Czujesz się osaczony? Nękany? Masz wrażenie, iż druga osoba bardzo ogranicza Twoją wolność? Możliwe, iż masz do czynienia ze stalkingiem, który został dokładnie opisany w prawie. Niżej opisujemy czym jest rzeczony stalking i co możesz w zrobić będąc stalkowanym?
Czym jest stalking?
Art. 190a Kodeksu karnego dokładnie reguluje kwestię stalkingu, czyli uporczywego nękania. Artykuł ten, w paragrafie pierwszym stanowi: Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze więzienia od 6 miesięcy do lat 8.
Dalej warto przytoczyć paragraf drugi tegoż artykułu: Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, dzięki których jest ona publicznie identyfikowana, w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.
To jednak nie wszystko, dalsze dwa paragrafy uzależniają wyższy wymiar kary za stalking od skutku tych działań i tak według § 3: o ile następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze więzienia od lat 2 do 12.
Zapisy te nie pozostawiają złudzeń, polskie prawo za uporczywe nękanie przewiduje wysokie kary więzienia choćby do 12 lat.
Stalking – przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego
Stalking jest przestępstwem, które nie jest ścigane z urzędu, ale na wniosek osoby pokrzywdzonej. W praktyce oznacza to, iż chcąc, aby państwowe organy ścigania zajęły się tym przestępstwem, a przede wszystkim jego sprawcą, należy je zawiadomić. jeżeli przestępstwo zechce zgłosić osoba trzecia, np. bliska osoba pokrzywdzonego, w takiej sytuacji oprócz przekazania do organów ścigania informacji o takiej sytuacji, konieczna będzie zgoda osoby pokrzywdzonej na podjęcie czynności.
Jak poznać czy to stalking?
Jeśli masz do czynienia z uporczywym dręczeniem, prześladowaniem, niepokojeniem, zakłócaniem spokoju, dokuczaniem, ośmieszaniem, naruszaniem nietykalności cielesnej czy niszczeniem mienia – te wszystkie sytuacje mogą wzbudzić niepokój i podejrzenia stalkingu. Często zaznacza się, iż działania mające znamiennie stalkingu mają charakter uporczywy – realizowane są przez określony czas, są intensywne i nieustępliwe – np. pomimo rozmów czy próśb o ich zaprzestanie. Nieustępliwość działań może być związana z umyślnością działań. Sprawca jest świadomy, iż działania, które podejmuje, są szkodliwe, a mimo to je kontynuuje. Zaznaczmy także, iż stalking będący przestępstwem ma charakter umyślny (pobudki czy motywacja sprawcy mają znaczenie, ale nie pierwszorzędne).
O uporczywym nękaniu możemy mówić ze względu na skutki zachowań. Zachowanie prześladowcy wywołuje u prześladowanego poczucie zagrożenia, obaw o skutki działań. Są to odczucia pokrzywdzonego, często subiektywne, dlatego ważne, aby móc przedstawić fakty, potwierdzić okoliczności zdarzeń, móc wskazać świadków. Wszystko to ułatwi drogę do udowodnienia winy i skazania stalkera.
O stalkingu mówi się coraz więcej, i słusznie. Z uwagi na to, iż jest to przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonych, ważne, aby te osoby, gdy czują się w jakichś sytuacjach źle, mogły zgłosić się o pomoc. Na szczęście polskie prawo wskazuje procedury i możliwości, a dodatkowo – coraz częściej – surowo karze sprawców tego typu przestępstw.
adwokat Adam Popławski