TSUE orzekł o zwolnieniu infrastruktury kolejowej z podatku od nieruchomości

5 dni temu

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał długo wyczekiwane orzeczenie w sprawie pytań prejudycjalnych skierowanych przez Naczelny Sąd Administracyjny[1]. Chodzi o kwestię zwolnienia infrastruktury kolejowej z podatku od nieruchomości. Czego dokładnie dotyczyła sprawa i jakie jest jej rozstrzygnięcie?

Szczegóły sprawy

Spór dotyczył zwolnienia z podatku od nieruchomości przewidzianego w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (dalej jako: „UPOL”)[2] w brzmieniu obowiązującym w latach 2017-2021. Przewidywało ono zwolnienie gruntów, budynków i budowli, wchodzących w skład infrastruktury kolejowej udostępnianej przewoźnikom kolejowym[3].

Polskie przedsiębiorstwo, które posiadało na swoich gruntach bocznicę kolejową, postanowiło udostępnić ją do użytku przewoźnikowi kolejowemu. Organ podatkowy odmówił stosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości, ponieważ jego zdaniem stanowi ono pomoc publiczną, która nie była notyfikowana do Komisji. Oznaczałoby to, iż przyznanie zwolnienia byłoby nieuzasadnionym wsparciem przedsiębiorstwa i naruszałoby reguły pomocy publicznej.

Sprawa trafiła do NSA, a ten zwrócił się do TSUE i zadał następujące pytanie: czy wprowadzenie ulgi, z której przedsiębiorcy mogą skorzystać, jeżeli udostępniają przewoźnikom infrastrukturę kolejową, zakłóca lub zagraża zakłóceniem konkurencji w świetle Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej?

Co orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE?

Zdaniem TSUE omawiane zwolnienie zdaje się nie mieć charakteru selektywnego, więc nie wydaje się stanowić pomocy publicznej. Trybunał wskazał, iż selektywność korzyści danego środka należy badać w kontekście „normalnego” systemu podatkowego. Dany środek może nie należeć do systemu, jeżeli okaże się, iż wprowadza on zróżnicowanie przedsiębiorstw, które mają podobną sytuację faktyczną lub prawną.

Z wyjątkiem podatków zharmonizowanych, to państwa członkowskie określają podstawowe cechy podatków – w tym zwolnień, które w większości sytuacji tworzą normalny system podatkowy. W tej sprawie zdaje się, iż właśnie tak jest – polski system podatku od nieruchomości stanowi spójny i logiczny system norm prawnych, a zwolnienie jest jego nierozerwalnym elementem.

Zwrócono uwagę, iż grupa potencjalnych beneficjentów jest określona ogólnie i abstrakcyjnie. Okoliczności, warunkujące możliwość korzystania ze zwolnienia z podatku od nieruchomości, nie odnoszą się do cech nierozerwalnie związanych z charakterem jednej kategorii przedsiębiorstw. Dlatego według Trybunału, przepisy nie wyróżniają spójnej kategorii przedsiębiorstw, które mogłyby korzystać ze zwolnienia. Zostanie to jednak ponownie zweryfikowane przez polski sąd.

Gdyby polski sąd uznał, iż środek przysparza selektywnej korzyści, to musiałby zbadać, czy zakłóca on lub grozi zakłóceniem konkurencji. Miałoby to miejsce, o ile przedsiębiorstwa nie musiałyby ponosić kosztów, które w normalnych warunkach by ponosiły w związku ze swoją zwykłą działalnością operacyjną i codziennym zarządzaniem.

Jakie są skutki wyroku?

Wyrok TSUE może pozytywnie wpływać na sytuację podatkową przedsiębiorstw, którym w latach 2017-2021 odmówiono zastosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości. Potencjalnie może on otworzyć drogę do wznowienia postępowań zakończonych ostateczną decyzją albo prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego, a także dawać podstawy do ubiegania się o zwrot nadpłaconego podatku. Jeśli któraś z tych sytuacji Państwa dotyczy, to zapraszamy do kontaktu.