Takie wnioski płyną z najnowszej uchwały NSA[1]. Stwierdzono w niej, iż budynki sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako mieszkalne, przeznaczone do najmu, w ramach prowadzonej przez wynajmującego działalności gospodarczej, w takiej części, w jakiej służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych najemców, należy traktować jako budynki mieszkalne lub ich części.
W konsekwencji te budynki, w części służącej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych najemców, powinny być opodatkowane niższą stawką podatku od nieruchomości.
Spory z organami podatkowymi
Z dotychczasowych sporów, jakie podatnicy prowadzili z organami podatkowymi w tym zakresie, wyłoniły się dwie linie orzecznicze:
- negatywna dla podatników, która stanowi, iż mieszkania wynajmowane przez przedsiębiorcę i wykorzystywane przez najemców w celach mieszkalnych opodatkowane są wyższą stawką gospodarczą oraz
- pozytywna dla podatników, która stanowi, iż mieszkania wynajmowane przez przedsiębiorcę i wykorzystywane przez najemców w celach mieszkalnych powinny być opodatkowane niższą stawką mieszkaniową.
Powyższe stwierdzenia powodowały wiele problemów, ponieważ stawka „gospodarcza” podatku od nieruchomości jest 30-krotnie większa niż stawka mieszkaniowa.
W czerwcu 2024 r. Prokurator Generalny skierował do NSA zapytanie dotyczące opodatkowania budynków mieszkalnych wynajmowanych w ramach działalności gospodarczej. Zastanawiał się, czy należy je traktować jako budynki mieszkalne, czy jako budynki zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Według Prokuratora Generalnego, w związku z użytym przez ustawodawcę zwrotem „budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej”, wszystkie wynajmowane przez przedsiębiorców nieruchomości powinny być objęte wyższą stawką podatku od nieruchomości.
Stanowisko NSA
NSA stwierdził w uchwale, iż kluczowym aspektem w rozstrzygnięciu tej wątpliwości jest pojęcie „zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej”. Sąd uznał, iż oznacza to sytuację, w której w lokalu mieszkalnym realizowane są działania wypełniające wszystkie przesłanki umożliwiające uznanie ich za działalność gospodarczą, np. prowadzenie biura. Ponadto, NSA podkreślił, iż preferencyjne opodatkowanie budynków i lokali mieszkalnych ma na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, bez względu na to, czy funkcja mieszkaniowa realizowana jest przez właściciela, czy jego najemców.
Co to oznacza?
Nowa uchwała NSA powinna przynieść korzystne zmiany przede wszystkim dla podatników prowadzących działalność w zakresie wynajmu nieruchomości. Zgodnie z uchwałą, części budynków mieszkalnych, wykorzystywane na cele mieszkaniowe, nie mogą być uznane za „zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej”. Trwałe zaspokajanie podstawowych potrzeb mieszkaniowych, choćby w przypadku wynajmu nieruchomości, będzie podlegało niższej stawce podatku od nieruchomości.
Jeśli mają Państwo pytania do prezentowanej tematyki – zapraszamy do kontaktu.
[1] Uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 października 2024 r., III FSP 2/24.