśnięcia, jednak nie później niż do 28 czerwca 2030 r.
Wraz z przyjęciem ustawy dostępność cyfrowa przestaje być domeną sektora usług świadczonych przez instytucje publiczne lub jedynie dobrowolną inicjatywą przedsiębiorstw. Dla wielu firm świadczących usługi w Internecie stanie się to nowym obowiązkiem. W kolejnym artykule opiszemy, na czym dokładnie polega zapewnienie dostępności oraz jakie będą sankcje za nieprzestrzeganie przepisów.
Jeśli chcą Państwo dokonać wstępnej, samodzielnej i bezpłatnej analizy, czy Państwa produkty lub usługi podlegają pod przepisy nowej ustawy, zapraszany do naszego formularza online. Wypełnienie ankiety zajmuje 2-3 minuty, a otrzymane wyniki pomogą oszacować ryzyko. Formularz samooceny jest dostępu tu: https://tally.so/r/wvd6pX
