SKO uwzględniło zażalenie w sprawie egzekucji zwrotu dotacji oświatowej – ochrona beneficjentów dotacji przed egzekucją

Zwrot dotacji oświatowej – jak skutecznie bronić się przed egzekucją?

Postępowanie egzekucyjne o zwrot dotacji oświatowej dla wielu niepublicznych placówek stanowi jedno z najbardziej ryzykownych postępowań administracyjnych. Organy gmin często rozpoczynają egzekucję zwrotu dotacji oświatowej natychmiast po wydaniu decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności. Warto wiedzieć, jakie środki prawne pozwalają zatrzymać egzekucję i uchronić placówkę przed skutkami egzekucji prowadzonej z naruszeniem prawa.

Egzekucja zwrotu dotacji oświatowej – jak przebiega?

W momencie kiedy istnieje wykonalna decyzja dotycząca zwrotu dotacji oświatowej organ dotujący (wójt, burmistrz, prezydent), może wystawić tytuł wykonawczy i rozpocząć egzekucję. Egzekucja taka dotyczy środków, które mają stanowić zwrot dotacji oświatowej. Tytuł wykonawczy wraz z decyzją jest kierowany do Urzędu Skarbowego, a w większych miastach Prezydent sam może prowadzić egzekucje, zajmować rachunki bankowe i podejmować inne czynności w celu wyegzekwowania zwrotu dotacji oświatowej. W takich sprawach beneficjent dotacji nie pozostaje bezbronny. Może on podjąć środki przeciwko takiej egzekucji.

Jak bronić się przed egzekucją zwrotu dotacji oświatowej?

W takich przypadkach placówka oświatowa może bronić się na różnych etapach egzekucji. Procedura przewiduje różne środki obrony, które można wykorzystać broniąc się przed przymusowym zwrotem dotacji oświatowej. Na etapie wszczęcia egzekucji dotacji oświatowej można bronić się skutecznie przy pomocy zarzutu. jeżeli zarzut zostanie wniesiony w prawidłowy sposób to może doprowadzić do wstrzymania egzekucji zwrotu dotacji oświatowej. Zarzut jest rozpoznawany przez wierzyciela, czyli ten sam podmiot, który rozpoczął egzekucję. Jednak na jego postanowienie przysługuje zażalenie, a potem w razie potrzeby skarga do Sądu Administracyjnego.

Przykład skutecznego zażalenia w sprawie egzekucji zwrotu dotacji oświatowej

W sprawie egzekucji zwrotu dotacji oświatowej, gdzie reprezentowaliśmy organ prowadzący placówkę oświatową wierzyciel rozpoczął postępowanie egzekucyjne. Postępowanie to miało na celu właśnie wyegzekwowanie zwrotu dotacji oświatowej. Sprawa dotyczyła dotacji przekazanej placówce oświatowej kilka lat wcześniej, w której organ gminy nakazał zwrot bardzo wysokiej kwoty pobranej i wykorzystanej dotacji oświatowej. Kwota obejmuje zarówno część ogólną, jak i środki przeznaczone na kształcenie specjalne. Reprezentowany przez nas organ prowadzący placówkę wniósł w sprawie zarzut. Po wniesieniu zarzutu wierzyciel wydał postanowienie, w którym oddalił wniesiony zarzut. Na to postanowienie placówka wniosła zażalenie. Samorządowe Kolegium Odwoławcze przychyliło się do podniesionych w zażaleniu zarzutów.

Jakie braki miało postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym o zwrot dotacji oświatowej

SKO przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia. Wskazało, iż organ pierwszej instancji błędnie zastosował przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W ocenie Kolegium, zgodnej z podniesionymi przez nas zarzutami, postanowienie wierzyciela nie spełniało podstawowych wymagań proceduralnych — nie zawierało należytego uzasadnienia prawnego. W istotnej części odnosiło się też do przedmiotu sprawy zakończonej decyzją, a nie do sprawy dotyczącej rozpoznania zarzutów. Organ pierwszej instancji nie przeprowadził również pełnego postępowania dowodowego. W tym nie zgromadził wszystkich istotnych dokumentów. Nadto organ nie odniósł się do wszystkich podniesionych podstaw zarzutu.

