Rejestr BDO (Baza Danych Odpadowych) – kto ma obowiązek wpisu (rejestracji)?

Ustawa o odpadach nakłada na określone kategorie przedsiębiorców obowiązek wpisu do tzw. rejestru BDO, czyli Rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Dotychczas obowiązek rejestracji ciążył przede wszystkim na podmiotach wprowadzających do obrotu na terytorium Polski sprzęt elektroniczny, pojazdy, baterie i akumulatory, czy też zbierających zużyty sprzęt.

Na mocy nowelizacji ww. ustawy, do końca roku 2019, wniosek o wpis do rejestru BDO muszą jednak złożyć kolejne grupy przedsiębiorców. Kary za brak wpisu do rejestru BDO mogą sięgać choćby miliona złotych. Dodatkowo firmy, które nie posiadają numeru BDO nie będą mogły przekazać odpadów, gdyż od 1 stycznia 2020 r. kartę przekazania odpadów będzie można wygenerować wyłącznie elektronicznie po zalogowaniu się na swoje konto w systemie BDO.

Co to jest rejestr BDO?

Rejestr BDO, czyli Baza Danych Odpadowych to uruchomiony w styczniu 2018 r. elektroniczny rejestr stanowiący część Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Rejestr BDO jest jawny, dostępny online (https://bdo.mos.gov.pl/). Rejestr ma na celu umożliwienie organom administracji skutecznej kontroli rynku odpadów oraz przeciwdziałania nieprawidłowościom związanym z jego funkcjonowaniem.

Podmioty zobowiązane do dokonania wpisu w rejestrze BDO

Podmiotami zobowiązanymi do złożenia wniosku o wpis do rejestru BDO są tzw. posiadacze odpadów. Należą do niech w szczególności:

• wytwórcy odpadów oraz podmioty znajdujące się w posiadaniu odpadów,
• podmioty, które wprowadzają na krajowy rynek produkty w opakowaniach, pojazdy, oleje, smary, opony, baterie bądź akumulatory, a także sprzęt elektryczny i elektroniczny,
• producenci sprzętu,
• wytwórcy i importerzy opakowań.

Nowelizacja ustawy o odpadach rozszerzyła zakres podmiotów zobowiązanych do złożenia wniosku o wpis do rejestru BDO również o przedsiębiorców prowadzących sklepy, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową. Tym samym każdy sprzedawca oferujący swoim klientom foliowe torebki, od których pobiera opłatę recyklingową, jest zobowiązany uzyskać wpis w rejestrze BDO w terminie do 31 grudnia 2019 r. Co ważne, dla pozostałych podmiotów termin ten upłynął w połowie 2018 r.

Warto podkreślić, iż dla powstania obowiązku dokonania wpisu w rejestrze BDO nie ma znaczenia forma prawna prowadzonej działalności. W szczególności omawianemu obowiązkowi może również podlegać osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, o ile działalność ta wiąże się z wytwarzaniem lub posiadaniem odpadów.

• Przykład:

Rejestr BDO, kto podlega? Obowiązkowi wpisu do rejestru BDO podlegają m.in.

– warsztaty samochodowe,

– sklepy (detaliczne oraz hurtownie), a nierzadko również sklepy internetowe,

– firmy budowlane, remontowe,

– gabinety lekarskie i stomatologiczne,

– apteki,

– gabinety kosmetyczne,

– zakłady fryzjerskie,

– producenci opakowań,

– producenci i importerzy sprzętu elektrycznego i elektronicznego,

– zakłady produkcyjne.

Obowiązki sklepów internetowych w zakresie BDO

Obowiązkowi wpisu do rejestru BDO zasadniczo podlegają również sklepy internetowe. Wbrew pozorom tego rodzaju, często drobna działalność gospodarcza może być źródłem obowiązku wpisu do rejestru i to na kilku podstawach. Po pierwsze, konieczność rejestracji może być związana z wprowadzaniem do obrotu produktów w opakowaniach. Co istotne, przez wprowadzanie produktów w opakowaniach rozumie się nie tylko produkcję towarów i oferowanie ich po raz pierwszy na rynku, ale także import produktów z zagranicy (z UE i z państw spoza Unii). Ponadto zgodnie z obowiązującymi przepisami, wprowadzającym produkty w opakowaniach jest również przedsiębiorca, który pakuje we własne opakowania i sprzedaje produkty wyprodukowane lub sprowadzone do Polski przez inne podmioty.

Wśród sklepów internetowych niepodlegających obowiązkowi wpisu w rejestrze BDO są zatem przede wszystkim te podmioty, które stosują tzw. dropshiping, czyli model sprzedaży, w ramach którego obowiązek przygotowania i dostarczenia przesyłki ciąży na dostawcy, zaś sklep internetowy wykonuje jedynie działania organizacyjne (prezentowanie oferty, organizacja zbierania zamówień, obsługa płatności).

Obowiązek wpisu do rejestrze BDO dla sklepów internetowych może być związany także z wprowadzaniem do obrotu urządzeń elektronicznych, jak również wytwarzaniem opakowań. Przedsiębiorcy powinni zwracać szczególną uwagę na to, w co pakują sprzedawane przez siebie towary. Użycie jako opakowania materiału, który jest sprzedawany do celów innych niż pakowanie, może zostać uznane za wytwarzanie opakowań, podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru BDO. Dotyczy to np. używania sznurków lub taśm nieprzeznaczonych do pakowania lub wykorzystywania brystolu jako przekładek w opakowaniach zbiorczych.

Wniosek o wpis do rejestru BDO – Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek o wpis do rejestru BDO powinien zostać złożony do marszałka województwa, adekwatnego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy. Przedsiębiorca jest zobligowany uzyskać wpis do rejestru BDO przed rozpoczęciem działalności objętej obowiązkiem wpisu.

