Wydatki na utrzymanie psa w kosztach firmowych – czy możliwe jest ich rozliczenie?

Przedsiębiorcy mają coraz ciekawsze pomysły na koszty uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej. Temat kosztów poruszany jest stosunkowo często, ponieważ dla przedsiębiorców, którzy prowadzą PKPiR ma to najważniejsze znaczenie, pozwala zmniejszyć dochód podlegający opodatkowaniu. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tematem rozliczania wydatków na zakup i utrzymania psa w kosztach firmy, sprawdzimy, czy to jest w ogóle możliwe.

Koszty uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej

Zanim jednak przejdziemy do zasadniczego tematu, warto przypomnieć sobie definicję kosztów. Ogólnie zostały zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ugruntowana linia interpretacyjna i orzecznicza pozwala na doprecyzowanie tego pojęcia. Kilka istotnych informacji na ten temat prezentujemy poniżej.

Organy podatkowe bardzo wnikliwie analizują koszty ponoszone przez przedsiębiorców i jeżeli istnieje cień wątpliwości, iż poniesiony wydatek może nosić znamiona wydatku o charakterze osobistym, jest on wyłączony z kosztów uzyskania przychodów. Nic więc dziwnego, iż przedsiębiorcy chcą uniknąć konfrontacji z urzędem skarbowym, bardzo często składają zapytanie o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Szczególnie jest to popularne w przypadku kosztów, które mogą wzbudzać wątpliwości również wśród przedsiębiorców. Przykładem takie wydatku są te ponoszone na zakup i utrzymania psa, ale o tym napiszemy w dalszej części publikacji.

Wydatki na utrzymanie psa w kosztach firmowych – czy jest możliwe ich rozliczenia?

Na pierwszy rzut oka wydawałoby się, iż pies w kosztach firmowych może być ujmowany w bardzo sporadycznych przypadkach. Jak się jednak okazuje, organy podatkowe patrzą coraz bardziej przychylnym okiem na tego typu wydatki. Opiszemy stanowisko fiskusa na podstawie kilku interpretacji podatkowych, szczegóły poniżej.

W interpretacji nr 0113-KDIPT2-1.4011.757.2021.2.ISL z dnia 8 listopada 2021 r. przedsiębiorca, który prowadzi biuro księgowe, zadał pytanie, czy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z zakupem, szkoleniem, zakupem karmy oraz opieką weterynaryjną psa. W uzasadnieniu napisał, iż pies miałby pełnić funkcję stróża przed potencjalnym zagrożeniem kradzieżą czy włamaniem. W domu przechowywane są ważne dokumenty, specjalistyczne oprogramowanie, sprzęt komputerowy, drukarki oraz wszelkie narzędzia i pomoce służące do codziennego funkcjonowania biura. Działka, na której stoi dom, nie jest ogrodzona, a tylna jego część zlokalizowana jest prawie w lesie, przez co stanowi znaczne ułatwienie dla potencjalnych sprawców włamania i kradzieży. W ocenie Dyrektora KIS koszty poniesione na utrzymanie i wyszkolenie psa będą stanowiły ochronę istniejącego źródła przychodów i gwarantowały jego bezpieczne funkcjonowanie. Tym samym zgodził się z przedsiębiorcy, iż taki wydatek będzie stanowił koszty uzyskania przychodów.

W interpretacji nr 0113-KDIPT2-1.4011.1059.2022.4.MAP z dnia 17 marca 2023 r. również padło pytanie o zaliczenie wydatków do kosztów podatkowych. W tym przypadku prowadzona jest działalność w branży IT. Zakupiony pies występowałby w filmach i materiałach promujących działalność gospodarczą, a także pełniłby funkcję ochronną dla poufnych danych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dyrektor KIS uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe, ale pod pewnymi warunkami. W uzasadnieniu napisał m.in., iż wydatki poniesione na utrzymanie psa nie mają ścisłego i niebudzącego wątpliwości związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednak z uwagi na to, iż pies będzie pełnił w działalności gospodarczej również funkcje stróżujące, będzie chronił sprzęt oraz dokumentację wykorzystywaną w działalności gospodarczej, to w tej części może stanowić koszty uzyskania przychodów. Dyrektor KIS dodał jeszcze, iż to na przedsiębiorcy jako odnoszącemu korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ciąży obowiązek wykazania, w jakiej części wydatki te mają związek z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą oraz obowiązek ich adekwatnego udokumentowania. W podobnym tonie zapadło rozstrzygnięcie w innej interpretacji z dnia 25.10.2023 r. nr 0112-KDWL.4011.75.2023.1.WS.

