Stan prawny i rozstrzygnięcie SN
Przedmiotem sprawy prowadzonej w SN był hałas z lotniska i prawo osób zamieszkujących okolice portów lotniczych do ubiegania się o odszkodowanie z tytułu uciążliwości akustycznych. To temat od lat przewijający się w sporach sądowych, dotyczących nieruchomości położonych w tzw. strefie ograniczonego użytkowania. SO w P. podczas rozpatrywania sprawy w tym zakresie nabrał wątpliwości natury prawnej. W związku z powyższym zwrócił się do SN z następującymi pytaniami:
- Czy właścicielowi nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska, w razie przekroczenia wskutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, przysługuje na podstawie art. 129 ust. 2 ustawy z 27.4.2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1973; dalej: PrOchrŚrod) roszczenie o naprawienie szkody obejmującej nieponiesione koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego, zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, w braku obowiązku podjęcia przez właściciela działań w tym zakresie, w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania?;
- A w razie negatywnej odpowiedzi – czy właściciel nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska, w razie przekroczenia wskutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, może na podstawie art. 435 § 1 KC w związku z art. 322 PrOchrŚrod żądać naprawienia szkody obejmującej nieponiesione koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego, zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej?;
- Czy właścicielowi nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla portu lotniczego, w przypadku przekroczenia na skutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, przysługuje na podstawie art. 129 ust. 2 PrOchrŚrod roszczenie o naprawienie szkody obejmującej nieponiesione (hipotetyczne) koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego, zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, gdy brak obowiązku podjęcia przez właściciela działań w tym zakresie, w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania?;
- A w razie negatywnej odpowiedzi – czy właściciel nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla portu lotniczego, w przypadku przekroczenia na skutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, może żądać naprawienia szkody obejmującej nieponiesione (hipotetyczne) koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego, zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, na podstawie art. 435 § 1 KC w związku z art. 322 PrOchrŚrod?
W uchwale z 28.10.2022 r., III CZP 100/22, Legalis, SN stwierdził, iż właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 PrOchrŚrod, nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, o ile koszty te nie zostały poniesione.