8-9 listopada br. miała miejsce konferencja szkoleniowa „Raportowanie ESG – uregulowania prawne i najlepsze praktyki” organizowana przez MMC Polska w formule online. Miałem przyjemność poprowadzić jeden z jej wykładów, opisując proces raportowania ESG krok po kroku z perspektywy prawnika, omawiając także zagrożenia i pułapki związane z tym procesem.
Włączenie ESG w działalność przedsiębiorstwa
Jednym z pierwszych kroków adekwatne włączenie ESG w działalność całego przedsiębiorstwa. Bardzo pomocne będzie przeprowadzenie analizy ryzyka ESG w działalności przedsiębiorstwa, np. w kwestii emisji gazów cieplarnianych przez dostawców czy naruszeń praw pracowniczych. W ten sposób można wyłonić najważniejsze obszary, na których należy się skupić opracowując strategię ESG. Ta jest niezbędna, ponieważ wytycza cele, a postępy w ich realizacji będą wykazywane w kolejnych raportach ESG. Przygotowanie strategii ESG jako elementu strategii przedsiębiorstwa oznacza opracowanie modelu biznesowego, który będzie uwzględniał cele zrównoważonego rozwoju.
Kolejnym zadaniem będzie włączenie ESG w strukturę organizacyjną (poczynając od zarządu) oraz w procesy projektowania produktów i usług, zakupy i zrządzanie łańcuchem dostaw. Niezbędne jest również jednoczesne, adekwatne kształtowanie ładu korporacyjnego, a więc m. in. kultury prawnej wewnątrz przedsiębiorstwa, przestrzegania ustalonych procedur, np. w zakresie przeciwdziałania mobbingowi.
Dobór wskaźników ESG
Dużym wyzwaniem okazuje się też dobór wskaźników ESG do przygotowywanego raportu. Tu prawo wymaga przeprowadzenia udokumentowanej analizy istotności tych wskaźników, których uwzględnienie w raporcie nie jest obligatoryjne. Należy w wykazać, które wskaźniki przyjęto, a które odrzucono jako nieistotne. Ta istotność jest oceniana z dwóch perspektyw: wpływu na otoczenie przedsiębiorstwa oraz na jego wyniki finansowe (ocena podwójnej istotności). Dobór wskaźników ESG powinien też wynikać z dialogu z interesariuszami, np. pracownikami, kontrahentami, społecznością lokalną.
W dobrze wskaźników ESG i ocenie ich istotności pomocne też będą wyniki analizy ryzyka ESG, wspomnianej powyżej.
Najpopularniejszymi wytycznymi, zwierającymi katalog wskaźników ESG są w tej chwili wytyczne Global Reporting Initiative (GRI), jednak prawdopodobnie będą one wypierane przez Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), opracowywane przez Unię Europejską.
Przygotowanie raportu ESG
Monitorowanie realizacji strategii ESG i wypełnienie opisanych powyżej kroków umożliwi przygotowanie raportu ESG, który zostanie pozytywnie zweryfikowany przez podmioty zewnętrzne. Mowa tu nie tylko o agencjach ratingowych czy biegłych rewidentach, ale również o organach administracji publicznej. Przykładowo, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi w tej chwili postępowania wobec wielu dużych polskich marek pod kątem zarzutów o greenwashing. Chodzi więc o sytuacje, gdy strategia ESG, raport czy komunikaty marketingowe wprowadzają konsumentów w błąd co do podejścia przedsiębiorstwa do zrównoważonego rozwoju.
