5 godzin temu
W maju zaczną obowiązywać istotne zmiany dotyczące renty socjalnej, które mogą znacząco wpłynąć na sytuację finansową osób z niepełnosprawnościami. Nowe przepisy przewidują m.in. wprowadzenie dodatku dopełniającego oraz aktualizację procedur związanych z przyznawaniem świadczeń.
Artykuł powstał w ramach współpracy upday z serwisem Goniec.pl.
Renta socjalna to świadczenie przyznawane osobom, które z powodów zdrowotnych nie mogą podejmować aktywności zawodowej. Mogą się o nią ubiegać ci, którzy:
osiągnęli pełnoletność (ukończyli 18. rok życia lub 16. rok życia – w przypadku kobiet po zawarciu związku małżeńskiego),
posiadają poświadczenie lekarza orzecznika ZUS albo komisji lekarskiej, stwierdzające ich całkowitą niezdolność do pracy.
Niezdolność do pracy musi wynikać z naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed ukończeniem przez wnioskodawcę 18. roku życia lub – w przypadku kontynuowania nauki – przed ukończeniem 25. roku życia. Dotyczy to również sytuacji, gdy do urazu doszło w trakcie uczenia się, w tym także podczas wakacji, urlopu dziekańskiego, a także w czasie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Po marcowej waloryzacji renta socjalna wynosi 1878,91 zł brutto. Od 1 stycznia 2025 wprowadzono także dodatek dopełniający dla uprawnionych osób, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Kwota nowego świadczenia za styczeń i luty to 2520 zł brutto, natomiast od marca – po zwaloryzowaniu – 2610,72 zł brutto. Wysokość ustalono na podstawie różnicy między kwotą minimalnego wynagrodzenia za pracę a kwotą najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
W maju – na mocy ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej i wybranych ustawach z dnia 27 września 2024 r. – zaczną się wypłaty dodatków, zawierające wyrównanie za poprzednie miesiące.
Kto otrzyma dodatek do renty socjalnej?
Osoby posiadające orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji na dzień 1 stycznia 2025 roku otrzymają dodatek do renty socjalnej niezależnie od wyrażenia przez nich woli. ZUS przyzna im świadczenie z urzędu, a KRUS wypłaci je razem z podstawą w przypadku zbiegu z rolniczą rentą rodzinną. Oznacza to, iż tacy renciści nie muszą składać żadnych wniosków czy kontaktować się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Wypłata nastąpi z wyrównaniem za poprzednie miesiące, choć przedtem zostaną od niej potrącone: składka na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczka na podatek dochodowy.
Inaczej sprawa ma się w przypadku tych, u których decyzja komisji lekarskiej lub adekwatnego lekarza zostanie przyznana po wskazanym terminie lub którzy są w stanie funkcjonować samodzielnie. Wówczas należy skierować wniosek do urzędu – dokument ws. dodatku dopełniającego do renty socjalnej (EDD-SOC) można znaleźć we wszystkich punktach oraz na stronie internetowej ZUS.
Ważne: Do wniosku trzeba dołączyć orzeczenie lekarskie o stanie zdrowia (na druku OL-9), wystawione nie wcześniej niż miesiąc przed złożeniem dokumentów. Dodatek można uzyskać tylko wtedy, gdy jest się zarówno niezdolnym do pracy, jak i niezdolnym do samodzielnej egzystencji.
„Jeśli masz prawo do renty socjalnej i na 1 stycznia 2025 r. nie masz orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, dodatek dopełniający będzie Ci przysługiwał, gdy złożysz odpowiedni wniosek i otrzymasz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji” – wyjaśnia ZUS.
Zwiększenie limitu
Nowelizacja ustawy podniosła też limit łącznej kwoty renty socjalnej i rodzinnej z 200% do 300% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Oznacza to wzrost górnego pułapu z 3561,92 zł do 5342,88 zł.
Osobom, którym przysługuje renta socjalna w zbiegu z rolniczą rentą rodzinną, KRUS przeliczy rentę i wyda decyzję ustalającą nową wysokość zbiegu świadczeń. Informacje o tym można sprawdzić na stronach ZUS i KRUS lub poprzez kontakt z adekwatną urzędowi infolinią.
Zmiany istotnie wpłyną na poprawę sytuacji rencistów, zwłaszcza jeżeli chodzi o nowelizację prawa w kwestii zbiegu rent.
Autor: Patryk Idziak, Goniec.pl
