Refundacja składek ZUS przedsiębiorcy z PFRON jak rozliczyć w przypadku różnych form opodatkowania

Przedsiębiorcy, którzy posiadają orzeczenie o niepełnosprawności mogą ubiegać się o refundację niektórych składek ZUS z PFRON. W dzisiejszej publikacji zastanowimy się, jak taka refundacja powinna być rozliczona w przypadku różnych form opodatkowania.

Jakie warunki musi spełniać przedsiębiorca, który chce ubiegać się o dofinansowanie z PFRON?

Zasady refundacji składek z PFRON zostały uregulowane w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przedsiębiorca, który zamierza ubiegać się o taką refundację powinien pamiętać o kilku warunkach, które ma do spełnienia, niektóre z nich wymieniamy poniżej.

PFRON refunduje jedynie obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Osoba ubiegająca się o refundację musi posiadać orzeczenie o posiadanym stopniu niepełnosprawności

Warunkiem otrzymania dofinansowania jest złożenie wniosku Wn-U-G we właściwym terminie

Obowiązkowe składki społeczne do ZUS muszą być uregulowane w terminie wynikającym z przepisów. Dopuszcza się uchybienie terminu nie dłuższe niż 14 dni

Przedsiębiorca musi opłacić składki do ZUS przed złożeniem wniosku Wn-U-G

Przedsiębiorca nie może posiadać zaległości we wpłatach PFRON powyżej 100 zł

W terminie 14 dni od dnia otrzymania kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o nastąpi wypłata refundacji. Fundusz przekazuje środki na rachunek bankowy przedsiębiorcy

Refundacja składek z PFRON stanowi dla przedsiębiorcy pomoc de minimis na zasadach określonych w przepisach Unii Europejskiej

Czy refundacja składek ZUS z PFRON stanowi przychód w działalności gospodarczej?

W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy refundacja składek z PFRON może stanowić przychód w prowadzonej działalności gospodarczej? Należy pamiętać, iż ustawa o podatku dochodowym dość precyzyjnie wymienia kategorie przychodów w działalności gospodarczej i nie są to tylko przychody związane z przedmiotem prowadzenia działalności.

Ważne!
Przychodem w działalności gospodarczej są m.in. dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków Otrzymana refundacja składek ZUS z PFRON będzie stanowiła dla przedsiębiorcy przychód w prowadzonej działalności gospodarczej o ile zapłacone składki do ZUS znajdą się w kosztach uzyskania przychodów, szczegóły poniżej

Jakie są sposoby rozliczenia refundacji z PFRON w działalności gospodarczej?

Kluczowe do rozliczenia refundacji z PFRON będzie, w jaki sposób przedsiębiorca ujmie zapłacone do ZUS składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe i czy w ogóle je ujmie, skoro zakłada, iż otrzyma zwrot z PFRON.

W zależności od przyjętego rozwiązania różny sposób rozliczenia refundacji, co pokazujemy poniżej.

Składki społeczne zapłacone do ZUS zaliczone do kosztów uzyskania przychodów

Jeśli składki społeczne zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, to ich refundacja stanowi przychód podatkowy. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy wybrali opodatkowanie na skali podatkowej i podatkiem liniowym, ponieważ tylko w tym przypadku rozlicza się koszty uzyskania przychodów.

Składki społeczne zapłacone do ZUS zmniejszające dochód/przychód do opodatkowania

Jeśli przedsiębiorca wybierze opcję zmniejszenia podstawy opodatkowania dochodu/przychodu, to sposób rozliczenia refundacji będzie zależał od tego, czy zwrot z PFRON wpłynie na rachunek bankowy w tym samym roku co zapłacone składki do ZUS, czy dopiero w kolejnym roku.

Refundacja składek z PFRON otrzymane: W tym samym roku W kolejnym roku W zeznaniu rocznym PIT-36/PIT-36L/PIT-28 przedsiębiorca powinien wykazać składki na ubezpieczenia społeczne pomniejszone o otrzymaną kwotę refundacji z PFRON

Skala podatkowa, podatek liniowy	Zryczałtowany podatek dochodowy	Skala podatkowa, podatek liniowy	Zryczałtowany podatek dochodowy
Refundacja z PFRON powinna być uwzględniona jako przychód w zeznaniu rocznym PIT-36/PIT-36L	Refundacja z PFRON powinna być doliczona do przychodu wykazanego w zeznaniu rocznym PIT-28 i opodatkowana 3%*) stawką ryczałtu (art. 12 ust. 1 pkt 7 lit.e ustawy o ryczałcie)

