- KSK ma za zadanie skoordynowanie opieki nad pacjentem z chorobami układu krążenia (dalej: ChUK), umożliwienie ustalenia planu leczenia i mierzenie jakości i skuteczności leczenia.
- Oczekiwanym efektem wprowadzenia KSK jest poprawa bezpieczeństwa i jakości leczenia kardiologicznego, poprawa satysfakcji pacjenta oraz optymalizacja kosztowa i organizacyjna opieki kardiologicznej.
- KSK realizuje założenia reformy zapisanej w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).
Główne problemy opieki kardiologicznej
Na etapie prac projektodawczych zidentyfikowano następujące problemy w opiece kardiologicznej:
- fragmentacja opieki zdrowotnej,
- zgubienie pacjenta w systemie,
- brak ustalenia planu leczenia,
- brak nadzoru nad realizacją leczenia,
- brak możliwości mierzenia jakości świadczeń.
Najwyższa Izba Kontroli we własnych opracowaniach i analizach stwierdziła natomiast, iż niewydolność obecnego systemu opieki kardiologicznej, w tym m.in.
- nieskoordynowana opieka nad pacjentem, co wpływa na niezadowalające wyniki leczenia ChUK,
- prognozowany wzrost zachorowań na ChUK oraz wynikające z tego skutki w postaci dużej śmiertelności, poważnych konsekwencji społecznych, w tym pogorszania jakości życia chorych i ich rodzin oraz znacznych obciążeń finansowych związanych z leczeniem tych chorób dla obywateli i finansów publicznych,
generuje potrzebę przeorganizowania systemu, zwiększenie jakości oraz skuteczności diagnostyki i leczenia.
Utworzenie założeń KSK i samego w sobie projektu ustawy o KSK poprzedzało:
- wprowadzenie w 2022 r. programu wieloletniego pn. Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022–2032, którego celem jest poprawa organizacji systemu opieki kardiologicznej przez zapewnienie pacjentom dostępu do najwyższej jakości procesów diagnostyczno-terapeutycznych oraz kompleksowej opieki nad pacjentami,
- wprowadzenie programu pilotażowego opieki nad świadczeniobiorcą w ramach sieci kardiologicznej, w tej chwili realizowanego już w 6 województwach, który ma na celu ocenę organizacji, jakości i efektów opieki kardiologicznej w ramach sieci kardiologicznej, a dodatkowym efektem ma być lepsze wykorzystanie możliwości ośrodków kardiologicznych, opartych na potencjale sprzętowym i doświadczonych zasobach kadrowych, które w tej chwili nie udzielają świadczeń w pełnym zakresie możliwości.
Omawiany projekt ustawy o KSK opiera się na doświadczeniach zgromadzonych w czasie programu pilotażowego, ale z pewnymi modyfikacjami, które mają zapewnić uzyskanie założonych efektów poprawy funkcjonowania systemu opieki i leczenia kardiologicznego.
Organizacja i zasady funkcjonowania KSK
Zgodnie z założeniami projektu, KSK tworzą podmioty lecznicze, zakwalifikowane do jednego z przewidzianych dwóch poziomu zabezpieczenia (OK I lub OK II tj. ośrodek kardiologiczny I poziomu zabezpieczenia oraz II poziomu zabezpieczenia), przy czym są to podmioty lecznicze wykonujące działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne szpitalne, realizujące opiekę kardiologiczną, spełniające dodatkowe, ustawowe wymagania.
Kwalifikacji podmiotów pod poziom zabezpieczenia dokonywać będzie Prezes NFZ w oparciu o spełnianie wymogów. Brane pod uwagę będą np. liczba i kwalifikacje personelu medycznego, potencjał diagnostyczno-terapeutyczny, który pozwala na odpowiednią jakość, bezpieczeństwo, liczbę i rodzaj procedur medycznych oraz liczbę przyjętych pacjentów.
OK I zapewniać ma świadczenia w ramach:
- ambulatoryjnej opieki specjalistycznej z zakresu kardiologii,
- leczenia szpitalnego co najmniej na oddziale o profilu: kardiologia, intensywny nadzór kardiologiczny,
- pracowni hemodynamiki,
- izby przyjęć albo szpitalnego oddziału ratunkowego.
Natomiast OK II odpowiadać ma za świadczenia w ramach:
- ambulatoryjnej opieki specjalistycznej z zakresu kardiologii,
- leczenia szpitalnego co najmniej na oddziałach o profilu: kardiologia, intensywny nadzór kardiologiczny, kardiochirurgia, anestezjologia i intensywna terapia,
- leczenia szpitalnego na wybranych profilach,
- pracowni hemodynamiki,
- hybrydowej sali operacyjnej,
- pracowni do elektrofizjologii lub implantacji kardiologicznych elektronicznych urządzeń wszczepialnych,
- izby przyjęć albo szpitalnego oddział ratunkowego.
Z założenia OK II zajmować się będą bardziej skomplikowanymi procedurami, powikłaniami oraz kardiochirurgią.
OK mogą tworzyć Centra Doskonałości Kardiologicznej (dalej: CDK), czyli jednostki wyspecjalizowane w diagnostyce i leczeniu określonego rodzaju lub grupy jednostek chorobowych z zakresu chorób układu krążenia.
