Pozew o rozwód – jak napisać pozew rozwodowy, gdy chcesz wziąć rozwód jeszcze w 2024 r.?
Polskie prawo przewiduje, iż rozwiązanie małżeństwa może nastąpić przez rozwód orzeczony przez Sąd. W poniższym wpisie znajdziesz najważniejsze informacje dotyczące napisania pozwu rozwodowego, jego złożenia, ewentualnie cofnięcia pozwu o rozwód. Wskażemy na warunki formalne jakim powinno odpowiadać to pismo, jakie powinno zawierać załączniki i ile je należy opłacić.
Jak napisać pozew rozwodowy, gdy chcesz wziąć rozwód jeszcze w 2024 r. odpowiemy w poniższym wpisie.
Sporządzenie pozwu rozwodowego – od czego zacząć, gdy chcesz złożyć pozew o rozwód?
Oznaczenie Sądu
Sądem adekwatnym do rozpoznania sprawy o rozwód jest sąd okręgowy, a to na podstawie z art. 17 ust. 1 kpc (kodeks postępowania cywilnego), który stanowi, iż do adekwatności sądów okręgowych należą sprawy o prawa niemajątkowe.
Właściwość miejscową sądu okręgowego ustala się wedle reguł określonych w art. 41 kpc. Zgodnie z nim powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, o ile choć jeden z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie adekwatny jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego, a o ile i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.
Co to oznacza w praktyce?
Przykład:
Jeżeli małżonkowie ostatnie wspólne miejsce zamieszkania mieli w Katowicach, a w tej chwili tylko jeden z nich tam mieszka, a drugi mieszka w Krakowie, to adekwatny do rozpoznania sprawy będzie Sąd Okręgowy w Katowicach.
Jeżeli małżonkowie nie mieli wspólnego miejsca zamieszkania i każde z nich mieszkało osobno, np. mąż w Katowicach, a żona w Krakowie, a złożyć pozew o rozwód zdecydował się mąż, to adekwatny do rozpoznania sprawy będzie Sąd Okręgowy w Krakowie.
Oznaczenie stron
W pozwie należy oznaczyć strony – powoda i pozwanego, czyli wskazać następujące dane:
- imię i nazwisko małżonków,
- miejsce zamieszkania małżonków (nie mylić z zameldowaniem) lub adres do korespondencji,
- nr Pesel,
- najlepiej nr telefonu i adres e-mail.
Sformułowanie żądanie pozwu, a przede wszystkim ustalenie czy będzie to rozwód bez orzekania o winie czy orzeczenie o winie będzie konieczne:
Należy wskazać czego powód się domaga, a zatem:
- rozwiązania małżeństwa stron bez orzekania o winie ( rozwód bez orzekania o winie) lub z orzeczenie o winie obu małżonków lub z wyłącznej winy jednego z małżonków,
- orzeczenia alimentów na rzecz małżonka niewinnego,
- orzekania o wspólnym mieszkaniu stron,
- zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, o ile w sprawie bierze udział adwokat, którymi zostanie obciążony małżonek wyłącznie winny,
- można złożyć wniosek o podział majątku małżeńskiego, jednak w praktyce bardzo rzadko dochodzi do tego w toku rozwodu.
Złożyć wniosek o rozwód bez orzekania o winie czy z winą? Co to da? Alimenty na małżonka a rozwód z winy małżonka
Oto jest odwieczne pytanie osób, które zdecydowały się na rozwód. choćby o ile decyzja o rozwodzie zapadła, to konieczne jest podjęcie decyzji dot. tego czy orzekać o winie czy nie.
Co to daje:
- małżonek niewinny oczekuje tego ze względów emocjonalnych,
- może mieć wpływ na obowiązek alimentacyjny między małżonkami.
Każdy z małżonków może żądać orzeczenia rozwodu z winy drugiego.
Niedostatek
Zgodnie z art. 60 §1 krio małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.
Pogorszenie sytuacji materialnej
Zaś zgodnie z §2 tego przepisu o ile jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, iż małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się we właściwym zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
Jest wiele za i przeciw, wszystko zależy od konkretnych okoliczności – od przyczyn rozkładu, od tego jak bardzo zależy na uzyskaniu rozwodu w krótkim czasie, czy są dzieci, jaka jest sytuacja majątkowa / zawodowa /zdrowotna rozwodzących się małżonków.
Tą decyzję zawsze warto skonsultować z dobrym adwokatem rozwodowym .
Żądania pozwu dot. małoletnich dzieci:
Jeżeli małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, w pozwie należy wskazać należy żądania w:
- kwestii władzy rodzicielskiej – czy wnosi o pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu rodziców czy tylko jednemu z rodziców domagając się przy tym ograniczenia / pozbawienia / zawieszenia władzy drugiego z rodziców,
- kontaktów z dziećmi – czy wnosi o uregulowanie kontaktów z tym z rodziców u którego dziecko nie zamieszkuje czy nie,
- alimentów – czy wnosi o zasądzenie alimentów i w jakiej wysokości.
