3 tygodni temu
Projekt podniesienia stawek akcyzowych dla napojów alkoholowych spotkał się z wnikliwą analizą Rzecznika MŚP.
W piśmie do Jarosława Nenemana, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, Agnieszka Majewska podkreśla, iż zasada zaufania i przewidywalności prawa jest fundamentem obrotu i działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy z branży alkoholowej dostosowali swoje inwestycje i strategie rozwojowe do przyjętej w 2021 r. mapy akcyzowej, która powstała w toku szerokich konsultacji ze środowiskami biznesowymi i była formą „umowy społecznej”. Dlatego nagła, duża, pozbawiona odpowiedniego vacatio legis i rzetelnej Oceny Skutków Regulacji korekta mapy podważa zaufanie przedsiębiorców do państwa. Jak zauważa Minister Majewska, nie dotrzymane zostały też przepisy Prawa przedsiębiorców wymagające, by OSR uwzględniała wpływ na sektor MŚP.
W szczególności projekt bagatelizuje skalę powstawania zjawisk niepożądanych
Uzasadniając podniesienie akcyzy względami zdrowotnymi i fiskalnymi, MF nie opisuje, w jaki sposób zmiany cen miałyby wpłynąć na popyt, wolumeny sprzedaży, przerzucanie kosztów czy substytucję między kategoriami napojów. W szczególności projekt bagatelizuje skalę powstawania zjawisk niepożądanych, takich jak wzrost szarej strefy czy indywidualny obrót transgraniczny, które skutkować będą spadkiem wolumenu legalnej sprzedaży. Nie przedstawiono też adekwatnych środków zapobiegających wspomnianemu ryzyku ani alternatywnych scenariuszy wpływów budżetowych.
OSR nie zawiera pieniężnej analizy kosztów dostosowawczych oraz bieżących skutków dla mikro-, małych i średnich firm. Brakuje wyliczeń kosztów wdrożenia zmian w systemach informatycznych i rachunkowo-księgowych, kosztów zmian etykiet i receptur, a także kosztów księgowych, administracyjnych i prawnych. OSR nie rozróżnia wpływu zmian między sektorem MŚP a dużymi przedsiębiorstwami. Analogiczna luka dotyczy włączenia cydru i perry o niskiej zawartości alkoholu do mapy akcyzowej, co dotknie mniejszych, krajowych producentów. Dlatego Rzecznik MŚP wnosi o rezygnację z natychmiastowego włączenia tych produktów do mapy akcyzowej, rozłożenia go w czasie i wprowadzenia środków wsparcia dla przedsiębiorców sektora MŚP.
Zwiększenie obciążeń regulacyjnych powinno uwzględniać 6-miesięczne vacatio legis
Minister Majewska przypomina też, iż zwiększenie obciążeń regulacyjnych powinno uwzględniać 6-miesięczne vacatio legis. Tymczasem ani projekt ustawy, ani uzasadnienie wraz z OSR nie wykazują przekonujących powodów odstąpienia od tej zasady. Rzecznik MŚP wnioskuje o wydłużenia vacatio legis co najmniej do 12 miesięcy. Wskazane jest też przedstawienie planu ewaluacji wprowadzanych zmian wraz z miernikami i terminami.
Jak podsumowuje swoje uwagi Agnieszka Majewska, „konieczne zmiany powinny być proporcjonalne i adekwatne oraz poparte rzetelną analizą i oceną wpływu regulacji na przedsiębiorców sektora MŚP”.
