Warszawa, 19 listopada 2022 r.
Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia jest zbulwersowane propozycjami rozwiązań znacząco ograniczających poziom wynagrodzeń prokuratorów, zawartych w projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023.
Pomimo wielokrotnie sygnalizowanej przez Stowarzyszenie konieczności systemowych rozwiązań zmierzających do poprawy warunków pracy urzędników i innych pracowników prokuratury, a w szczególności znaczącego zwiększenia poziomu ich wynagrodzeń stwierdzamy, iż żadnych skutecznych, wymiernych i trwałych działań w tym kierunku nie podjęto.
Zasady wynagradzania prokuratorów zostały określone w ustawie Prawo o prokuraturze. Wynika z nich, iż podstawą ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w danym roku jest wysokość przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, podawana w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Zgodnie z komunikatem z dnia 9 sierpnia 2022 roku wynosi ona 6.156,25 zł i taka kwota winna stanowić podstawę wynagrodzenia prokuratorów.
W 2022 r. odstępując od zasad ustalania wynagrodzenia określonych w art. 123 ustawy Prawo o prokuraturze jako podstawę ustalenia wynagrodzenia przyjęto w ustawie okołobudżetowej kwotę sprzeczną z obowiązującymi uregulowaniami ustawowymi.
Projekt Ministerstwa Finansów zakłada, iż w 2023 roku podstawę ustalania wynagrodzenia zasadniczego prokuratora stanowić ma kwota 5.444,42 zł., która jest niższa choćby od kwoty przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2021 roku (5.504,52 zł), Zatem kolejny raz planowane jest odstępstwo od zasad ustalania wynagrodzenia określonych w Prawie o prokuraturze.
Mimo planowanego nominalnego wzrostu wynagrodzenia prokuratorów o 394 zł w stosunku do stawki przyjętej jako podstawa wynagrodzenia w roku 2022, wzrost ten wyniesie zaledwie 7,8 %, co w zestawieniu z aktualnym poziomem inflacji wynoszącym 17,9 % jest kwotą nieakceptowalną, zwłaszcza gdy uwzględni się poziom wzrostu wynagrodzeń i uposażeń innych władz państwowych.
Proponowane rozwiązanie wskazuje, iż wynagrodzenia prokuratorów, a co za tym idzie także kadry urzędniczej zatrudnionej w prokuraturze, nie wzrosną choćby o wysokość inflacji i w efekcie wprowadzenia w życie takich zmian nastąpi ich realny spadek.
Jako świadomi obywatele zdajemy sobie sprawę z trudnej sytuacji finansowej Państwa i konieczności ponoszenia niedogodności z tym związanych. Dlatego nie protestowaliśmy, gdy w roku 2021 zamrożono zgodnie z prawem i orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, wynagrodzenia prokuratorów. Jednakże aktualnie, tym razem sprzecznie z prawem, drugi raz z rzędu doświadczyć mamy realnego obniżenia naszego wynagrodzenia. Nie zauważamy przy tym systemowych działań rządzących zmierzających do trwałej poprawy sytuacji prokuratorów, a przede wszystkim pracowników prokuratury.
Zdajemy sobie sprawę, iż deprecjacja wynagrodzeń najbardziej dotykać będzie pracowników prokuratury.
Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia wielokrotnie podejmowało uchwały i przedstawiało stanowiska dotyczące konieczności poprawy sytuacji materialnej urzędników i innych pracowników prokuratury.
Uchwałą Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia z 2 października 2021 r. w czasie, gdy informowano o bardzo dobrym stanie budżetu państwa, który miał posiadać nadwyżkę, wskazywaliśmy m.in. na konieczność podjęcia realnych działań przez Radę Ministrów, kierownictwo prokuratury, Ministerstwo Sprawiedliwości i innych przedstawicieli władzy ustawodawczej i wykonawczej mających na celu:
- wprowadzenie niezbędnych reform zmierzających do poprawy sytuacji zawodowej urzędników i innych pracowników prokuratury,
- powiązanie podstawy wymiaru wynagrodzenia urzędników z podstawą ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w danym roku oraz określenia zasad jego waloryzacji,
- utworzenie realnej siatki płac pracowników w oparciu o kryteria stanowiskowe,
- likwidację dysproporcji w wynagrodzeniach pracowników zatrudnionych na różnych szczeblach prokuratury a wykonujących takie same zadania,
- stworzenie czytelnych, jasnych i transparentnych zasad mechanizmu awansu opartego na kryteriach merytorycznych,
- stworzenie jasnego, czytelnego i transparentnego systemu premiowania pracowników.
Do chwili obecnej nie podjęto żadnych skutecznych kroków w tym zakresie.
W dobie kryzysu warunki płacowe tej grupy pracowniczej są szczególnie trudne, płace oscylują niejednokrotnie wokół socjalnego minimum, co przy wykonywaniu przez pracowników prokuratury coraz bardziej odpowiedzialnej i skomplikowanej pracy nie gwarantuje dopływu do zawodu najbardziej wartościowych osób, a tym samym może negatywnie wpływać na poziom działania całej prokuratury.
Ponownie zatem kategorycznie żądamy podjęcia działań zmierzających do poprawy sytuacji materialnej pracowników prokuratury. Bez tej bowiem grupy niemożliwe jest sprawne działanie całej naszej instytucji.
Żądamy również natychmiastowego zaprzestania systematycznego obniżania prokuratorskiego wynagrodzenia i powrót do obowiązujących, ustawowych zasad jego kształtowania w oparciu o przepisy ustawy Prawo o prokuraturze. Uchwalenie ustawy okołobudżetowej w wersji zakładającej dalszą deprecjację prokuratorskich wynagrodzeń skutkować bowiem może masowym dochodzeniem słusznych praw do wynagrodzenia na drodze sądowej.