3 miesięcy temu
Już niedługo może dojść do długo oczekiwanego rozwiązania kwestii publicznych alternatywnych spółek inwestycyjnych (ASI) oraz rozszerzenia uprawnień ostrzegawczych Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) wobec m.in. spółek publicznych i innych emitentów papierów wartościowych. Zmiany te wynikają z Ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, która w ostatnich dniach weszła na kolejny etap ścieżki legislacyjnej.
Jaki jest status regulacji o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów?
8 stycznia 2025 r. Senat bez poprawek przyjął Ustawę o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów[1]. Aktualnie oczekuje ona na podpis Prezydenta RP, a następnie na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw i upływ 14-dniowego vacatio legis.
Sama ustawa reguluje kwestie zasadniczo niezwiązane z obrotem giełdowym, a omawiane przez nas rozwiązania zostały do niej wrzucone niejako przy okazji. Ustawa dotyczy bowiem wdrożenia przepisów unijnych[2], które mają na celu zmniejszenie ryzyka związanego z nieobsługiwanymi kredytami w bilansach banków oraz zapobieganie ich akumulacji w przyszłości. Dzięki nowym przepisom instytucje kredytowe będą miały lepsze narzędzia do radzenia sobie z problematycznymi kredytami, co przyczyni się do stabilności finansowej całego sektora.
Akcje publicznych ASI mogą wrócić do obrotu – czyli ciąg dalszy tzw. warzywniaka
Problem z publicznymi ASI pojawił się we wrześniu 2023 r., w związku z wejściem w życie ustawy mającej na celu ochronę inwestorów na rynku kapitałowym[3] (tzw. warzywniaka). Ustawa ta wprowadziła zakaz inwestowania w ASI przez klientów detalicznych, czyli takich, którzy nie spełniają kryteriów klienta profesjonalnego (m.in. w zakresie doświadczenia i wiedzy pozwalającej na podejmowanie adekwatnych decyzji inwestycyjnych).
Regulacja została uznana przez zarząd Giełdy Papierów Wartościowych za ograniczenie w zbywalności akcji ASI, które zostały dopuszczone do obrotu na giełdzie lub na NewConnect. KNF i Minister Finansów zajęli odmienne stanowisko. W efekcie zarząd giełdy zdecydował o zawieszeniu obrotu akcjami 9 alternatywnych spółek inwestycyjnych, w oczekiwaniu na jasne przesądzenie sprawy przez ustawodawcę.
Odpowiedź w końcu nadeszła. W nowelizacji ustawy o funduszach inwestycyjnych[4], którą uwzględniono w ramach ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, przesądzono, że przepisu o zakazie wtórnego obrotu akcjami ASI z klientami detalicznymi nie stosuje się w przypadku akcji ASI dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub NewConnect.
Więcej ostrzeżeń publicznych od KNF
Autorzy projektu ustawy dotyczącej nieobsługiwanych kredytów i ich nabywania zdecydowali się wprowadzić do niego również przepisy modyfikujące ogólne kompetencje KNF. Będą one rzutowały na uczestników nie tylko sektora bankowego, ale również rynku kapitałowego – w tym spółki publiczne.
KNF uzyska szersze możliwości podawania do publicznej wiadomości informacji (także tych objętych tajemnicą ustawową) w zakresie, w jakim jest to uzasadnione celem nadzoru nad rynkiem finansowym. Zakres informacji, które mogą podlegać publikacji, nie został sprecyzowany – można przypuszczać, iż będą one mogły obejmować dane zgromadzone w toku postępowań KNF lub dotyczące wydanych decyzji, choćby jeżeli nie ma do tego wyraźnej podstawy.
Nie jest wykluczone, iż nowe przepisy będą funkcjonowały podobnie do aktualnie prowadzonej Listy Ostrzeżeń Publicznych KNF[5].
Kiedy nowe przepisy mogą zacząć obowiązywać?
Jeśli Prezydent RP nie zawetuje Ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, to omawiane zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia regulacji w Dzienniku Ustaw.
Co w praktyce oznaczają zmiany?
Jeśli przepisy zaczną obowiązywać, to nowelizacja przepisów o ASI przyniesie długo oczekiwane rozwiązanie wątpliwości interpretacyjnych. Pozwoli ono zarządowi giełdy podjąć ostateczną decyzję w sprawie wznowienia obrotu akcjami publicznych ASI. Jednocześnie w mocy wciąż pozostanie ograniczenie dotyczące nabywania akcji ASI przez klientów profesjonalnych w obrocie pierwotnym (np. przy emisji nowych akcji[6]).
Z kolei nowe środki prawne przyznane KNF mogą stanowić dla tego organu poważne narzędzie. Trudno jednak powiedzieć, jaki zrobi on z niego użytek. Dla samych spółek publicznych prawdopodobnie lepiej, aby KNF z nowych uprawnień korzystał ostrożnie.
W razie pytań lub wątpliwości w tym temacie zachęcamy do kontaktu!
***
[1] Z tekstem ustawy przyjętym przez Sejm i Senat można zapoznać się tutaj.
[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2167 z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów oraz w sprawie zmiany dyrektyw 2008/48/WE i 2014/17/UE.
[3] Ustawa z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku.
[4] Ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
[5] Lista Ostrzeżeń Publicznych zawiera informacje o złożonych zawiadomieniach o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i postępowaniach, do których Przewodniczący KNF przystąpił jako pokrzywdzony.
[6] Art. 8c ust. 4 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
