Rekolekcje zamiast lekcji? Przepisy są jasne, ale nie zawsze idą w parze z praktyką

W trakcie Wielkiego Postu wszyscy wierni Kościoła katolickiego przygotowują się na jak najlepsze, duchowe przeżycie Świąt Wielkanocnych. W ramach tych przygotować nie tylko wprowadzają ograniczenia w diecie, ale także uczestniczą w specjalnych rekolekcjach wielkopostnych. Dotyczy to także uczniów, którzy zamiast na zajęcia szkole udają się do kościoła lub kaplicy na wspólną modlitwę, dyskusję i nauki księdza. Wielu rodziców narzeka, iż przez te praktyki w szkołach nie ma normalnych lekcji. Co na ten temat mówią przepisy? Czy rekolekcje mogą odbywać się zamiast lekcji?

Czy rekolekcje mogą odbywać się zamiast lekcji?

Rekolekcje to rodzaj praktyki religijnej, której celem jest odpowiednie duchowe przygotowanie się do Świąt Wielkanocnych. Wszyscy wierni powinni we adekwatny sposób przeżyć okres Wielkiego Postu, poświęcając czas na modlitwę, pokutę i refleksje o swoim postępowaniu. Dlatego w większości parafii w Polsce organizowane są wówczas specjalne spotkania, podczas których można porozmawiać z księdzem, posłuchać kazania, a także przystąpić do spowiedzi.

Każda parafia indywidualnie ustala termin rekolekcji, który uzależniony jest przede wszystkim od daty Wielkanocy. W tym roku wiosenne święta wypadają 9 kwietnia, a zatem rekolekcje będą się odbywać prawdopodobnie przez cały marzec, głównie w drugiej połowie miesiąca. Specjalne rekolekcje organizuje się dla najmłodszych. zwykle realizowane są one cztery dni – rozpoczynają się niedzielną mszą, a następnie w trakcie tygodnia dzieci i młodzież spotykają się z księdzem w kościele lub kaplicy.

Kwestię rekolekcji w czasie zajęć szkolnych regulują odpowiednie przepisy. Jak wynika z Rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 14 kwietnia 1992 r., organizator rekolekcji powinien skonsultować ze szkołą zasady ewentualnego zwolnienia uczniów z zajęć szkolnych, w dniach, w których takie rekolekcje mają się odbywać. Każdy uczeń powinien mieć prawo bez problemu otrzymać zwolnienie na ten czas pod warunkiem, iż uczęszcza na religię. Uczniowie niebiorący udziału w lekcjach religii nie mogą być zatem zwolnieni z lekcji.

1. Uczniowie uczęszczający na naukę religii mają prawo do zwolnienia z zajęć szkolnych w celu odbycia trzydniowych rekolekcji wielkopostnych, o ile rekolekcje te stanowią praktykę danego kościoła lub innego związku wyznaniowego. W czasie trwania rekolekcji szkoła nie jest zwolniona z realizowania funkcji opiekuńczej i wychowawczej. […]

3. O terminie rekolekcji dyrektor szkoły powinien być powiadomiony przez organizujących rekolekcje na co najmniej miesiąc przed terminem rozpoczęcia rekolekcji.

Jak powinny być organizowane rekolekcje?

Rozporządzenie w sprawie rekolekcji jest całkiem jasne i klarowne. Aby wziąć w nich udział, zwolnienie z lekcji mogą otrzymać wyłącznie uczniowie zapisani na religię. Niedopuszczalne jest więc, aby zwalniać na rekolekcje całą szkołę lub całą klasę, choćby jeżeli tylko jeden uczeń nie chodzi na religię. Niestety w wielu szkołach do dzisiaj jest to powszechna praktyka. Z dokumentu z dnia 27 czerwca 2017 r. przesłanym do Fundacji Wolność od Religii przez Ministra Edukacji Narodowej wynika, iż uczniowie nieuczestniczący w rekolekcjach “są zobowiązani do udziału w zajęciach szkolnych odbywających się w godzinach ustalonego stałego planu zajęć i mają odnotowywany fakt obecności na tych zajęciach”.

Okazuje się więc, iż zupełnie niezgodne z prawem jest informowanie rodziców, iż lekcje będą odwołane lub skrócone ze względu na rekolekcje. Rekolekcje nie mogą odbywać się zamiast lekcji, chyba iż na religię uczęszczałaby cała szkoła, bez wyjątku. W trakcie trwania spotkań w kościele, w szkole powinny odbywać się normalne zajęcia dydaktyczne dla pozostałych uczniów, zgodnie z planem, a obecność powinna być normalnie sprawdzana.

W trakcie rekolekcji szkoła przez cały czas powinna spełniać swoje funkcje opiekuńczo-wychowawcze, dlatego uczniowie powinni móc korzystać np. z biblioteki czy świetlicy. Szkoła nie odpowiada jednak za uczniów, którzy na wniosek rodziców (niepełnoletni) skorzystają z prawa do zwolnienia na czas rekolekcji. Wówczas w całości za przebieg rekolekcji, a także za bezpieczeństwo uczniów odpowiada organizator, a więc najczęściej proboszcz danej parafii.

Fundacja Wolność od Religii wyraźnie podkreśla, iż “dyrektor nie powinien podporządkowywać całego życia szkolnego, zmieniać planów zajęć wszystkich uczniów etc. z powodu praktyk religijnych, które przecież mogą odbywać się również w godzinach popołudniowych lub w dni wolne od zajęć szkolnych”.

Sprawdź też: