Ogłoszono pierwsze konkursy w ramach Funduszu Wsparcia Technologii Krytycznych. To nowy instrument wdrażający europejską inicjatywę STEP (Strategic Technologies for Europe Platform)[1]. Umożliwi on pozyskanie dofinansowania na projekty o charakterze innowacyjnym, wpisujące się w najważniejsze obszary gospodarki.
Czym jest STEP?
STEP to europejska inicjatywa, która ma wspierać powstawanie i rozwój technologii krytycznych oraz wzmacniać europejski łańcuch wartości w tych technologiach. Ma też pomagać w zwalczaniu niedoborów pracowników i podnoszeniu ich kwalifikacji. Celem STEP jest zabezpieczenie autonomii UE i zmniejszenie strategicznej zależności od państw trzecich.
STEP nie jest nowym funduszem ani nie wymaga przeznaczenia nowych środków finansowych. W Polsce finansowanie projektów wpisujących się w STEP będzie się odbywało w drodze istniejącego programu Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG).
Aby projekt mógł ubiegać się o dofinansowanie, musi wspierać technologie krytyczne oraz wpisywać w zakres tematyczny STEP.
Czym są technologie krytyczne?
Aby technologia została uznana za krytyczną, musi spełniać jeden z poniższych warunków:
- posiadać charakter wysoce innowacyjny o znaczącym potencjale gospodarczym i elemencie nowości;
- przyczynić się do zmniejszania strategicznej zależności UE od innych krajów/organizacji.
Jakie obszary są uznane za strategiczne?
Aby otrzymać dofinansowanie, projekty muszą wpisywać się w jeden z obszarów:
- technologie cyfrowe, czyli rozwiązania dotyczące:
- zaawansowanych półprzewodników,
- sztucznej inteligencji,
- technologii kwantowej,
- zaawansowanej łączności i nawigacji,
- zaawansowanych technologii detekcji,
- robotyki i systemów autonomicznych,
- innowacji w ramach głębokich technologii (deep technology) – czyli innowacje mogące zaowocować przełomowymi rozwiązaniami opartymi na najnowocześniejszych zdobyczach nauki, technologii i inżynierii o potencjale do transformacji rynku;
- czyste i zasobooszczędne technologie – np. technologie słoneczne, baterii i magazynowania energii, wodorowe, rozszczepienia jądrowego. Do tej kategorii zaliczają się również transformacyjne technologie przemysłowe na rzecz dekarbonizacji czy gospodarki o obiegu zamkniętym;
- biotechnologia, czyli DNA/RNA, bioinformatyka, nanobiotechnologia oraz leki i ich składniki uznane za krytyczne.
Jakie projekty mogą otrzymać wsparcie?
W ramach STEP o dofinansowanie mogą ubiegać się projekty:
- badawczo-rozwojowe (konkursy ogłaszane są przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju);
- inwestycyjne (konkursy ogłaszane są przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości).
Czym jest pieczęć suwerenności (STEP seal) i jakie ma znaczenie?
Pieczęć suwerenności to znak jakości projektu, który potwierdza, iż przyczynia się on do osiągania celów STEP. Oznaczenie jest przyznawane przez Komisję Europejską, a jego uzyskanie ma sprawić, iż projekt będzie traktowany priorytetowo w ramach krajowych naborów.
Zwiększenie intensywności wsparcia dla przedsiębiorców
Dodatkową korzyścią wynikającą z dofinansowania w ramach STEP jest zwiększona intensywność wsparcia przy pomocy regionalnej. Oznacza to, iż przedsiębiorcy mogą liczyć na wyższe dofinansowanie. Projekty objęte STEP mogą korzystać ze zwiększonej intensywności w stosunku do maksymalnej intensywności określonej na mapie pomocy regionalnej, dla poszczególnych obszarów NUTS:
- o 5% dla regionów przejściowych (Wielkopolska i Dolny Śląsk),
- o 10% dla regionów słabiej rozwiniętych (większość Polski).
STEP w Polsce
W ramach Funduszu Wsparcia Technologii Krytycznych w 2025 r. zaplanowano 13 konkursów, których łączny budżet wyniesie 1,84 mld zł. Pierwsze ruszają nabory w ramach obszaru biotechnologii – tutaj już zostały ogłoszone dwa konkursy.
Na koniec lipca przewidziano otwarcie naborów w obszarze technologii cyfrowych, a w drugiej połowie sierpnia w obszarze czystych i zasobooszczędnych technologii. Na ponowne konkursy w tych obszarach będzie można liczyć we wrześniu.
Liczymy na sprawne uruchomienie wszystkich naborów, a o najciekawszych będziemy Państwa informować.
[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/795 z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ustanowienia Platformy na rzecz Technologii Strategicznych dla Europy (STEP) oraz zmiany dyrektywy 2003/87/WE oraz rozporządzeń (UE) 2021/1058, (UE) 2021/1056, (UE) 2021/1057, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 223/2014, (UE) 2021/1060, (UE) 2021/523, (UE) 2021/695, (UE) 2021/697 i (UE) 2021/24.