^{*) W odpowiedzi na zapytanie skierowane do Krajowej Informacji Skarbowej uzyskano informację, iż przychód należy opodatkować doliczając go proporcjonalnie do poszczególnych sum przychodów zgodnie ze stawkami z działalności gospodarczej (tak jak uprzednio zostały odliczone). Z uwagi na dwa różne podejścia każdorazowo należałoby doprecyzować, jaką stawkę ryczałtu zastosować do refundacji.}

Zmniejszenie zapłaconych składki ZUS o kwotę dofinansowania z PFRON

Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na trzeci wariant, to już na etapie rozliczania składek społecznych zapłaconych do ZUS rozliczy kwotę pomniejszoną o refundację z PFRON, bez względu na to czy już ją otrzymał czy dopiero otrzyma. W takim przypadku przedsiębiorca od razu zakłada, iż otrzyma kwotę, na jaką składał wniosek o refundację a to oznacza, iż w rozliczeniach zostanie wykazana kwota, którą faktycznie wydatkował. W takim przypadku nie musi już wykonywać żadnych dodatkowych czynności.

Czy refundacja z PFRON znajdzie się w podstawie do naliczania składki zdrowotnej?

Z uwagi na to, iż wysokość składki zdrowotnej zależy od kwoty dochodu/przychodu osiągniętego w działalności gospodarczej, to w tym miejscu należy jeszcze zastanowić się, czy refundacja składek ZUS znajdzie się również w podstawie do naliczania składki zdrowotnej? Jak się okazuje od tej refundacji trzeba będzie również zapłacić składkę zdrowotną, jeżeli zostanie zaksięgowana w PKPiR w pozostałych przychodach. Z zapytaniem do ZUS w tej sprawie zwrócił się jeden z przedsiębiorców numer sprawy: DI/200000/43/915/2023 – decyzja nr 915/2023 z dnia 08.11.2023 r. W odpowiedzi ZUS napisał, iż przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej nie różnicują przychodów podatkowych z działalności gospodarczej na przychody ze sprzedaży towarów i usług (kol. 7 PKPiR) i przychody pozostałe (kol. 8). W ocenie ZUS pozostałe przychody podatkowe znajdą się w podstawie do naliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji zajęliśmy się tematem refundacji składek ZUS przedsiębiorcy z PFRON. Przedsiębiorca może ubiegać się o taką refundację, ale pod warunkiem, iż zapłaci składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe do ZUS i tylko takie składki są refundowane. Ustawa o PFRON reguluje zasady składania wniosków w tej sprawie. Zapłacone składki do ZUS przedsiębiorca ma prawo zaliczyć do kosztów podatkowych lub pomniejszyć podstawę do opodatkowania lub od razu ująć składki społeczne w wysokości uwzględniającej refundację. jeżeli składki ZUS będą w kosztach, to po otrzymaniu refundacji z PFRON należy wykazać przychód podlegający opodatkowaniu w PKPiR jako pozostałe przychody w działalności gospodarczej. Dodatkowo taki przychód znajdzie się w podstawie do naliczania składki zdrowotnej, co potwierdza organ rentowy w przytoczonej interpretacji ZUS. Natomiast jeżeli składki ZUS będą zmniejszały dochód/przychód, to zależy czy przedsiębiorca otrzyma refundację w bieżącym lub kolejnym roku podatkowym. jeżeli w bieżącym, to w zeznaniu rocznym trzeba wykazać składki społeczne po odjęciu refundacji. jeżeli w kolejnym roku podatkowym, to w zeznaniu rocznym należy wykazać przychód podlegający opodatkowaniu lub doliczyć do przychodów z działalności na ryczałcie. Co do wysokości stawki ryczałtu, to są dwa podejścia. Zgodnie z jednym powinna mieć zastosowanie stawka 3%, natomiast w odpowiedzi KIS pojawia się informacja, iż stawka adekwatna dla prowadzonej działalności gospodarczej. Dlatego też w takim przypadku warto ustalić z organem podatkowym, który sposób postępowania będzie adekwatny. jeżeli chodzi o refundację z PFRON w kontekście obliczenia składki zdrowotnej, to najbezpieczniej będzie przyjąć zasadę, iż jeżeli z tego tytułu powstaje przychód/dochód w podatku PIT, to od niego też trzeba naliczyć składkę zdrowotną. Jednak zawsze można to jeszcze skonsultować z ZUS.

Stan prawny na dzień: 28.05.2024 r.