Od 1 marca 2012 r. weszła w życie ustawa zmieniające ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Znowelizowane przepisy umożliwiły poszkodowanym pacjentom dochodzenie roszczeń pieniężnych także poza sądami.
Pacjenci zyskali bowiem możliwość kierowania swoich roszczeń o zadośćuczynienie i odszkodowanie w związku ze zdarzeniami medycznymi do nowych podmiotów, a mianowicie wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
Czym jest zdarzenie medyczne?
Pojęcie zdarzenia medycznego zostało przez ustawodawcę zdefiniowane jako następstwo działania niezgodnego z aktualną wiedzą medyczną.
Takimi zdarzeniami może być:
- nieprawidłowa diagnoza, o ile spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła adekwatne leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby,
- niewłaściwe leczenia, w tym wykonanie zabiegu operacyjnego,
- zastosowanie produktu leczniczego lub wyrobu medycznego,
w wyniku czego doszło u pacjenta do zakażenia, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci.
Kto może złożyć wniosek do wojewódzkiej komisji?
Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego może złożyć:
- pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy – w przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia stanowiących zdarzenie medyczne,
- spadkobiercy pacjenta – w przypadku jego śmierci.
Termin złożenia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego
Przede wszystkim pamiętaj, iż na złożenie wniosku masz określony termin.
Wniosek może być złożony w terminie 1 roku od dnia, w którym podmiot składający wniosek dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo nastąpiła śmierć pacjenta stanowiących zdarzenie medyczne.
Termin ten nie może być jednak dłuższy niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie skutkujące zakażeniem, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia albo śmiercią pacjenta.
W przypadku śmierci pacjenta, powyższy termin nie biegnie do dnia zakończenia postępowania spadkowego.
Przeczytaj: Czego możesz się domagać w przypadku zakażenia w szpitalu?
Złożenie wniosku, w wyniku którego wojewódzka komisja do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych wydała orzeczenie o zdarzeniu medycznym, przerywa bieg terminu przedawnienia roszczeń określony w przepisach kodeksu cywilnego wynikający ze zdarzeń objętych Twoim wnioskiem.
Postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych
Celem postępowania przed komisją jest ustalenie, czy zdarzenie, które stanowi podstawę Twoich roszczeń, stanowiło zdarzenie medyczne.
Jeśli będziesz chciał możesz uczestniczyć w posiedzeniach komisji – za wyjątkiem tej części posiedzenia, w trakcie której odbywa się narada i głosowanie nad orzeczeniem.
W posiedzeniu może także uczestniczyć kierownik podmiotu leczniczego prowadzącego szpital, z działalnością którego wiąże się wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego oraz ubezpieczyciel, z którym podmiot leczniczy zawarł umowę ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych.
O terminie posiedzenia komisja zawiadamia co najmniej na 7 dni przed wyznaczonym terminem.
Wyjaśnienia przed Komisją Wojewódzką
Przed wydaniem orzeczenia, komisja może wezwać Cię do złożenia wyjaśnień.
Do złożenia wyjaśnień mogą ponadto zostać wezwani kierownik podmiotu leczniczego prowadzącego szpital, z działalnością którego wiąże się wniosek, osoby, które wykonywały zawód medyczny w podmiocie leczniczym prowadzącym szpital oraz inne osoby, które były w nim zatrudnione lub w inny sposób z nim związane, w okresie, w którym zgodnie z wnioskiem miało miejsce zdarzenie medyczne albo zostały wskazane we wniosku jako osoby, które mogą posiadać informacje istotne dla prowadzonego przed wojewódzką komisją postępowania oraz ubezpieczyciela.
Pamiętaj, iż jeżeli nie możesz stawić się przed komisją w wyznaczonym terminie, powinieneś usprawiedliwić swoją nieobecność.
W przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa osoby wezwanej na posiedzenie w celu złożenia wyjaśnień albo zeznań w charakterze świadka, wojewódzka komisja może pominąć dowód z tych wyjaśnień albo zeznań, jeżeli miałyby one dotyczyć okoliczności już ustalonych w sposób niebudzący wątpliwości na podstawie innych dowodów.
Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla wydania orzeczenia wymaga wiadomości specjalnych, wojewódzka komisja zasięga opinii lekarza w danej dziedzinie medycyny albo konsultanta wojewódzkiego w danej dziedzinie medycyny, farmacji lub innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.
Warto tutaj podkreślić, iż opinie sporządzane w postępowaniu przed komisją są znacznie tańsze, aniżeli te sporządzane w toku postępowania sądowego.
Przeczytaj: Zakażenie szpitalne – kiedy występuje?
Wojewódzka komisja w trakcie postępowania rozpatrywać będzie dowody dowody przedstawione przez Ciebie oraz kierownika podmiotu leczniczego prowadzącego szpital oraz ubezpieczyciela.
Komisję może także żądać dokumentacji prowadzonej przez podmiot leczniczy prowadzący szpital, w tym dokumentacji medycznej.
Ponadto komisja jest uprawniona do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w podmiocie leczniczym prowadzącym szpital oraz dokonywania wizytacji pomieszczeń i urządzeń szpitala.
Wojewódzka komisja po naradzie wydaje orzeczenie o zdarzeniu medycznym albo jego braku, wraz z uzasadnieniem.
Komisja powinna wydać orzeczenie w terminie 4 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Komisje orzekają w 4 osobowych składach, a ich orzeczenia zapadają większością co najmniej 3/4 głosów w obecności wszystkich członków składu orzekającego.
Pamiętaj, iż jeżeli nie zgadzasz się z treścią orzeczenia w terminie 14 dni masz prawo złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Świadczenia przyznawane w wyniku postępowania przed wojewódzką komisją
Ustawa nie określa minimalnych kwot, jakich możesz domagać się w swoim wniosku.
Kwoty te nie mogą być jednak wyższy niż określone w ustawie.
I tak maksymalna wysokość świadczenia (odszkodowania i zadośćuczynienia) z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego pacjenta w przypadku:
- zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta – wynosi 100 000 zł,
- śmierci pacjenta – wynosi 300 000 zł.
Pamiętaj, iż wojewódzka komisja nie decyduje o wysokości zadośćuczynienia i odszkodowania.
Komisja wydaje orzeczenie o istnieniu zdarzenia medycznego albo jego braku.
Propozycję o wysokości przyznanego zadośćuczynienia i odszkodowania przedstawia ubezpieczyciel za pośrednictwem wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
Jako pacjent możesz przyjąć lub odrzucić zaproponowane świadczenie.
Przyjęcie proponowanego świadczenia, powoduje iż musisz zrzec się dalszych roszczeń, co oznacza, iż nie będziesz mógł ich dochodzić przed sądem.
Pamiętaj jednak, iż nie musisz się zgadzać na przyznane Ci kwoty.
Z mojego doświadczenia wynika, iż kwoty proponowane przez wojewódzkie komisje przez cały czas pozostają znacznie, niekiedy diametralnie niższe, od tych które można uzyskać na drodze postępowania sądowego.
O plusach i minusach działania wojewódzkich komisji możecie przeczytać w artykule mec. Jolanty Budzowskiej będącej członkiem takiej komisji (link do artykułu: https://pomylkalekarza.pl/).
Alicja Sandomierska
adwokat
Photo by Martha Dominguez de Gouveia on Unsplash
***
Dokumentacja medyczna
Dokumentacja medyczna w procesach o błędy medyczne jest jednym z podstawowych dowodów. Zapisy w niej zawarte mogą mieć bowiem istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy [Czytaj dalej…]
