Zabezpieczenie alimentów na czas trwania postępowania to niewątpliwie istotna kwestia, zarówno mając na względzie dzieci małżonków, jak i kobietę.
Obecnie przez cały czas częstym modelem małżeństwa jest sytuacja, w której to mężczyzna pozostaje aktywny zawodowo, a kobieta poświęca się w zupełności wychowaniu wspólnych dzieci, pozostając przy tym na utrzymaniu swojego męża. Z punktu widzenia kobiety, jej sytuacja staje się niezwykle trudna, gdy relacje między nią a mężem ulegają pogorszeniu. Trudno bowiem oczekiwać, aby kobieta, która przez wiele lat pozostawała bierna zawodowo, w chwili w której następuje kryzys w małżeństwie, mogła z dnia na dzień zmienić swoje życie i znaleźć pracę pozwalającą na jej utrzymanie.
Rozwód a prawo do majątku niepracującego małżonka
Obawa o brak możliwości znalezienia pracy zapewniającej utrzymanie na dotychczasowym lub zbliżonym poziomie często paraliżuje kobiety, które pomimo świadomości znajdowania się w związku bez przyszłości, decydują się na dalsze pozostawanie u boku męża. Oczywistym jest, iż na początku związku małżonkowie przeżywają apogeum szczęścia, które zapewnia kobiecie poczucie bezpieczeństwa. To właśnie w tym momencie, tj. bezpośrednio po zawarciu związku małżeńskiego, zdecydowana większość małżeństw rozpoczyna starania o potomstwo. Narodziny dziecka wywołują przewartościowanie w życiu kobiet, które wówczas na pierwszym miejscu stawiają dobro dziecka. Niewątpliwie, więź łącząca matkę z dzieckiem, w okresie ciąży, jak również po przyjściu dziecka na świat jest relacją szczególną i niepowtarzalną. I właśnie dlatego, przez wzgląd na dobro nowo narodzonego dziecka, kobieta decyduje się odłożyć na później karierę zawodową, aby móc w pełni poświęcić się wychowaniu dziecka, a także opiece nad domem. Częstokroć z punktu widzenia matki odpowiedni moment na powrót do pracy nigdy nie następuje, a decyzja o podjęciu aktywności zawodowej jest wciąż odkładana w czasie.
Należy jednak pamiętać, iż kobieta, która poświęca pracę zawodową na rzecz wychowania dzieci i opiekę nad domem w sposób oczywisty przyczynia się do powstawania wspólnego majątku, a dokładane przez nią wysiłki uznać należy za pracę. W sytuacji bowiem, w której dzieci mają zapewnioną opiekę ze strony matki, drugi z małżonków może w pełni oddać się pracy zawodowej, zdobywać doświadczenie, doskonalić swoje umiejętności, które w konsekwencji mogą prowadzić do awansu.
Model związku małżeńskiego, w którym środki na utrzymanie rodziny bezpośrednio zdobywał wyłącznie mąż, nie oznacza, iż kobieta w razie rozpadu związku pozostaje bez środków do życia.
Niewątpliwie proces rozwodowy w zależności od postawy obojga małżonków oraz postawionych przez nich celów, które pragną osiągnąć w postępowaniu, może okazać się długotrwały. Biorąc pod uwagę zasadę dwuinstancyjności w polskim porządku prawnym, wydany w sprawie wyrok rozwodowy może stać się prawomocny choćby po kilku latach liczonych od wytoczenia powództwa przez jednego z małżonków.
Zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego na czas trwania postępowania
Wskazać należy, iż mając na względzie opisane wyżej sytuacje, polski ustawodawca przewidział instytucję zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego na czas trwania postępowania. Ma ona zapewnić utrzymanie tego z małżonków, który na skutek faktycznego rozpadu związku małżeńskiego znalazł się w sytuacji, w której nie byłby w stanie zaspokoić wszystkich swoich uzasadnionych potrzeb.
Zabezpieczenie alimentów to tymczasowe rozstrzygnięcie sądu na czas trwania postępowania. Sąd udziela zabezpieczenia na wniosek zainteresowanej strony w formie postanowienia. Taki wniosek można złożyć przed wszczęciem głównego postępowania, jak również w chwili składania pozwu jako jeden z wniosków lub ostatecznie, w trakcie toczącego się już postępowania przed sądem. Warto zaznaczyć, iż niezwykle ważne jest, aby wspomniany wniosek był poparty uzasadnieniem, którego kluczowym celem jest uprawdopodobnienie kosztów utrzymania oraz wykazanie możliwości zarobkowych każdego z małżonków.
Istotną kwestią jest fakt, iż postanowienie o zabezpieczeniu jest wykonalne od dnia wydania aż do dnia uprawomocnienia się wyroku. Wówczas zostaje ono zastąpione przez wyrok. Z punktu widzenia osoby, która wystąpiła o świadczenie alimentacyjne, niezwykle ważna jest adekwatność takiego postanowienia, która przesądza o jego natychmiastowym wykonaniu. Stanowi podstawę do egzekwowania alimentów od dnia wydania postanowienia opatrzonego w klauzulę wykonalności.