Sporządzenie pozwu – istotny element – uzasadnienie
W uzasadnieniu pozwu należy wykazać, iż miedzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, a także wskazania przyczyn, w których upatruje rozkładu pożycia małżeńskiego.
Jeśli powód domaga się orzeczenia, iż jego małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, to oprócz wskazania przyczyn rozkładu, powinien również przywołać dowody na poparcie swych twierdzeń.
Na koniec należy się podpisać.
Podział majątku a wyrok rozwodowy
Czy dopuszczalny jest podział wspólnego majątku w toku rozwodu? Tak, sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, o ile przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
W praktyce występuje to niestety bardzo rzadko.
Załączniki
Pozew należy opłacić – 600 zł.
Nadto należy dołączyć odpis skrócony aktu małżeństwa, a jeżeli są małoletnie dzieci – odpis skrócony aktu urodzenia dzieci.
Dodatkowo inne dowody, na które powód powołuje się w uzasadnieniu.
Zabezpieczenia na czas trwania procesu:
W pozwie powód może sformułować również wnioski o zabezpieczenie na czas trwania procesu, mogą one przybrać formę:
- zabezpieczenia alimentów na rzecz dzieci lub na rzecz małżonka,
- zabezpieczenia potrzeb rodziny poprzez udzielenie zabezpieczenia i zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego .
Warunki formalne pozwu:
Przesłanki pozytywne:
Sąd może orzec rozwód, o ile w małżeństwie nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, w każdej z 3 sfer życia małżonków tj.;
- w sferze intymnej
- w sferze gospodarczej
- w sferze emocjonalnej.
Brak jest przepisu, który wskazuje na upływ czasu jaki byłby wymagany dla uznania, iż rozkład jest trwały . Rozkład jest trwały, o ile doświadczenie życiowe i okoliczności sprawy wskazują, iż brak jest jakichkolwiek szans na powrót małżonków do wspólnego pożycia.
Przesłanki negatywne:
Sąd nie orzeknie rozwodu w razie, gdy stwierdzi istnienie jednej z poniższych przesłanek negatywnych, tj.:
- jeżeli wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków,
- albo o ile z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Jak należy złożyć pozew o rozwód?
Pozew należy przygotować w 3 jednobrzmiących egzemplarzach, do każdego załączyć ten sam komplet załączników
2 egzemplarze pozwu należy złożyć w Sądzie – albo wysłać pocztą, najlepiej przesyłką poleconą, albo złożyć osobiście na biurze podawczym w sądzie, wówczas należy na własnym, 3 egzemplarzu, uzyskać potwierdzenie złożenia pozwu w sądzie.
Czy można cofnąć pozew o rozwód – co na to Sąd?
Tak – można cofnąć pozew rozwodowy.
Zgodnie z ogólną normą procesową art. 203 § 1 k.p.c. pozew (w tym pozew rozwodowy) można cofnąć bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy sądowej. Po rozpoczęciu pierwszej rozprawy, konieczna jest zgoda pozwanego na cofniecie pozwu.
Warto jednak zwrócić uwagę na utrwaloną linię orzeczniczą Sądu Najwyższego, która nieco modyfikuje te ogólne zasady dot. cofnięcia pozwu.
Otóż zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 1983 r., sygn. akt III CZP 59/83: „Żądanie rozwodu przez pozwanego małżonka wyłącza dopuszczalność umorzenia postępowania na skutek cofnięcia pozwu o rozwód.”
Oznacza to tyle, iż powód może skutecznie cofnąć bez zgody pozwanego pozew o rozwód aż do rozpoczęcia rozprawy, o ile pozwany nie złoży żadnego stanowiska co do żądania pozwu rozwodowego, bądź o ile żąda oddalenia powództwa o rozwód. Wówczas wystarczające dla cofnięcia pozwu o rozwód jest złożenie przez stronę powodową oświadczenia do sądu o cofnięciu pozwu o rozwód.
Jeżeli jednak pozwany małżonek do czasu rozpoczęcia rozprawy o rozwód otrzymał odpis pozwu rozwodowego ( a obecne przepisy kpc tego wymagają) i wniesie odpowiedź na pozew, w której będzie żądał rozwiązania małżeństwa przez rozwód, to bez jego zgody powód nie nie będzie mógł skuteczne cofnąć pozwu o rozwód.
Powyższa uchwała została wydana w 1983 r., jest aktualna i uznawana przez większość Sądów rozwodowych w Polsce. Niemniej jednak, zdarzają się przypadki jej nieuznawania przez Sądy. Co w sytuacji gdy sąd jednak umorzyłby postępowanie w sprawie, mimo iż pozwany złożył odpowiedź i żądał rozwodu? Wystarczy odczekać 7 dni na uprawomocnienie się orzeczenia o umorzeniu, a następnie pozwany, może samodzielnie złożyć pozew o rozwód.