Dlaczego konieczne jest podjęcie adekwatnej obrony przed egzekucją zwrotu dotacji oświatowej?

Sprawa ma istotne znaczenie dla organów prowadzących niepubliczne placówki oświatowe, które mierzą się z egzekucją zwrotu dotacji oświatowej po kilku latach od jej wykorzystania. Kolegium jednoznacznie wskazało, iż w postępowaniach egzekucyjnych należy ściśle przestrzegać zasad określonych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Katalog dopuszczalnych podstaw zarzutów jest oczywiście zamknięty. Nie oznacza to jednak, iż w ramach zarzutów organ może zająć się tylko tymi podstawami, które sobie z zarzutu wybierze, a nie wszystkimi powołanymi przez zobowiązanego.

W tym przypadku zażalenie doprowadziło do uchylenia wadliwego postanowienia i wstrzymywania egzekucji do czasu ostatecznego załatwienia sprawy. Dzięki temu beneficjent może skorzystać z ochrony przed egzekucją zwrotu dotacji oświatowej, która mogłaby ujemnie wpłynąć na jego dalsze funkcjonowanie.

Podsumowanie

Egzekucja administracyjna zwrotu dotacji oświatowej to bardzo trudny i niebezpieczny dla bytu placówek oświatowych moment. Może się ona toczyć już po wydaniu decyzji w pierwszej instancji, jeżeli decyzja otrzymała rygor natychmiastowej wykonalności. Jednak również na tym etapie istnieją środki ochrony prawnej, którymi można bronić się przeciwko naruszeniom prawa. Opisana sprawa jest przykładem takiej sytuacji i potwierdza, iż obrona na tym etapie również jest możliwa.

Najczęstsze pytania dotyczące zwrotu dotacji oświatowej

Kiedy można rozpocząć egzekucję zwrotu dotacji oświatowej?

Egzekucję można wszcząć, gdy istnieje wykonalna decyzja nakazująca zwrot dotacji – ostateczna lub nieostateczna, ale z nadanym rygorem natychmiastowej wykonalności. W takich sytuacjach organy mogą rozpocząć egzekucję niemal natychmiast.

Jak placówka może bronić się przed egzekucją dotacji?

Możliwe jest wniesienie zarzutu w postępowaniu egzekucyjnym, który – jeżeli zostanie prawidłowo sporządzony – może doprowadzić do wstrzymania egzekucji zwrotu dotacji oświatowej. Na postanowienie wierzyciela przysługuje zażalenie, a następnie skarga do WSA. To najważniejszy środek ochrony, szczególnie dla placówek narażonych na zajęcia rachunków.

Co sprawdzi SKO rozpatrując zażalenie na oddalenie zarzutów?

SKO bada, czy organ pierwszej instancji dochował wymagań proceduralnych: zebrał pełny materiał dowodowy, odniósł się do wszystkich podstaw zarzutu i prawidłowo zastosował przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W sprawach dotyczących dotacji oświatowych to szczególnie istotne, bo choćby drobny błąd proceduralny może przesądzić o uchyleniu postanowienia.

Dlaczego prawidłowa obrona w egzekucji jest ważna dla placówki oświatowej?

Egzekucja środków może zachwiać stabilnością finansową placówki, utrudnić realizację zadań statutowych i doprowadzić do ograniczenia działalności. W przypadku zwrotu dotacji oświatowej skuteczne działania prawne pozwalają zatrzymać niektóre niekorzystne skutki egzekucji i dają czas na merytoryczne rozpoznanie sprawy przez SKO lub sąd administracyjny.

Jak Lexbridge pomaga placówkom oświatowym w zakresie postępowań o egzekucję zwrotu dotacji oświatowych?

Kancelaria przygotowuje dla placówek oświatowych środki zaskarżenia takie jak zarzuty, skargi na czynności egzekucyjne, wnioski o wyłączenie prawa lub rzeczy spod egzekucji administracyjnej. Przygotowuje również zażalenia i skargi do Sądów administracyjnych w sprawach egzekucyjnych. Reprezentuje placówki na każdym etapie postępowania.

Skontaktuj się z nami