Za błędną skargę nie ma wynagrodzenia

Sąd Najwyższy wyjaśnia, jak się liczy progi odwoławcze w sprawach o podział majątku wspólnego także dorobkowego i dział spadku.

Przegapiła kasację

Sąd Okręgowy w Warszawie zmienił postanowienie sądu rejonowego dotyczące podziału majątku wspólnego małżonków i działu spadku po jednym z ich krewnych. W jego skład wchodziła nieruchomość z domem. I to postanowienie zaskarżyła nadzwyczajnym środkiem odwoławczym w całości jedna z uczestniczek postępowania. W uzasadnieniu skargi wskazała, iż nie przysługiwała skarga kasacyjna, bo wartość przedmiotu zaskarżenia wskazana w apelacji wynosiła 27,4 tys. zł, a więc nie przekraczała kwoty 150 tys. zł. A taki jest próg kasacyjny w sprawach o podział majątku wspólnego po rozwodzie, ale też o zniesienie współwłasności i działu spadku – art. 519¹ § 4 KPC.

Sąd Najwyższy w składzie Marcin Łochowski, Krzysztof Wesołowski i Mariusz Załucki skargę odrzucił. Wskazał, iż co do zasady w sprawach o podział majątku wspólnego i dział spadku wartość przedmiotu zaskarżenia odpowiada wartości konkretnego roszczenia, żądania lub składnika majątkowego, którego dotyczy zaskarżenie.

Skarżąca podważała podział nieruchomości budynkowej poprzez przyznanie jej jednej z uczestniczek i zasądzenie dopłat na rzecz pozostałych uczestników, zamiast dokonania podziału fizycznego poprzez ustanowienie dwóch odrębnych lokali i przyznanie jednego z nich skarżącej.

W ten sposób skarżąca kwestionuje zasadę podziału, domagając się przyznania części nieruchomości o wartości 294 tys. zł, a więc znacznie przekraczającej próg kasacyjny. W sprawach działowych wartość przedmiotu zaskarżenia na potrzeby skargi kasacyjnej jest określana wedle powyższych zasad i może odbiegać od wskazanej w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia.

Skarżąca mogła więc skorzystać ze skargi kasacyjnej, czego zaniechała z przyczyn niewyjaśnionych w skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Jeszcze koszty pomocy

Adwokatka wystąpiła jeszcze do SN o uzupełnienie postanowienia poprzez przyznanie jej kosztów pomocy prawnej, ale SN tego żądania też nie uwzględnił, wskazując, iż błędna ocena dopuszczalności skargi w danej sprawie oznacza niedochowanie przez pełnomocnika z urzędu profesjonalizmu. o ile adwokat lub radca ustanowiony do skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie stwierdza podstaw do jej wniesienia, musi niezwłocznie zawiadomić na piśmie o tym stronę oraz sąd, dołączając opinię o braku podstaw do wniesienia skargi. Nie powinien wnosić niedopuszczalnej skargi, a wola mocodawcy nie ma w tym wypadku decydującego znaczenia. W konsekwencji w razie odrzucenia skargi wniosek o przyznanie pełnomocnikowi od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej jest oddalany.

Sygnatura akt: II CNPP 29/22 i CNPP 29/22