Zatrudnianie pracowników wiąże się z licznymi obowiązkami po stronie pracodawcy. W takich przypadkach nie wystarcza wiedza podatkowa, ale równie ważne stają się przepisy m.in. Kodeksu pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, Państwowej Inspekcji Pracy. Bez względu na charakter zajmowanego przez pracownika stanowiska może dojść do wypadku w miejscu pracy i w dzisiejszej publikacji zajmiemy się tym tematem.
Jak należy rozumieć wypadek w miejscu pracy?
Definicja wypadku w miejscu pracy znajduje się w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zobaczmy więc kiedy dochodzi do wypadku przy pracy.
Pod pojęciem przyczyny zewnętrznej należy rozumieć przyczynę poza organizmem człowieka. Nie będzie więc wypadkiem przy pracy zawał serca czy wylew.
|
Do wypadku przy pracy może dojść w następujących okolicznościach:
|
Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się również inne nagłe zdarzenie, o ile pracownik jest objęty ubezpieczeniem wypadkowym, o ile dojdzie do niego:
|
Kategorie wypadków przy pracy
W ustawie podane zostały jeszcze inne definicje, których znajomość jest ważna z punktu widzenia przedsiębiorcy, który występuje w roli pracodawcy. W wyniku wypadku może dojść do śmierci lub urazów powodujących uszkodzenie ciała, zobaczmy więc jak to jest zdefiniowane przez ustawodawcę.
Uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku
Uważa się wypadek, w wyniku którego doszło do:
- ciężkiego uszkodzenia ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała,
- rozstroju zdrowia, naruszającego podstawowe funkcje organizmu,
- nieuleczalnej lub zagrażającej życiu choroby,
- trwałej choroby psychicznej,
- całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy w zawodzie,
- trwałej deformacji lub zniekształcenia ciała
Dochodzi do niego w sytuacji, o ile w wyniku tego samego zdarzenia wypadkowi uległy co najmniej 2 osoby
W wyniku takiego wypadku pracownik jest czasowo niezdolny do pracy
Obowiązki pracodawcy w związku z wypadkiem przy pracy
Jeżeli już dojdzie do wypadku w pracy, to właściciel firmy powinien znać zasady postępowania w takich przypadkach. Zgłoszenia takiego wypadku dokonuje sam poszkodowany, o ile pozwala mu na to stan zdrowia. Rolą przedsiębiorcy jest podjęcie określonych kroków w szczególności:
Jeżeli do zdarzenia doszło w miejscu pracy, to w pierwszej kolejności należy wyłączyć maszyny, urządzenia, odciąć dopływ prądu do tych urządzeń. Udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu, bez względu na to, czy jest czy nie pracownikiem zakładu |
Chodzi o pozostawienie miejsca zdarzenia w takim stanie, w jakim doszło do wypadku. Nie wolno zmieniać miejsca położenia maszyn, urządzeń, sprzętu, które miały związek ze zdarzeniem. Do miejsca wypadku nie mogą mieć dostępu osoby nieuprawnione. Całe zdarzenie powinno zostać w sposób adekwatny udokumentowane: sporządzone szkice, zdjęcia, o ile w firmie został powołany społeczny inspektor pracy (SIP), to należy go powiadomić. o ile doszło do wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego należy niezwłocznie zawiadomić okręgowego inspektora pracy i prokuratora |
Jeżeli u danego pracodawcy jest obowiązek tworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy (SBHP), to w skład zespołu będzie wchodził pracownik SBHP i SIP. Może to być również osoba wykonująca zadania służby BHP i pracodawca lub wskazany pracownik. W innych wypadkach będzie to zespół dwuosobowy składający się z pracodawcy i specjalisty spoza zakładu pracy |
Od ustalenia przyczyn wypadku jest zespół powypadkowy, którego zadaniem jest zebranie wszystkich niezbędnych informacji, łącznie z przeprowadzeniem oględzin miejsca zdarzenia, przesłuchaniem świadków. o ile jest taka konieczność, to należy również uzyskać opinię lekarzy i specjalistów. Chodzi o zebranie kompleksowych, obiektywnych informacji na temat wypadku. Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca |
Zespół powypadkowy sporządza protokół, który jest podstawą do wypłaty ewentualnych świadczeń dla poszkodowanych. Taki protokół powinien być w pierwszej kolejności przekazany poszkodowanemu, który ma prawo do wniesienia swoich uwag. |
Przepisy nie mówią nic na temat ilości egzemplarzy takiego protokołu. Na pewno powinien trafić do: poszkodowanego, pracodawcy, o ile taki obowiązek wynika z ustawy inspektorowi Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) |
Obowiązkiem pracodawcy jest prowadzenie rejestru wypadków przy pracy, w którym powinny się znaleźć najważniejsze informacje o zdarzeniu |
Końcowo pracodawca powinien ocenić przyczynę wypadku pod kątem m.in. stanu maszyn i urządzeń, stanu pomieszczeń w firmie, organizacji stanowiska pracy i innych, które w przyszłości pozwolą na uniknięcie podobnych zdarzeń. Pracodawca powinien wyciągnąć wnioski i podjąć ewentualne działania prewencyjne na przyszłość |
Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy
Każdemu uczestnikowi zdarzenia, które jest wypadkiem w miejscu pracy przysługują uprawnienia, których charakter i wysokość uzależniona jest w szczególności od charakteru poniesionych obrażeń, uszkodzeń ciała, uszczerbku na zdrowiu. o ile w wyniku wypadku dojdzie do śmierci poszkodowanego, to rodzinie zmarłego przysługuje odszkodowanie. jeżeli natomiast w wyniku zdarzenia osoba poszkodowana okaże się niezdolna do pracy, to otrzyma odszkodowanie lub rentę z tytułu niezdolności do pracy. o ile uszkodzenie ciała będzie wymagało długiego procesu leczenia i rehabilitacji, to po zakończeniu okresu zasiłkowego będzie przysługiwało świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy czy jednorazowe odszkodowanie.
Podsumowanie
Zdarzenia losowe są nie do przewidzenia, tak samo trudno ocenić ich skutki. Pracodawcy zdają sobie sprawę z ciążącej na nich odpowiedzialności za zapewnienie bezpieczeństwa w miejscu pracy. Każdy pracownik przechodzi również szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Jednak wystarczy chwila nieuwagi lub wystąpienie przyczyn od nas niezależnych, które mogą doprowadzić do wypadku. Nie sposób ustrzec się wypadku, choćby zachowując daleko idącą ostrożność. o ile już dojdzie do zdarzenia ważna jest szybka reakcja, chodzi przede wszystkim o ratowanie życia lub zdrowia ludzi. Należy udzielić poszkodowanym pierwszej pomocy, wezwać pogotowie, o ile wymaga tego sytuacja. W dalszej kolejności pracodawca musi czuwać nad zabezpieczeniem miejsca wypadku, jeżeli do niego doszło na terenie zakładu. Znajomość przepisów w tym zakresie jest niezbędna. o ile wypadek jest ze skutkiem śmiertelnym, jest to ciężki lub zbiorowy wypadek, to musi zostać powiadomiony prokurator i inspektor PIP. Musi zostać sporządzony protokół powypadkowy a wypadek zostanie odnotowany w rejestrze wypadków. Poszkodowani i ich rodziny mają prawo do jednorazowych odszkodowań, których wysokość zależy od poniesionych obrażeń i uszczerbku na zdrowiu. Każdy pracodawca zatrudniający pracowników ma obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie wypadkowe, dzięki czemu wszystkie świadczenia z tytułu wypadków przy pracy mogą być sfinansowane.