Zmiany w opodatkowaniu akcyzą wyrobów nikotynowych od 2025 r.

Opodatkowanie saszetek nikotynowych

Nowelizacja AkcyzU wprowadza opodatkowanie saszetek nikotynowych, które zyskują popularność na rynku wyrobów nikotynowych.

Zgodnie z nowymi przepisami, saszetki nikotynowe to wyroby niezawierające tytoniu ale zawierające nikotynę lub jej związki lub pochodne, zmieszane lub niezmieszane z włóknami roślinnymi lub innymi dodatkami, znajdujące się w porcjowanych saszetkach lub w równoważnej postaci, które mogą być używane doustnie do wchłaniania nikotyny lub jej związków lub pochodnych przez organizm ludzki.

Opodatkowanie saszetek nikotynowych ma na celu ujednolicenie przepisów w obrębie Unii Europejskiej, choć na poziomie unijnym te wyroby jeszcze nie są objęte zharmonizowaną akcyzą. W Polsce od 2025 roku podstawą opodatkowania tych wyrobów będzie ich masa wyrażona w kilogramach. Stawka akcyzy na saszetki nikotynowe wyniesie zaś 300 zł za każdy kilogram.

Inne wyroby nikotynowe

Zmiany w ustawie obejmą również inne wyroby zawierające nikotynę. Jak wynika z nowych przepisów, wyroby nikotynowe to wyroby zawierające nikotynę lub jej związki lub pochodne, które mogą być używane do wchłaniania nikotyny lub jej związków lub pochodnych przez organizm ludzki, inne niż wyroby tytoniowe, płyn do papierosów elektronicznych, wyroby nowatorskie i saszetki nikotynowe. Wskazane produkty nie będą podlegały akcyzie, jeżeli są wykorzystywane wyłącznie w celach medycznych. Wśród takich wyrobów zarejestrowano gumy do żucia, plastry i aerozole zawierające nikotynę. Nie stwierdzono natomiast saszetek nikotynowych. Kategoria ta obejmie również inne wyroby, które dopiero pojawią się na rynku zgodnie z inwencją producentów oraz rozwojem technologicznym.

Nowe regulacje wprowadzą obowiązek oznaczania masy opisanych wyżej wyrobów na opakowaniach, co jest istotne z punktu widzenia naliczania akcyzy.

Rozszerzenie definicji wyrobów nowatorskich

Wyroby nowatorskie są przeznaczone do dostarczania do organizmu człowieka aerozolu powstającego podczas podgrzewania zawartego w nich tytoniu, ale bez procesu spalania, w specjalnie dostosowanych do tego celu urządzeniach. Na gruncie obowiązujących przepisów, warunkiem uznania za wyrób nowatorski wyrobu spełniającego kryteria ustawowe jest obecność w jego składzie tytoniu.

Ustawa nowelizująca wprowadza również rozszerzenie definicji wyrobów nowatorskich, będących:

1. mieszaniną, w której składzie znajduje się tytoń lub susz tytoniowy,
2. mieszaniną, w której składzie znajdują się substancje inne niż określone w lit. a, zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, z wyłączeniem określonych wyrobów oraz wyrobów wykorzystywanych wyłącznie w celach medycznych,
3. mieszaniną, o której mowa w lit. a lub b, oraz zawierających odrębnie płyn do papierosów elektronicznych,

które po podgrzaniu dostarczają aerozol bez spalania mieszaniny.

Nowa definicja pozwoli na opodatkowanie produktów, które dotychczas unikały tego obowiązku dzięki substytucji tytoniu innymi surowcami roślinnymi.

Zasady opodatkowania i produkcji wyrobów nikotynowych

W przypadku beztytoniowych wyrobów nowatorskich, saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów zawierających nikotynę, będą obowiązywać standardowe przepisy dotyczące opodatkowania akcyzowego. Dotyczy to m.in. przedmiotu opodatkowania, momentu powstania obowiązku podatkowego, zasad opodatkowania ubytków, kompetencji organów podatkowych, rejestracji podmiotów, składania deklaracji podatkowych, prowadzenia ewidencji, zabezpieczeń akcyzowych, terminów płatności akcyzy oraz procedur związanych z importem.

Odnośnie produkcji i transportu wyrobów nowatorskich, saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych, stosowane będą przepisy, które obowiązują dla wyrobów akcyzowych nieujętych w załączniku nr 2 do AkcyzU, objętych inną niż zerowa stawką akcyzy.

Obowiązki producentów i przepisy przejściowe

W związku z wprowadzeniem nowych regulacji, producenci, importerzy oraz podmioty dokonujące nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów nikotynowych będą musieli zarejestrować swoją działalność w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych. Dla podmiotów, które zamierzają od 1.1.2025 r. prowadzić działalność w zakresie wyrobów nowatorskich, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych, termin na dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego mija 31.12.2024 r.

Producenci, importerzy oraz podmioty dokonujące nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów nikotynowych będą musieli również spełnić nowe wymogi dotyczące oznaczania wyrobów znakami akcyzy. Podmioty obowiązane od 1.1.2025 r. do oznaczania znakami akcyzy wyrobów nowatorskich, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych, będą mogły po złożeniu wstępnego zapotrzebowania otrzymać podatkowe znaki akcyzy przed tym dniem.

Z kolei posiadacze wyrobów nowatorskich, saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych, wyprodukowanych na terytorium kraju, nabytych wewnątrzwspólnotowo lub importowanych, przed 1.1.2025 r., nieoznaczonych znakami akcyzy, przeznaczonych do dalszej sprzedaży na terytorium kraju po 28.2.2025 r., będą obowiązani oznaczyć je legalizacyjnymi znakami akcyzy.

Posiadacz wyżej wymienionych wyrobów składa w urzędzie obsługującym ministra adekwatnego do spraw finansów publicznych, do 30.10.2024 r., wstępne zapotrzebowanie na legalizacyjne znaki akcyzy. Decyzję w sprawie sprzedaży legalizacyjnych znaków akcyzy wydaje adekwatny naczelnik urzędu skarbowego w sprawach znaków akcyzy na wniosek ich posiadacza.

Etap legislacyjny

Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw oczekuje w tej chwili na rozstrzygnięcie Rady Ministrów. Zgodnie z brzmieniem projektu, nowe przepisy wejdą w życie 1.1.2025 r. Wcześniej, bo już od 1.10.2024 r., będą obowiązywać przepisy przejściowe, które umożliwią podmiotom przygotowanie się do nowych obowiązków.