1 miesiąc temu
Sprawa dotyczy pozwu złożonego przez D. K. i M. K., małżeństwo, przeciwko (…) Bankowi (…) z siedzibą w B., posiadającemu oddział w Polsce, o zwrot kwoty 12 704,08 zł wraz z odsetkami, dotyczącymi kredytu konsumenckiego na zakup samochodu z 12 kwietnia 2019 r. Powodowie twierdzili, iż bank nie dostarczył wystarczających informacji o oprocentowaniu opartym na WIBOR i innych kosztach, co naruszyło polskie prawo konsumenckie i dyrektywy UE. Sąd uznał, iż bank nie wyjaśnił klientowi zasad działania tego wskaźnika, nie przedstawił symulacji kosztów ani jednoznacznych definicji. W konsekwencji cała umowa została uznana za nieważną.
Twierdzenia stron
Powodowie zarzucili, iż bank nie dostarczył wystarczających informacji o oprocentowaniu, kosztach kredytu i ryzykach związanych z WIBOR, powołując się na naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 4, 6, 7, 10 i 15 ustawy o kredycie konsumenckim. Twierdzili, iż umowa zawierała niejasne zapisy, zwłaszcza dotyczące prowizji i RRSO, a klauzule nie były indywidualnie negocjowane. Bank z kolei wnosił o oddalenie powództwa, argumentując, iż umowa spełniała wymagania prawne, odwołując się do stanowiska UKNF i rozporządzenia BMR z 8 czerwca 2016 r.
Ustalenia dowodowe
Sąd ustalił, iż umowa była oparta na wzorcu umownym banku, a powodowie nie mieli wpływu na jej treść. Dokumenty, takie jak Tabela Opłat i Prowizji (TO) i informacja o ryzyku stopy procentowej, nie były odpowiednio dostarczone lub dostosowane do umowy (np. symulacje dotyczyły WIBOR 3M, a nie WIBOR 1M). Zeznania świadków i powodów potwierdziły, iż podpisanie umowy i odbiór samochodu odbyły się tego samego dnia, bez wystarczającego czasu w analizę warunków. Harmonogram spłat nie był parafowany, co utrudniało weryfikację kosztów.
Analiza prawna
Sąd oparł się na następujących przepisach:
• Ustawa o kredycie konsumenckim (12 maja 2011 r.), zwłaszcza art. 30 ust. 1 pkt 7, 10 i 15, wymagające podania jasnych informacji o kosztach i RRSO.
• Art. 45 ustawy, umożliwiający sankcję kredytu darmowego w przypadku naruszeń informacyjnych, z terminem zawitym roku od wykonania umowy, który sąd uznał za spełniony (oświadczenie złożone przed 29 marca 2024 r.).
• Art. 385(1) kodeksu cywilnego, dotyczący nieuczciwych warunków umownych, w kontekście klauzuli zmiennego oprocentowania.
• Dyrektywa 2008/48/WE i Dyrektywa 93/13/EWG, zapewniające ochronę konsumentów w zakresie przejrzystości umów i zakazu nieuczciwych klauzul.
Sąd uznał, iż bank naruszył obowiązki informacyjne, szczególnie w zakresie:
• Niejasności co do prowizji (§ 1 vs. § 4 umowy), co wpływało na RRSO i całkowity koszt kredytu (CKS).
• Brak podania wszystkich założeń do wyliczenia RRSO, w tym uwzględnienia całkowitej kwoty kredytu (CKK) w pozycji wypłat.
• Brak dostarczenia lub dostosowania dokumentów, takich jak informacja o ryzyku, do konkretnej umowy.
Dodatkowo, klauzula zmiennego oprocentowania (§ 5 umowy) została uznana za nieuczciwą, ponieważ:
• Była zapisana drobnym drukiem (ok. 2 mm), co utrudniało zrozumienie.
• Zawierała zawiłe mechanizmy zmiany oprocentowania oparte na WIBOR 1M, bez wyjaśnienia pojęć, takich jak stopa bazowa czy punkty bazowe.
• Nie przedstawiono symulacji możliwych zmian oprocentowania, co uniemożliwiło ocenę kosztów przez konsumentów, zwłaszcza przy ich dochodach (ok. 10 000 zł miesięcznie) i dodatkowych zobowiązaniach (rata kredytu ok. 2 000 zł miesięcznie z ratą balonową).
• Zapis o podwyższeniu oprocentowania o 300 punktów bazowych w przypadku rozwiązania ubezpieczenia spłaty kredytu był uznany za nieproporcjonalny, zwłaszcza jeżeli zdarzenie było niezależne od konsumentów.
Rozstrzygnięcie
Sąd uwzględnił powództwo w całości, zasądzając 12 704,08 zł wraz z odsetkami od 1 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty oraz koszty procesu (4 384 zł) na rzecz powodów, opierając się na art. 98 k.p.c. i zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu.
W razie pytań i wątpliwości związanych z powyższą materią zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami:
- Piotrem Włodawcem: wlodawiec[at]prokurent.com
- Marcinem Bandurskim: bandurski[at]prokurent.com
- Arturem Okoniem: okon[at]prokurent.com
Autorzy:
- Piotr Włodawiec – Radca prawny / Starszy Partner
- Marcin Bandurski – Adwokat / Partner
- Artur Okoń – Radca prawny / Partner
- Relkonds
