Umowa zlecenie a ciąża. O tym powinny wiedzieć przyszłe mamy!

Ciąża to pod wieloma względami bardzo trudny i stresujący okres w życiu kobiety. Wiele przyszłych mam martwi się nie tylko o zdrowie maluszka, ale także o kwestie finansowe i dotyczące zatrudnienia. Z obawy przed utratą pracy często odkładają decyzję o macierzyństwie, szczególnie jeżeli wykonują swoje obowiązki w oparciu o umowę zlecenie. Warto jednak pamiętać, iż ten rodzaj umowy również daje ciężarnej pewne możliwości i przywileje, trzeba jednak z nich odpowiednio skorzystać. Umowa zlecenie a ciąża – co należy wiedzie?

Umowa zlecenie a ciąża

Nie ulega wątpliwości, iż w przypadku ciąży w najlepszej sytuacji są kobiety zatrudnione w oparciu o umowę o pracę, ponieważ są chronione przez prawo, a konkretnie przez przepisy Kodeksu pracy. Nie oznacza to jednak, iż przyszła mama pracująca na umowę zlecenie nie może liczyć na żadne przywileje z tego tytułu. Planując ciążę, trzeba jednak koniecznie zdawać sobie sprawę z kilku faktów, aby podjąć świadomą decyzję i ewentualnie dobrze skorzystać z przysługującego nam prawa.

Przede wszystkim należy wiedzieć, iż umowa zlecenie – w przeciwieństwie do umowy o pracę – nie chroni kobiety w ciąży przed zwolnieniem. Jak wynika z przepisów Kodeksu cywilnego, zleceniodawca może wypowiedzieć umowę w dowolnym momencie lub po prostu jej nie przedłużyć.

Dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia

Kodeks cywilny nie reguluje również warunków pracy ciężarnej. Zgodnie z Kodeksem pracy ciąża jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonywania pracy fizycznej – kobieta nie może podnosić więcej niż 3 kg podczas pracy stałej i 5 kg w czasie pracy dorywczej. Nie wolno jej również wykonywać obowiązków w pozycji wymuszonej czy takich, które wymagają stania dłużej niż przez 3 godziny. W przypadku umowy zlecenie próżno szukać takich zaleceń i kobieta może nie być chroniona w miejscu pracy – wszystko zależy od dobrej woli zleceniodawcy.

Umowa zlecenie a urlop macierzyński i rodzicielski

Niestety osoby zatrudnione w ramach umowy zlecenie nie mają prawa ani do urlopu macierzyńskiego, ani rodzicielskiego. Dotyczy to zarówno matki, jak i ojca nowo narodzonego dziecka. Taki przywilej dotyczy jedynie pracowników, a więc osób zatrudnionych “na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę”. Nie oznacza to jednak, iż kobieta po porodzie nie może liczyć kompletnie na nic.

Umowa zlecenie a ciąża i L4 – co z ubezpieczeniem chorobowym?

Kobieta zatrudniona w oparciu o umowę zlecenie ma prawo do pobierania zasiłku chorobowego, jeżeli lekarz wystawił jej odpowiednie zwolnienie – musi jednak w tym celu spełnić kilka warunków. W pierwszej kolejności należy wiedzieć, iż przy umowie zlecenie nie wszystkie składki społeczne są odprowadzane obowiązkowo. Do tych płaconych obligatoryjnie zaliczają się składki: emerytalna, rentowa i wypadkowa. Składka choroba natomiast ma charakter dobrowolny, a to właśnie ona daje zleceniobiorcy prawo do pobierania zasiłku chorobowego w przypadku stwierdzenia przez lekarza tymczasowej niemożności do wykonywania obowiązków, np. z powodu choroby czy zagrożonej ciąży.

Pierwszym warunkiem otrzymania zasiłku chorobowego będzie zatem podleganie ubezpieczeniu chorobowemu w ZUS. jeżeli zleceniobiorcy zależy na odprowadzaniu tej składki, musi w tym celu złożyć u zleceniodawcy stosowny wniosek, w formie pisemnej. Pamiętajmy, iż w takiej sytuacji nie ma on prawa nam odmówić. Wysokość składki chorobowej wynosi 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Kwota zasiłku wypłacanego w okresie zwolnienie jest płatna w pełni przez ZUS. Trzeba jednak wiedzieć, iż będzie on przysługiwał dopiero po upływie 90 dni kalendarzowych od daty zgłoszenia się do ubezpieczenia chorobowego – w praktyce oznacza to, iż od momentu rozpoczęcia odprowadzania składek chorobowych musi minąć 90 dni, aby otrzymywać zasiłek na zwolnieniu. Dotyczy to również kobiet spodziewających się dziecka.

Jeśli podlegasz ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie – prawo do zasiłku nabywasz po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Jeśli zleceniobiorca postanowi rozwiązać umowę lub ta wygaśnie w okresie, kiedy kobieta w ciąży przebywa na zwolnieniu, zasiłek chorobowy będzie jej wypłacany wyłącznie do momentu zakończenia zwolnienia lekarskiego. W tym okresie będzie on przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru, czyli średniej wynagrodzeń zleceniobiorcy z ostatnich 12 miesięcy.

Zasiłek macierzyński na umowie zlecenie?

Kobieta zatrudniona na umowie zlecenie może otrzymać również zasiłek macierzyński. Warunkiem koniecznym jest jednak podleganie ubezpieczeniu chorobowemu, czyli odprowadzenie dobrowolnych składek chorobowych. Co niezwykle istotne, w tym przypadku nie ma znaczenia okres podlegania ubezpieczeniu (tj. wspomniane 90 dni), najważniejsze, aby kobieta posiadała je w dniu porodu.

Zasiłek macierzyński przysługuje przez 52 miesiące, ale wypłacany może być na dwa sposoby: 80% podstawy wymiaru zasiłku przez całe 12 miesięcy lub 100% przez 6 miesięcy, a przez kolejne pół roku – 60 % podstawy wymiaru zasiłku. Minimalna kwota wypłacanego zasiłku musi wynosić 1000 złotych.

Kosiniakowe 2022

Kosiniakowe to potoczna nazwa świadczenia rodzinnego przysługującemu rodzicom, którzy nie mogą liczyć na zasiłek macierzyński lub uposażenie macierzyńskie. Chodzi tu przede wszystkim o osoby nieobjęte ubezpieczeniem chorobowym w ZUS, czyli studenci, osoby bezrobotne czy pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych (nieodprowadzające dobrowolnych składek). Wysokość świadczenie wynosi 1000 złotych miesięcznie.

Rodzice pytają o umowę zlecenie w ciąży