Wstęp
Warranty subskrypcyjne są instrumentami finansowymi zaliczonymi do grupy papierów wartościowych (definicja zawarta jest w art.. 3 ust.1) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi), jednocześnie mogą reprezentować prawa udziałowe w trzech rodzajach spółek handlowych, tj. w spółce akcyjnej, prostej spółce akcyjnej i w spółce komandytowo-akcyjnej. Warranty subskrypcyjne występują jako papiery wartościowe imienne, legitymujące osobę imiennie wskazaną w treści dokumentu, jak i na okaziciela, legitymujące posiadacza dokumentu. Mogą stać się przedmiotem obrotu na giełdzie papierów wartościowych. Ich definicja wyrażona została w art. 453 § 2 k.s.h., zgodnie z którą, w celu podwyższenia kapitału zakładowego zgodnie z przepisami o kapitale docelowym i warunkowym, spółka może emitować papiery wartościowe imienne lub na okaziciela uprawniające ich posiadacza do zapisu lub objęcia akcji, z wyłączeniem prawa poboru.
Celem niniejszego opracowania jest wskazanie jak sprawnym, prostym i elastycznym rozwiązaniem jest zastosowanie warrantów subskrypcyjnych do spółki chcącej chronić się przed wrogim przejęciem.
Pojęcie, charakter prawny i elastyczność w stosowaniu warrantów subskrypcyjnych
Warranty subskrypcyjne są w związku z powyższym papierami wartościowymi
o charakterze wierzycielskim, które nie posiadają ceny nominalnej (ang. face value). Mogą być emitowane odpłatnie albo nieodpłatnie, są zbywalne, a także mogą być umarzane (chyba, iż co innego wynika z treści warrantu). Zawierają dwa odmienne, alternatywne, uprawnienia, a mianowicie uprawnienie do złożenia zapisu na akcje
w ramach kapitału docelowego (na podstawie art. 453 § 2 k.s.h. w związku z art. 444 § 7 k.s.h), gdzie zarząd może wydać akcje tylko w zamian za wkłady pieniężne, chyba iż upoważnienie do podwyższenia kapitału zakładowego przewiduje możliwość objęcia akcji w zamian za wkłady niepieniężne, oraz uprawnienie do objęcia akcji nowej emisji w związku z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego (na podstawie art. 453 § 2 k.s.h. w związku z art.448 § 2 pkt 3 k.s.h.). Odnośnie prostej spółki akcyjnej
to zgodnie z art. 30029 § 2. k.s.h. przepisy o akcjach stosuje się odpowiednio do warrantów subskrypcyjnych i innych tytułów uczestnictwa w dochodach lub podziale majątku spółki a na podstawie przepisów art. 300119 k.s.h., wskazana została warunkowa emisja warrantów subskrypcyjnych.
Warranty subskrypcyjne uprawniają do subskrybowania akcji nowej emisji na warunkach określonych w ich treści, z wyłączeniem prawa poboru. Oznacza to, iż są one swego rodzaju prawem poboru akcji nowej emisji niekoniecznie przysługującym dotychczasowym akcjonariuszom. Są zbywalnymi tytułami prawnymi, służącymi pozyskiwaniu kapitału zakładowego. Emitowane są przez spółkę na mocy
i w granicach uchwały walnego zgromadzenia o emisji warrantów subskrypcyjnych dając swoim posiadaczom prawo do nabycia akcji nowej emisji, w określonym terminie, na określonych warunkach i z po góry wyznaczonej cenie umownej.
Warranty subskrypcyjne zawierają nieodwołalne i bezwarunkowe zobowiązanie spółki (wystawcy papierów wartościowych) do dostarczenia akcji tej spółki
(czyli instrumentu bazowego), celem wykonania uprawnienia przysługującego
z warrantu subskrypcyjnego zapisu na akcje i w konsekwencji objęcie tych akcji. Nieodwołalność zobowiązania spółki oznacza, iż od momentu wyemitowania warrantów subskrypcyjnych spółka nie może wycofać się z obietnicy dostarczenia akcji osobie uprawnionej. Natomiast bezwarunkowość tego zobowiązania wiąże się
z niemożliwością zastrzeżenia jakiegokolwiek warunku, po ziszczeniu bądź nieziszczeniu się którego akcje miałyby być dostarczone uprawnionemu z warrantów subskrypcyjnych.
Instrument obronny chroniący spółkę przed wrogim przejęciem
Należy wskazać, iż przeprowadzenie emisji warrantów subskrypcyjnych skutkuje zawężeniem kręgu potencjalnych inwestorów mogących objąć akcje, w związku
z czym pozwala im przejąć względną kontrolę nad strukturą przyszłego akcjonariatu. Najlepiej by emisja nowych akcji była przeprowadzona tak, aby w całości została nabyta przez podmioty przyjazne spółce. Pożądane jest precyzyjne przygotowanie nowej emisji, a także zbadanie nastrojów akcjonariuszy i stopnia wierności spółce. Emisja taka pozwala spółce jednocześnie na weryfikację potencjalnego kręgu nabywców i zapewnia tym samym dobór przyszłych akcjonariuszy, minimalizując ryzyko wrogiego przejęcia. W przypadku warrantów subskrypcyjnych emitowanych
w granicach kapitału docelowego (z prawem zapisu), o ile ich posiadacze nie wykonają przysługującemu im zapisu, zarząd spółki może wówczas zaoferować je dowolnie wskazanym i wybranym przez siebie podmiotom. Ponadto warranty subskrypcyjne mogą zostać wykorzystane w taki sposób, iż w razie zagrożenia ich posiadacze są w stanie łatwo zrealizować prawo do objęcia akcji lub zapisu na nie, dzięki czemu, zwiększając liczbę akcji w obrocie, utrudnią niechciany wykup. Otóż spółka może uchwalić emisję warrantów, pozostać ich właścicielem i dysponować nimi w dogodnym dla siebie momencie. Tym samym nie występuje w tej sytuacji problem ograniczonych przez KSH okoliczności, w których spółka ma prawo posiadać akcje własne.
Istnieje modyfikacja zwykłego trybu podwyższenia kapitału zakładowego czyli ze środków własnych spółki. Kierując się obroną przed wrogim przejęciem spółka podwyższa w ten sposób kapitał zakładowy, czego skutkiem jest zwiększenie wiarygodności kredytowej spółki i jej rozmiarów kapitałowych. Podwyższenie w tym trybie może okazać się skutecznym środkiem obrony, ponieważ istnieje gwarancja,
że do podwyższenia dojdzie niezależnie od zasobności dotychczasowych akcjonariuszy i niezależnie od wysokości podwyższenia.
Innym sposobem mającym na celu zapobieżenie wrogiemu przejęciu, jest podwyższenie w powyższym trybie wartości nominalnej akcji, co skutkować będzie brakiem zwiększenia płynności akcji spółki, gdyż nie dojdzie do nowej emisji. Nie pojawi się możliwość obrotu prawami poboru, ani ryzyko ich nabycia przez niechcianego inwestora.
r.pr. dr Wiktor Czeszejko-Sochacki, LL.M.