Wydatki na utrzymanie psa a VAT

Przy okazji omawiania kosztów warto nawiązać do prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu psa. W ustawie o VAT zostało zapisane, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupów przysługuje, o ile ma to związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zobaczmy, jak na ten temat wypowiadają się organy podatkowe w wydawanych interpretacjach. W jednej z nich nr 0114-KDIP4-2.4012.379.2022.1.AA z dnia 28 września 2022 r. Dyrektor KIS nie zgodził się z przedsiębiorcą, co do prawa do odliczenia VAT. W tym przypadku prowadzona była działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki. W uzasadnieniu zostało napisane, iż w domu przechowywany jest specjalistyczny sprzęt i dokumenty zawierające poufne dane klientów. Są to m.in.: serwer wysokoobliczeniowy do symulacji i odwzorowywania sieci korporacyjnych, dyski twarde z poufnymi danymi klientów, komputery klientów podpięte do infrastruktury firmowej, karty dostępowe do biur klientów, klucze sprzętowe bezpieczeństwa do uwierzytelniania poufnych danych oraz infrastruktury sieciowej klientów. Dodatkowo przechowywana jest ważna dokumentacja związana z prowadzeniem działalności zawierającą poufne dane klientów, za które przedsiębiorca ponosi bezpośrednią odpowiedzialność finansową. Dyrektor KIS uznał, iż charakter wydatków opisanych we wniosku wskazuje na ich prywatny użytek. Nie sposób uznać, iż posiadany pies jest związany wyłącznie z prowadzoną działalnością gospodarczą, ponieważ nosi również znamiona wykorzystania prywatnego. Konkludując Dyrektor KIS napisał, iż wydatki ponoszone na utrzymanie psa nie mają ścisłego i niebudzącego wątpliwości związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zatem nie występuje tu związek podatku naliczonego z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji podjęliśmy temat ujmowania wydatków na utrzymanie psa w kosztach uzyskania przychodów. Dodatkowo poruszony został temat prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od takich wydatków. Poruszony temat jest trudny i ciężki do jednoznacznej oceny, dlatego bazowaliśmy na licznych interpretacjach podatkowych, z których nie da się wyciągnąć jednoznacznych wniosków. Zapadają rozstrzygnięcia, które są zarówno pozytywne, jak i negatywne. Na próżno doszukiwać się klucza, którym kieruje się fiskus. Jedno jest pewne, to na przedsiębiorcy spoczywa ciężar udowodnienia racjonalności poniesienia koszty w działalności gospodarczej. Takim rozsądnym wyjściem wydaje się uznanie, iż wydatki na utrzymanie psa mogłyby być rozliczane proporcjonalnie, częściowo w działalności a częściowo prywatnie, taka teza przewija się w interpretacjach. Jednak ustalenie klucza podziałowego w tym przypadku nie jest wcale takie oczywiste. W tak delikatnej sprawie, jak ta opisywana dzisiaj najlepiej zwrócić się o wydanie interpretacji w indywidualnej sprawie, w przeciwnym razie nigdy nie będziemy mieli pewności, jak prawidłowo postąpić. To samo odnosi się do podatku VAT, jeżeli pies będzie wykorzystywany i w działalności i prywatnie, to odliczenie VAT naliczonego raczej nie wchodzi w grę. Jednak decyzja jak zawsze w takich sprawach należy do przedsiębiorcy. W publikacji zwrócono jedynie uwagę na szanse i zagrożenia, jakie wynikają z tytułu rozliczania wydatków na utrzymanie psa, a wnioski pozostawiamy zainteresowanym.

Stan prawny na dzień: 23.07.2024 r.