Zmiany w etykietowaniu produktów spożywczych

W orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego potwierdzono, iż wykorzystywanie etykiet „peel-off” co do zasady jest dozwolone i nie ma obowiązku umieszczenia wszystkich obligatoryjnych informacji na jednej, wierzchniej warstwie etykiety [1]. Wykorzystanie kilku warstw etykiety nie będzie prowadzić do ukrywania informacji obowiązkowych, o ile wierzchnia etykieta odnosi się do nich w ten sposób, iż wskazuje, gdzie można znaleźć pozostałe informacje. Wcześniejsze, krajowe interpretacje wykluczały taką możliwość.

Tło sprawy

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny (dalej: Organ) nakazał spółce modyfikację etykiety suplementu diety tak, aby dane, których podanie jest obowiązkowe [2], znajdowały się na wierzchniej części etykiety.

Przedmiotem kontroli była etykieta wielowarstwowa („peel-off”). Na zewnętrznej warstwie znajdowała się część informacji obowiązkowych oraz informacja, że: „składniki, porcja zalecana do spożycia w ciągu dnia, ostrzeżenia i ważne informacje znajdują się w dalszej części etykiety warstwowej! Zapoznaj się z całością etykiety!” wraz z „zawiniętą” strzałką wskazującą kolejną warstwę.

W ocenie Organu wykorzystanie takiej etykiety powodowało, iż obowiązkowe informacje nie były dla konsumentów łatwo dostępne.

Przepisy prawa

W przypadku opakowanej żywności obowiązkowe informacje muszą się znajdować bezpośrednio na opakowaniu lub na załączonej do niego etykiecie. Nie mogą być w żaden sposób ukryte, zasłonięte, pomniejszone ani przerwane jakimikolwiek innymi nadrukami, ilustracjami czy innym materiałem.

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego [3] chodzi tutaj o ukrycie lub zasłonięcie informacji obowiązkowej nadrukiem, ilustracją czy materiałem innym niż sama etykieta (jej część), na której znajdują się informacje obowiązkowe, a konstrukcja etykiety nie może uniemożliwiać łatwego zapoznania się z tymi informacjami.

Jeżeli na wierzchniej warstwie etykiety znajduje się informacja, jakiego rodzaju dane zamieszczone są na kolejnej, a dodatkowo informacja ta opatrzona jest zaleceniem (z wykrzyknikiem podkreślającym wagę tej informacji), aby zapoznać się z całością etykiety oraz znakiem graficznym (strzałką) wskazującym miejsce otwarcia kolejnej warstwy etykiety, to nie można uznać, iż informacje obowiązkowe zamieszczone na kolejnej warstwie etykiety są zasłonięte, a na pewno nie są ukryte, o ile można ją łatwo odkleić i nie niszcząc etykiety zakleić znowu.

Sąd przypomniał, iż nie wszystkie informacje obowiązkowe są objęte wymogiem ich umieszczenia w jednym polu widzenia. W takim polu mają znajdować się jedynie informacje wskazane w art. 9 ust. 1 lit. a), e) i k) Rozporządzenia.

Stanowisko WSA zostało potwierdzone przez wyrok NSA, który oddalił skargę kasacyjną Organu.

Wcześniejsze interpretacje

We wcześniejszym stanowisku Głównego Inspektora Sanitarnego [4] uznano, iż etykieta „peel-off”, zawierająca obowiązkowe informacje na temat żywności na wewnętrznej stronie naklejki, nie spełnia wymagań Rozporządzenia. Zapadły w tej sprawie wyrok rozszerza możliwości wykorzystywania na rynku etykiet „peel-off” i powoduje, iż wcześniejsze stanowisko staje się częściowo nieaktualne.

[1] Wyrok NSA z dnia 15 lutego 2024 r., sygn. II GSK 678/23

[2] Art. 9 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (dalej: Rozporządzenie)

[3] Wyrok WSA z dnia 1 lutego 2023 r., sygn. II SA/Rz 926/22

[4] Stanowisko GIS dot. etykiet „peel-off”