Zmiany w przepisach o dopuszczeniu pracownika do pracy po urlopie rodzicielskim

Dyrektywa unijna o powrocie do pracy rodziców po urlopach

Ustawa z 8.2.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2932), wdrażająca postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20.6.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/ (Dz.Urz. UE L z 2019 r. Nr 188, s. 79), została 9.2.2023 r. przekazana Prezydentowi oraz Marszałkowi Senatu. Dyrektywa 2019/1158/UE ustanawia minimalne wymagania mające na celu ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunom godzenia życia zawodowego z rodzinnym. Dużo uwagi poświęca m.in. powrotowi do pracy po skorzystaniu przez pracowników rodziców z przysługujących im urlopów. Zgodnie z art. 10 ust. 2 dyrektywy 2019/1158/UE państwa członkowskie zapewniają, aby po zakończeniu urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego i urlopu opiekuńczego pracownicy byli uprawnieni do powrotu na swoje stanowisko lub na równorzędne stanowisko na warunkach nie mniej korzystnych, i do korzystania z wszelkiej poprawy warunków pracy, do której byliby uprawnieni, gdyby nie skorzystali z urlopu.

Zmiana w przepisie dotyczącym dopuszczenia pracownika do pracy po urlopach związanych z rodzicielstwem

Zgodnie z w tej chwili obowiązującym art. 183² KP pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a o ile nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu. Ustawa wdrażająca dyrektywę 2019/1158/UE przewiduje uchylenie przepisu art. 183² KP. Nie oznacza to jednak, iż pracownicy stracą możliwość powrotu do pracy na swoje stanowiska po wykorzystaniu jednego z urlopów związanych z rodzicielstwem. Nowe brzmienie uzyska bowiem art. 186⁴ KP, zgodnie z którym pracodawca będzie dopuszczał pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a o ile nie będzie to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu. w tej chwili art. 186⁴ KP reguluje zatrudnienie po powrocie jedynie z urlopu wychowawczego. W art. 186⁴ KP nastąpi ustalenie zasad powrotu do pracy pracowników po zakończeniu wszystkich urlopów związanych z rodzicielstwem. Zmiana polega na uzupełnieniu dotychczasowego brzmienia tego przepisu o wszystkie urlopy związane z rodzicielstwem i ma na celu ujednolicenie zasad powracania do pracy pracowników po zakończeniu wszystkich urlopów płatnych związanych z rodzicielstwem: urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu ojcowskiego oraz bezpłatnego urlopu wychowawczego.

Ponadto w Dziale VII KP po Rozdziale I zostanie dodany: „Rozdział Ia Urlop opiekuńczy”. W myśl dodanego art. 173¹ KP pracownikowi będzie przysługiwać w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Wymiar urlopu opiekuńczego wyniesie 5 dni. Zgodnie z nowym art. 173³ KP do pracownika korzystającego z urlopu opiekuńczego stosowany będzie art. 186⁴ KP w nowym brzmieniu. Oznacza to, iż po urlopie opiekuńczym pracownik będzie miał zagwarantowany powrót na dotychczasowe stanowisko, a o ile nie będzie to możliwe, na stanowisko równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu opiekuńczego. Ta sama zasada będzie dotyczyła pracownika, który będzie powracał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, o ile jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika (zgodnie z dodanym art. 148¹ § 6 KP).