11 godzin temu
Z dyrektor Instytutu ESG Urszulą Jóźwiak, Iga Leszczyńska na portalu mojafirma.infor.pl, rozmawia o tym, jak firma powinna się przygotować do raportowania ESG.
17 grudnia 2024 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Wdraża ona dyrektywę w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD – Corporate Sustainability Reporting Directive). Zapytaliśmy dyrektor Instytutu ESG Urszulę Jóźwiak o to, jak firmy mogą przygotować się do raportowania ESG. Ekspertka odniosła się także do najważniejszych zagadnień związanych ze strategią zrównoważonego rozwoju, w tym m.in. na co zwrócić uwagę przy wdrażaniu strategii ESG, a także poruszyła kwestię wpływu ESG na rynek pracy.
Raportowanie ESG: jak się przygotować?
Iga Leszczyńska (I.L.) : Jak przygotować się do raportowania ESG?
Urszula Jóźwiak (U.J.): Pierwszym krokiem powinno być zapoznanie się z obowiązującymi przepisami, a więc przede wszystkim: dyrektywą ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (ang. CSRD) oraz rozporządzeniem ws. europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ang. ESRS). Kolejny krok to przygotowanie analizy wstępnej, która obejmuje m.in. ustalenie harmonogramu działań, przeszkolenie kadry, przegląd bieżących praktyk i politykę firmy oraz identyfikację obszarów wymagających poprawy. Dalszy etap to uwzględnienie oczekiwań i opinii interesariuszy i ich zaangażowanie w proces zmian. I w końcu dochodzimy do zarządzania wdrożeniem ESG.
Wdrażanie ESG krok po kroku
Czy jest jakaś uniwersalna strategia pozwalająca wdrożyć ESG?
U.J.: W zasadzie nie istnieje coś takiego jak jeden uniwersalny sposób na skuteczne wdrażanie ESG w organizacji, bo za każdym razem trzeba wszystkie elementy dostosować do specyfiki danej firmy, jednak można wyróżnić kilka uniwersalnych kroków. Pierwszym krokiem jest analiza, w ramach której powinniśmy ustalić:
- model biznesowy firmy, co pozwoli na znalezienie obszarów, na które firma wpływa lub może wpływać w zakresie środowiskowym, społecznym oraz zarządczym i na wskazanie, jak te wymiary wpływają na firmę;
- mapę interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych – trzeba więc stworzyć listę osób, grup osób, organizacji i instytucji, które mogą wpływać na przedsiębiorstwo lub pozostają pod wpływem jego działalności. Należy wybrać tych, którzy są najistotniejsi (kluczowi) dla organizacji, oceniając m.in.: ich wpływ na organizację, rolę czy siłę wzajemnych powiązań i zależności
- ocena wpływu, ryzyk i szans – gdy mamy już model biznesowy i mapę interesariuszy, firma powinna ocenić, jaki ma wpływ na otoczenie (środowiskowe, społeczne, zarządcze) i jak to otoczenie na nią wpływa oraz jakie wiążą się z tym ryzyka i szanse. W tym procesie powinny brać udział najważniejsze osoby/jednostki w firmie. jeżeli organizacja posiada odpowiednie dane w zakresie zrównoważonego rozwoju, może spróbować ocenić wpływ na zagadnienia zrównoważonego rozwoju w zakresie podwójnej istotności: istotność wpływu oraz istotność finansowa. Oba aspekty istotności należy oceniać w perspektywie krótko-, średnio- oraz długoterminowej.
Na tej podstawie możemy stworzyć listę istotnych zagadnień zrównoważonego rozwoju. Lista będzie pokazywać, gdzie są nasze wpływy, ale także ryzyka i szanse związane ze zrównoważonym rozwojem.
Kolejny istotny etap to ustalenie kluczowych priorytetów i określenie działań, w tym harmonogramu, zakresu ewentualnych luk do nadrobienia (np. w zakresie procedur), planu zaangażowania i przeszkolenia pracowników. Dalej pozostaje już monitorowanie realizowanych działań i celów (kontrolowanie postępów i wprowadzanie działań naprawczych) i przygotowanie raportu.
Czy ESG jest potrzebne?
Tak, ESG jako strategiczne podejście do zarządzania firmą/organizacją uwzględniające wpływ organizacji na kwestie środowiskowe, społeczne i zarządcze, a także związane z tymi wpływami ryzyka i szanse – jest potrzebne. To podejście pozwala nam na rozważną analizę dotychczasowych działań i zaplanowanie ich w dłuższej perspektywie, zniwelowanie ryzyk i wykorzystanie szans. ESG to takie CSR w excelu – nie jest podejściem dobrowolnym, ale ostatecznie ma wszystkim przynieść zysk – tak firmie (np. zmniejszenie wykorzystania energii – ma korzystny wpływ na planetę, ale daje także realny efekt dla firmy w postaci zmniejszenia wysokości rachunków), jak środowisku i ludziom.
(…)Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?
U.J.: Pod koniec 2024 roku na agendzie politycznej UE pojawiła się inicjatywa nowej Komisji Europejskiej dotycząca wprowadzenia szybkich zmian w pakiecie legislacyjnym związanym z ESG i raportowaniem ESG. KE zamierza pod koniec lutego br. opublikować projekt Omnibus Directive/Regulation, który ma uprościć, zmodyfikować i zwiększyć spójność w unijnych aktach prawnych przyjętych w ostatnich latach, w tym dyrektywy CSRD, dyrektywy ws. należytej staranności, rozporządzenia taksonomicznego ws. zrównoważonego finansowania oraz rozporządzenia SFDR dla instytucji finansowych. Na pewno uproszczenia są potrzebne, np. w zakresie przyjęcia jednego uproszczonego standardu ESRS dla wszystkich MŚP.
