Monika Horna-Cieślak wraz z Adamem Chmurą, zastępcą RPD przedstawili Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji swoje stanowisko w sprawie projektu nowelizacji ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP.
MSWiA zamierza wprowadzić tą nowelizacją m.in. możliwość czasowego oraz terytorialnego zawieszenia prawa do składania przez cudzoziemców, w tym rodziny z dziećmi, wniosków o udzielenie im ochrony międzynarodowej w Polsce.
Rzeczniczka Praw Dziecka oraz zastępca RPD wskazali, iż projekt nowelizacji rodzi szereg wątpliwości w zakresie jego zgodności z Konstytucją i wiążącymi Polskę umowami międzynarodowymi, w szczególności: Konwencją genewską dotycząca statusu uchodźców, Europejską konwencją praw człowieka i Konwencją o prawach dziecka.
WG RPD do MSWiA – stanowisko do projektu noweli do u.u.c.o., zawieszenie prawa do azylu
Autorzy pisma zaznaczyli, iż wyrażone w art. 56 ust. 2 Konstytucji, prawo cudzoziemców do poszukiwania w Polsce ochrony przed prześladowaniem może wprawdzie podlegać ograniczeniom (w granicach i na zasadach określonych w art. 31 Konstytucji), ale takie ograniczenie nigdy nie może naruszać istoty tego prawa.
Istotą zaś konstytucyjnego i konwencyjnego prawa do poszukiwania w Polsce ochrony przed prześladowaniem jest dostęp do procedury uchodźczej – prawo złożenia wniosku o ochronę międzynarodową i ciążący na władzach jego zindywidualizowanej oceny.
Rzecznicy podnieśli, iż ani Konwencja genewska, ani prawo UE, które wprowadza wiele mechanizmów ochrony przed nadużywaniem procedur azylowych, nie pozwalają na odmowę przyjęcia wniosku uchodźczego, co ma stać się możliwe w myśl projektowanego art. 33a u.u.c.o.
Monika Horna-Cieślak i Adam Chmura w piśmie do MSWiA podkreślili zrozumienie dla intencji, jakie przyświecały projektodawcy. Zaapelowali jednak, by wszelkie działania legislacyjne dotyczące dzieci z doświadczeniem migracji i uchodźstwa były podejmowane w poszanowaniu ich praw i przyrodzonej godności. – Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której dzieci-ofiary poważnych kryzysów i przemocy, nie otrzymają w Polsce należnej im pomocy i ochrony – napisali. Zaapelowali także o takie ukształtowanie nowych przepisów, które wykluczy możliwość rozdzielania rodzin cudzoziemców.
– Ufamy, iż kooperacja międzyinstytucjonalna w tym zakresie (do której niezmiennie pozostajemy gotowi) przyczyni się do wypracowania rozwiązań, które pozwolą na zapewnienie bezpieczeństwa państwa polskiego przy jednoczesnym respektowaniu praw dziecka – podkreślili.