Zmiana nazwiska po rozwodzie
Kodeks rodzinny i opiekuńczy reguluje kwestię zmiany nazwiska po rozwodzie w art. 59.
Zmiana nazwiska po rozwodzie – zgodnie z obowiązującą od 8 października 2025 r. treścią art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRO):
” W ciągu roku od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.”
Powyższa regulacja wchodzi w życie z dniem 08 października 2025 r. i zastępuję dotychczasową treść art. 59 KRO, który stanowił:
„Małżonek, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje nazwisko, może w ciągu 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenie o powrocie do nazwiska, które nosił przed ślubem.”
Zasadnicza zmiana regulacji zawartej w art. 59 KRO dotyczy:
– terminu,
– osoby, przed którą składa się oświadczenie.
Jak powrócić do nazwiska panieńskiego – przesłanki powrotu do poprzedniego nazwiska:
- może jej dokonać małżonek, który zmienił nazwisko w związku z zawarciem małżeństwa np. przyjął nazwisko drugiego małżonka w miejsce swojego dotychczasowego lub połączył nazwisko dotychczasowe z nazwiskiem małżonka,
- można tego dokonać po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego,
- należy to uczynić w terminie zawitym 1 roku od momentu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.
Jaki jest termin na zmianę nazwiska?
Od 08 października 2025 r. weszły w życie przepsiy, w których ustawodawca zmienił termin, wydłużając go z 3 miesięcy na 1 rok.
Jak liczony jest termin 1 roku na zmianę nazwiska po rozwodzie?
Termin liczony jest od dnia, w którym wyrok rozwodowy stał się prawomocny, nie od dnia ogłoszenia wyroku.
Wyrok staje się prawomocny z upływem 7 dni od dnia jego ogłoszenia, jeżeli żaden z małżonków nie wnosił o uzasadnienie wyroku i nie składał apelacji, albo z chwilą wydania wyroku przez Sąd II instancji w sprawie rozwodowej, mocą którego Sąd utrzymał w mocy wyrok Sądu I Instancji lub go zmienił. Wyrok Sądu II instancji jest prawomocny z chwilą wydania.
Powrót do nazwiska noszonego przed ślubem – co należy zrobić by zmienić nazwisko po rozwodzie?
Aby dokonać zmiany nazwiska po rozwodzie małżonek, który uprzednio zmienił nazwisko w związku z zawarciem małżeństwa (np. przyjął nazwisko małżonka lub dołączyć je do swojego), winien w ww. terminie złożyć oświadczenie przed kierownikiem Urzędu stanu cywilnego lub konsulem o powrocie do nazwiska noszonego przed ślubem.
Jaki kierownik USC lub konsul są adekwatni do złożenia oświadczenia?
Małżonek może złożyć oświadczenie o powrocie do małżeństwa przed:
- dowolnym kierownikiem USC, niekoniecznie tym adekwatnym ze względu na miejsce zawarcia małżeństwa czy choćby aktualnego zamieszkania,
- dowolnym konsulem, o ile przebywa poza granicami RP.
Procedura – jak wygląda procedura zmiany nazwiska po rozwodzie?
Aby dokonać zmiany nazwiska należy:
- stawić się osobiście w urzędzie stanu cywilnego lub w konsulacie,
- przedstawić dowód tożsamości (dowód osobisty lub paszport),
- możesz zabrać wyrok ze stwierdzaniem prawomocności, choć zasadniczo Sąd bezzwłocznie po uprawomocnieniu wyroku winien przesłać go do USC celem odnotowania,
- złożyć oświadczenie o powrocie do nazwiska noszonego przed ślubem,
- uiścić opłatę skarbową (11 zł – w USC, 50 euro za granicą).
Co, jeżeli w zakreślonym terminie (odpowiednio 3 miesięcy lub 1 roku) nie złożyłeś oświadczenia? Czy można jeszcze powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem?
Jeśli w zakreślonym terminie (do niedawna 3 miesięcy, od 081.0.2025 r. – 1 roku) nie złożyłeś oświadczenia o powrocie do nazwiska noszonego przed ślubem, w dalszym ciągu możesz zmienić nazwisko, ale już w trybie administracyjnym – na podstawie ustawy o zmianie imienia i nazwiska.
Wtedy:
- składasz wniosek do kierownika USC,
- uzasadniasz go, wskazując na ważne powody – przy zmianie w trybie art. 59 KRO nie musisz ich przedstawiać
- kierownik USC przeprowadza postępowanie administracyjne i decyzję wydaje, przy czym nie zawsze musi się zgodzić.
Czy nazwisko dziecka po rozwodzie można zmienić?
Tak, nazwisko dziecka może byż zmienione, jednak nie w trybie art. 59 KRO, bowiem ten tryb jest zastrzeżony tylko do małżonków zmieniających nazwisko w związku z zawarciem małżeństwa. O zmianie nazwiska dziecka będzie w osobnym wpisie.
Zapraszamy do śledzenia aktualności.
Adwokat Ewelina Papaj – Gajek