- Nowelizacja zakłada wprowadzenie regulacji mających na celu uszczelnienie zasad opodatkowania fundacji rodzinnych.
- Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III lub IV kwartał 2024 r.
Cele rozwiązań planowanych w projekcie
Jak wynika z opublikowanych założeń, proponowane rozwiązania mają na celu:
- uporządkowanie przepisów podatkowych;
- wyeliminowanie wątpliwości i rozbieżności interpretacyjnych;
- uszczelnienie systemu podatkowego.
Opublikowane założenia realizują ustalenia programowe obecnego rządu dotyczące budowy prostego, przyjaznego i zrozumiałego systemu podatkowego.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie
Zgodnie z opublikowanymi założeniami, proponowane zmiany można podzielić na:
- zmiany korzystne do podatników;
- zmiany uszczelniające;
- techniczne, porządkujące i doprecyzowujące brzmienie przepisów.
Nowe regulacje dotyczące fundacji rodzinnych
Fundacje rodzinne w Polsce cieszą się rosnącą popularnością jako narzędzie do zarządzania majątkiem i przekazywania go kolejnym pokoleniom. Dotychczasowe przepisy dawały beneficjentom tych fundacji szerokie możliwości korzystania z majątku fundacji, często bez konieczności płacenia podatków od otrzymanych świadczeń. W odpowiedzi na te praktyki, Ministerstwo Finansów zaproponowało zmiany mające na celu uszczelnienie przepisów podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych.
Zgodnie z opublikowanymi założeniami, fundacje rodzinne będą objęte bardziej rygorystycznymi wymogami dotyczącymi raportowania i opodatkowania. Proponowane zmiany mają na celu wyeliminowanie sytuacji, w których fundacje rodzinne byłyby wykorzystywane jako narzędzie do unikania opodatkowania. W szczególności, projekt zakłada rozszerzenie podstawy obliczenia daniny solidarnościowej o świadczenia otrzymywane przez beneficjentów fundacji rodzinnych. Zaproponowane rozwiązanie ma na celu zapewnienie, iż dochody otrzymywane przez beneficjentów fundacji będą opodatkowane w sposób proporcjonalny do ich wartości. Oznacza to, iż osoby, które korzystają z majątku fundacji, będą musiały odprowadzać podatek od otrzymanych świadczeń, co przyczyni się do zwiększenia wpływów do budżetu państwa.
Ulga IP Box z nowymi wymaganiami
Ulga IP Box, wprowadzona w Polsce kilka lat temu, miała na celu promowanie działalności badawczo-rozwojowej (B+R) poprzez umożliwienie przedsiębiorcom korzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskiwanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Przepisy te spotkały się z dużym zainteresowaniem wśród innowacyjnych firm, które dzięki uldze mogły znacząco obniżyć swoje zobowiązania podatkowe.
Jednakże w miarę upływu czasu, Ministerstwo Finansów zaczęło dostrzegać pewne nadużycia związane z korzystaniem z ulgi IP Box. Niektóre przedsiębiorstwa, wykorzystując luki w przepisach, wykazywały dochody z działalności B+R, mimo iż faktycznie nie prowadziły żadnej istotnej działalności innowacyjnej. W odpowiedzi na te nieprawidłowości, zaproponowano wprowadzenie dodatkowego wymogu, który będzie musiał zostać spełniony przez przedsiębiorców chcących korzystać z ulgi IP Box.
Zgodnie z nowymi przepisami, aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania w ramach ulgi IP Box, przedsiębiorca będzie musiał zatrudniać pracowników. Wymóg ten ma na celu zachęcenie firm do tworzenia miejsc pracy i rzeczywistego zaangażowania się w działalność innowacyjną. W praktyce oznacza to, iż przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność jednoosobową i nie zatrudniają pracowników, nie będą mogli dłużej korzystać z ulgi IP Box.
Pozostałe zmiany w systemie podatkowym
Oprócz wyżej wymienionych, opublikowane założenia przewidują szereg innych zmian mających na celu uszczelnienie i uproszczenie systemu podatkowego. Jednym z istotnych elementów nowelizacji ma być modyfikacja zakresu zwolnienia podatkowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805; dalej: PDOPrU), skutkująca objęciem nim dochodów wszystkich organizacji pozarządowych, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z 24.4.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 571; dalej: PożPubWolontU), w części przeznaczonej na działalność określoną w art. 4 PożPubWolontU z wyłączeniem działalności gospodarczej. Zgodnie z nowymi przepisami, dochody organizacji pozarządowych, przeznaczone na działalność statutową, będą więc zwolnione z podatku, z wyłączeniem dochodów z działalności gospodarczej.
Kolejną istotną zmianą jest objęcie zwolnieniem podatkowym odszkodowań wypłacanych przez ubezpieczającego w ramach franszyzy redukcyjnej oraz zapomóg otrzymywanych z uwagi na trudną sytuację materialną. Te zmiany mają na celu ochronę podatników przed dodatkowymi obciążeniami podatkowymi w sytuacjach losowych, które wymagają wsparcia finansowego.
Projekt ustawy przewiduje również zmiany w zakresie opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC) oraz zasady ustalania przychodów i kosztów w przypadku łączenia spółek bez przyznania udziałów (akcji). Zmiany te mają na celu uproszczenie procedur podatkowych i zapewnienie większej transparentności w rozliczeniach podatkowych.
Etap legislacyjny
12.8.24 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano informację o pracach nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III lub IV kwartał 2024 r.