Wniosek o wpis do rejestru BDO podlega opłacie. Wysokość opłaty jest uzależniona od wielkości przedsiębiorstwa wnioskodawcy. W przypadku mikroprzedsiębiorców opłata wynosi 100 zł. Pozostałe podmioty są zobowiązane uiścić za wpis opłatę w wysokości 300 zł. Zasadniczo z obowiązku uiszczenia opłaty za wpis są zwolnieni przedsiębiorcy podlegający wpisowi wyłącznie w związku z wytwarzaniem odpadów oraz prowadzeniem sklepów i oferowaniem toreb na zakupy z tworzywa sztucznego. jeżeli jednak sprzedawca podlega wpisowi na jeszcze innej podstawie, np. z uwagi na wprowadzanie do obrotu produktów w opakowaniach, sprzętu elektronicznego lub baterii, jego wniosek i tak trzeba będzie opłacić.

Do końca 2019 r. wniosek o wpis w rejestrze BDO może zostać złożony w formie papierowej lub elektronicznej. Od dnia 1 stycznia 2020 r. będzie obowiązywać jedynie elektroniczna forma składania wniosków (za pośrednictwem systemu BDO dostępnego pod adresem https://bdo.mos.gov.pl/).

Numer rejestrowy w rejestrze BDO

Wpis do rejestru wiąże się z nadaniem przedsiębiorcy numeru w rejestrze BDO. Firma ma obowiązek umieszczać numer w rejestrze BDO na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością w zakresie produktów i odpadów. Należy przez to rozumieć dokumenty, takie jak oficjalne pisma, faktury, paragony, umowy handlowe. Obowiązek ten może zostać spełniony poprzez umieszczenie numeru rejestrowego na stosowanym przez podmiot papierze firmowym (obok NIPu i REGONu), w stopce e-maila oraz na pieczęci firmowej.

Ewidencja odpadów, sprawozdawczość

Podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru BDO są także zobligowane do prowadzenia ewidencji odpadów oraz sporządzania rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami. Od dnia 1 stycznia 2020 r. ewidencja i sprawozdania będą mogły być sporządzane wyłącznie w postaci elektronicznej, za pośrednictwem konta utworzonego podczas rejestracji w rejestrze BDO. Brak wpisu w rejestrze uniemożliwi zatem przedsiębiorcom prowadzenie wymaganej prawem ewidencji oraz dopełniania obowiązków sprawozdawczych związanych z posiadaniem odpadów.

Rejestr BDO Kary – Rejestracja BDO po terminie

Podmioty, które nie dopełniły obowiązku uzyskania wpisu w rejestrze BDO mogą zostać ukarane karą pieniężną w wysokości od 5 000 złotych do 1 000 000 złotych. Karę nakłada wojewódzki inspektor ochrony środowiska w drodze decyzji administracyjnej. Należy zwrócić uwagę, iż kara pieniężna może być wymierzona nie tylko za brak wpisu w rejestrze. Organ administracji może bowiem nałożyć karę w sytuacji, gdy przedsiębiorca wpisze się do rejestru BDO, ale np. nie umieści numeru rejestrowego w dokumentach firmowych sporządzanych w związku z działalnością w zakresie produktów i odpadów.

Praktyczną sankcją z tytułu zaniechania wpisu w rejestrze BDO od dnia 1 stycznia 2020 r. będzie także wspomniany wyżej brak możliwości wypełniania obowiązków ewidencyjnych i sprawozdawczych. Ponadto, zgodnie z nowymi przepisami, podmioty zajmujące się odbieraniem odpadów, będą zobowiązane odmówić dokonania odbioru od przedsiębiorców, którzy nie dopełnili obowiązku rejestracji i nie posiadają numeru w rejestrze BDO.

Komentarz Capital Legal

Ustawa o odpadach nakłada na znaczną część przedsiębiorców obowiązek uzyskania wpisu w rejestrze BDO. Zobligowane do dokonania rejestracji są nie tylko podmioty zajmujące się recyklingiem odpadów, czy wprowadzaniem do obrotu pojazdów, baterii i akumulatorów. Obowiązek wpisu dotyczy także grup przedsiębiorców, dla których wytwarzanie odpadów jest ubocznym elementem prowadzonej działalności, jak np. fryzjerzy, aptekarze lub firmy budowlane. Istotną grupą, zobowiązaną do rejestracji do końca 2019 r. są podmioty prowadzące sklepy i oferujące w związku z tym foliowe torebki na zakupy.

Z obowiązkiem dokonania wpisu wiąże się szereg konsekwencji. Chodzi tu nie tylko uciążliwość polegająca na konieczności wypełnienia skomplikowanych formularzy oraz uiszczenia opłaty. Brak wpisu uniemożliwi przekazywanie odpadów oraz dopełnienie obowiązków sprawozdawczych. Zaniechanie obowiązku rejestracji wiąże się także z ryzykiem nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej w wysokości do 1 000 000 zł.

Potrzebujesz pomocy z BDO ?

Pomożemy Ci ustalić, czy podlegasz wpisowi do rejestru BDO oraz przygotować wniosek o wpis do BDO wraz z niezbędną dokumentacją.

Jeżeli została nałożona na Ciebie kara administracyjna za złamanie przepisów z zakresu odpadów (w tym BDO) pomożemy Ci odwołać się od tej decyzji do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Skarżąc decyzję o nałożeniu kary możesz uniknąć zapłaty nałożonej kary pieniężnej lub zmniejszyć jej wysokość.

Jeżeli masz problem prawny dotyczący zagadnień związanych z BDO zapraszamy do kontaktu z nami.