Mediacja w sprawie rozwodowej
W pozwie rozwodowym powód winien wskazać czy strony podjęły mediacje przez złożeniem pozwu do Sądu. Mediacja nie jest warunkiem koniecznym poprzedzającym złożenie pozwu, ale wielokrotnie może pomóc, zwłaszcza mocno zwaśnionym małżonkom, w zbliżeniu ich stanowisk procesowych, np. w kwestii orzekania o winie, w kwestii dokonania podziału majątku małżeńskiego, czy w kwestiach małoletnich dzieci.
W toku sprawy sądowej Sędzia przewodniczący może skierować strony do mediacji. Mediacja zasadniczo jest dobrowolna, niemniej jednak Sąd może strony skierować do mediacji choćby mimo braku ich zgody. Wówczas małżonkowie są zobligowani do stawiennictwa na pierwszym posiedzeniu mediacyjnym, w którym mediator sądowy będzie ich zachęcał do podjęcia rozmów mediacyjnych.
Jednak o ile w toku takiego postępowania mediacyjnego, małżonkowie nie będą się godzić na dalszy udział w mediacjach, to nie można ich do tego przymusić.
Co istotne, mediacje nie tylko sa dobrowolne, ale strony są obowiązane zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji.
Rozprawa sądowa w sprawie o rozwód
W sprawach rozwodowych konieczne jest rozpatrzenie sprawy w formie przeprowadzenia rozprawy.
Zgodnie z art. 427 kpc posiedzenia (rozprawy) w sprawach rozwodowych realizowane są przy drzwiach zamkniętych, chyba iż obie strony żądają publicznego rozpoznania sprawy, a sąd uzna, iż jawność nie zagraża moralności.
Rozprawa może przybrać postać rozprawy w Sądzie lub rozprawy zdalnej, która została wprowadzona w czasach pandemii covid.
Skutki niestawiennictwa stron na rozprawę / pierwszą rozprawę
Rozprawa odbywa się bez względu na niestawiennictwo jednej ze stron.
Jednakże w razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa powoda na pierwsze posiedzenie sądowe wyznaczone w celu przeprowadzenia rozprawy, postępowanie ulega zawieszeniu, chyba iż prokurator popiera żądanie unieważnienia albo ustalenia istnienia lub nieistnienia małżeństwa.
Jeżeli strony zostały skutecznie zawiadomione o dalszych rozprawach, sąd przeprowadza rozprawę mimo niestawiennictwa stron, również o ile strony były wezwanie do udziału w rozprawie celem ich przesłuchania. Wówczas Sad pomija dowód z przesłuchania stron.
Wyrok rozwodowy – orzeczenie rozwodu
Sąd wydaje wyrok rozwodowy po przeprowadzeniu postępowania sądowego, w tym postępowania dowodowego, dopuszczeniu wszelkich dowodów, przesłuchaniu świadków i zawsze po przesłuchaniu stron.
W wyroku rozwodowym, sąd orzeka o:
- czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia, a odstępuje od tego, tylko na zgodny wniosek stron,
- władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków,
- kontaktach rodziców z małoletnim dzieckiem,
- tym, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka,
- sposobie korzystania z mieszkania, o ile małżonkowie zamieszkują wspólnie,
- kosztach procesu,
- nadto może dokonać podziału majątku wspólnego, o ile przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu ( a zdarza sie to wyjątkowo).
Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku
Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku należy złożyć w ciągu 7 dni od dnia wydania wyroku. Należy wskazać czy domagamy się sporządzenia uzasadnienia całego wyroku czy tylko jego części, jeżeli części to jakiej dokładnie ( które punkty).
Opłata za sporządzenie wyroku wynosi 100 zł. Zaliczana jest na poczet ewentualnej opłaty od apelacji.
Czy warto skorzystać z pomocy kancelarii adwokackiej? Czy adwokat rozwodowy jest potrzebny by napisać pozew?
Sprawy rozwodowe, zwłaszcza, gdy jest to rozwód z orzekaniem o winie są bardzo trudne, nie tylko ze względów formalnych, ale również ze względów emocjonalnych.
Profesjonalny adwokat rozwodowy nie tylko dopilnuje wszystkich formalnych aspektów sprawy rozwodowej, ale z pewnością pomoże przejść przez ten trudny proces. Pomoże profesjonalnie przygotować pozew o rozwód, zawierający wszystkie istotne elementy, w tym wnioski o udzielenie zabezpieczenia na czas trwania procesu, przygotuje odpowiedź na pozew, czy dalsze pisma w toku procesu
Wobec tego, iż rozstrzygnięcia wyroku rozwodowego mają niebagatelne znaczenie w różnych aspektach życia – w relacjach z dziećmi, z członkami rodziny współmałżonka i własnej generacyjnej, w kwestiach majątkowych. Dlatego przed złożeniem pozwu / po otrzymaniu pozwu bezwzględnie należy skonsultować swoją sprawę z adwokatem specjalizującym się w sprawach rozwodowych.
Adwokat od spraw rodzinnych może udzielić porady, może przygotować projekt pozwu, a może reprezentować swojego klienta przez całe postępowanie sądowe . Wszystko zależy od indywidualnych uzgodnień.
Autor:
Ewelina Papaj-Gajek