Badania Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości zostały zaprezentowane na międzynarodowej konferencji Komitetu Badawczego ds. Porównawczych Studiów Sądowych Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauk Politycznych. – Choć skala przestępczości w Polsce zmniejsza się, to jednak populacja więzienna utrzymuje na tym samym poziomie – mówiła na University of Texas dr Joanna Klimczak.
W referacie “Number of Prisoners versus Penal Policy in Poland” dr Joanna Klimczak przedstawiła wybrane dane gromadzone m.in. w ramach projektów badań IWS pt. „Przestępczość i polityka karna w Polsce w latach 1990-2023”. Efektem tych badań IWS będzie publikacja „Atlas Przestępczości w Polsce 7” oraz „Powrotność do przestępstwa skazanych, którzy odbyli karę więzienia w Systemie Dozoru Elektronicznego (SDE)” dotyczące populacji więziennej w Polsce i zmian w polskiej polityce karnej. – Choć skala przestępczości w Polsce zmniejsza się, to jednak populacja więzienna utrzymuje się względnie na tym samym poziomie. Zmiana przepisów w 2015 roku zwiększyła ilość kar wolnościowych, czyli grzywien i kar ograniczenia wolności, ale problem w tym, iż coraz częściej te wolnościowe kary nie były wykonywane i zostały później zamienione na wiezienie. Do 2023 r. zmniejszyła się także skala warunkowych zwolnień. Jednakże wprowadzone zmiany w zakresie polityki warunkowych przedterminowych zwolnień w tym roku mogą poprawić sytuację w polskim więziennictwie – mówiła dr Joanna Klimczak z Sekcji Analiz Ekonomicznych Wymiaru Sprawiedliwości IWS.
Projekty te są realizowane przez zespół pracowników Sekcji Analiz Ekonomicznych Wymiaru Sprawiedliwości IWS: dr hab. Pawła Ostaszewskiego, dr Justynę Włodarczyk Madejską oraz dr Joannę Klimczak. Wskaźnik osadzonych w więzieniach (na 100 000 osób) wynosi w Polsce blisko 200 i jest niemal najwyższy w Unii Europejskiej (w 2023 r. Polska była na drugim miejscu, tuż za Węgrami). Pierwszym krokiem w omawianych analizach jest stworzenie statystycznego obrazu uwarunkowań rozmiarów populacji więziennej w Polsce i sformułowanie wstępnych diagnoz co do wpływu wcześniejszych zmian przepisów prawa na jej rozmiary oraz możliwości jej ograniczenia.
Konferencja zorganizowana przez Komitet Badawczy ds. Porównawczych Studiów Sądowych odbyła się w dniach 24-26 października 2024 r. na University of Texas w Austin. Komitet Badawczy ds. Porównawczych Studiów Sądowych (The Research Committee for Comparative Judicial Studies- RC09) jest jednym z 49 aktywnych komitetów badawczych Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauk Politycznych (International Political Science Association). Jego celem jest promowanie prac naukowych na temat prawa, sądów i procesów sądowych z perspektywy porównawczej. Komitet dąży do włączenia analizy różnych wymiarów systemów sądowych do głównego nurtu porównawczych badań politycznych.