Poza OK I i II oraz CDK funkcjonować będą także ośrodki współpracujące, czyli podmioty lecznicze niezakwalifikowane do KSK, ale udzielające świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej lub diagnostyki kardiologicznej i leczenia kardiologicznego, lub rehabilitacji kardiologicznej albo opieki długoterminowej, współpracujące z ośrodkami zakwalifikowanymi do KSK w zakresie sprawowania i koordynacji opieki kardiologicznej nad świadczeniobiorcą.
Do realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu kardiologii interwencyjnej uprawnione będą wyłącznie podmioty lecznicze wchodzące w skład KSK (czyli OK I lub OK II), z wyjątkiem świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w stanach nagłych.
Monitorowanie jakości opieki kardiologicznej
Jakość opieki świadczonej w ramach KSK monitorować będzie NFZ we współpracy z Narodowym Instytutem Kardiologii Stefana kardynała Wyszyńskiego – Państwowym Instytutem Badawczym z siedzibą w Warszawie (dalej: NIKard).
NIKard będzie ośrodkiem koordynującym funkcjonowanie KSK, który będzie także m.in.:
- opracowywał i aktualizował wytyczne w zakresie postępowania diagnostyczno-leczniczego w kardiologii,
- monitorował przebieg, jakość i efekty programów profilaktycznych,
- realizował zadania zlecone przez Krajową Radę Kardiologii,
- dokonywał bieżącej weryfikacji wraz z NFZ poprawności i rzetelności prowadzenia dokumentacji medycznej.
Wnioski z analiz i działań NIKard przekazywane będą Ministrowi Zdrowia.
Dodatkowo, Minister Zdrowia w drodze obwieszczenia określać ma najważniejsze zalecenia w zakresie opieki kardiologicznej, dotyczące organizacji i postępowania klinicznego dla poszczególnych jednostek chorobowych lub dziedzin medycyny w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Monitorowanie jakości będzie także obligowało podmioty lecznicze wchodzące w skład KSK do udostępniania określonych danych, jak np. liczba i zakres udzielanych świadczeń, osiągnięte wskaźniki jakości opieki kardiologicznej.
Dane te będą przetwarzane w celu monitorowania jakości udzielanych świadczeń, stanu zdrowia pacjentów oraz ciągłości opieki kardiologicznej, efektów leczenia, spełniania przez podmiot leczniczy zakwalifikowany do KSK ustawowych kryteriów.
Co istotne, udostępnianie danych przez podmioty w ramach KSK będzie obligatoryjne, ponieważ jest to warunek otrzymania środków finansowych za realizowane świadczenia w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zwartej z NFZ.
Krajowa Rada Kardiologii
Rada pełnić ma funkcję opiniodawczą oraz doradczą dla Ministra Zdrowia oraz Prezesa NFZ.
Ma być to podmiot ekspercki, składający się z 11 członków, w tym co najmniej 6 ekspertów w dziedzinach medycyny, takich jak kardiologia, intensywna terapia, kardiochirurgia, w tym konsultanci krajowi w dziedzinie kardiologii i kardiochirurgii, a także przedstawicieli innych organów oraz Rzecznika Praw Pacjenta.
Karta Opieki Kardiologicznej i zasady prowadzenia opieki kardiologicznej
Podstawowym dokumentem dla pacjenta w ramach KSK będzie elektroniczna Karta Opieki Kardiologicznej (dalej: karta e-KOK).
Jest to elektroniczna karta diagnostyki i leczenia kardiologicznego, której zadaniem jest usystematyzowanie oraz udokumentowanie ciągłości opieki kardiologicznej przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego oraz zapewnienie monitorowania jakości opieki kardiologicznej w ramach KSK.
Karta e-KOK będzie uprawniać pacjenta do diagnostyki i leczenia kardiologicznego.
Wystawiać ją może:
- lekarz podstawowej opieki zdrowotnej,
- lekarz udzielający ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych,
w celu diagnostyki kardiologicznej,
- lekarz udzielający świadczeń szpitalnych,
- lekarz udzielający świadczeń w ramach programów zdrowotnych,
w celu leczenia kardiologicznego.
Karta e-KOK będzie pozostawiana w podmiocie leczniczym, jeżeli diagnostyka nie wykaże ChUK (jeśli wystawiona była w celu diagnostyki) lub leczenie zakończyło się.
Posiadanie karty e-KOK uprawnia do otrzymania bezpłatnej kserokopii dokumentacji medycznej dotyczącej diagnostyki i leczenia, która to kserokopia stanowić będzie załącznik do tej karty.
Spodziewane rezultaty KSK
Zgodnie z Oceną Skutków Regulacji oczekiwanymi efektami wprowadzenia KSK są:
- poprawa bezpieczeństwa i jakości leczenia kardiologicznego,
- poprawa satysfakcji pacjenta,
- optymalizacja kosztowa i organizacyjna opieki kardiologicznej.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o Krajowej Sieci Kardiologicznej został przekazany do konsultacji społecznych. w tej chwili znajduje się w wykazie prac legislacyjnych Ministra Zdrowia pod numerem UD145.