Przez cały kraj przechodzi fala buntu przedsiębiorców pod hasłem #otwieraMY. Rządzący chyba liczyli na to, iż albo skończy się na czczym gadaniu, albo akcja ograniczy się do „góralskiego veta” i regionu południowego. Nic bardziej mylnego. Jednak pierwsza reakcja przedstawicieli rządu była jak dolanie paliwa do ognia. Premier Gowin zapowiedział kary dla przedsiębiorców, a przede wszystkim zwrot subwencji finansowej za otwarcie działalności. Jakie naruszenie może być karane? Kto uznaje, iż dokonano naruszenia? Od jakiego momentu naruszenie pozbawia nas pomocy – data interwencji czy data uprawomocnienia decyzji/wyroku? I czy mogą odebrać subwencję z tarczy 1.0. O tym postaram się opowiedzieć dalej.
O innym haczyku związanym z kolei z umorzeniem dla MIKROFIRM pisałem tutaj.
Na dzień 17.01.2021 roku (2 dni od rozpoczęcia akcji). Mapa punktów prezentuje się następująco, a link do aktualnej znajdziecie pod zdjęciem.
https://newsmap.pl/mapshare/eee90ba6223fed1a1f4150466f27746a/Zwrot subwencji finansowej za otwarcie działalności
Stwierdzenie enigmatyczne gdyż bez żadnych szczegółów. Dokładnie to chodzi tutaj o wszelką pomoc publiczną przyznawaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych… ( Dz. U. poz. 1842 i 2112 ). Podstawą dla takich sankcji jest art. 23 ustawy z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19. Wtedy ustawa, a zwłaszcza art. 23 spotkał się z głosami wątpliwości, ale przeszedł nie mniej bez większego echa wśród opinii publicznej. Ot będą kary i tyle.
Treść art. 23 znajdziecie tutaj.
Efekt art. 23 ustawy o wdzięcznej nazwie ustawa o dobrym samarytaninie, objawił się przede wszystkim dodatkowymi oświadczeniami składanymi przy staraniu się o pomoc z najnowszych tarcz branżowych.
Jakie naruszenie może być karane?
Otóż, jak alarmował od początku prac nad ustawą Rzecznik MŚP, przepis prawny jest bardzo ogólny. Brak tutaj określenia jakiego stopnia naruszenie skutkuje utratą prawa do pomocy oraz obowiązkiem zwrotu uzyskanej. De facto każde uchybienie po stronie przedsiębiorcy może skutkować w/w sankcjami. Brak określenia katalogu uchybień, za które przedsiębiorca odpowiada może prowadzić do skrajnych sytuacji. Np. takich, iż mógłby on utracić pomoc publiczną przez klienta, który nie zastosował się do obowiązku zakrywania nosa i ust. Jak zaznacza sam Rzecznik MŚP:
„Przedsiębiorcy nie powinni również odpowiadać za naruszenia dokonane przez osoby, za które nie ponoszą odpowiedzialności (…) co wydaje się oczywiste, ale na gruncie przedmiotowej regulacji budzi wątpliwości. „
Kto uznaje, iż dokonano naruszenia i kiedy do tego dochodzi
Zgodnie z ust. 2 art. 23: ” W przypadku stwierdzenia przez adekwatny organ naruszenia ograniczeń, nakazów i zakazów, o których mowa w ust. 1, organ ten informuje podmiot udzielający pomocy publicznej o stwierdzeniu naruszenia wymagań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19. „
Właściwym organ może być m.in. sanepid, o którego karach jest ostatnio wystarczająco głośno. Dodatkowo ustawodawca nie określił czy adekwatny organ ma informować podmiot udzielający pomocy publicznej o naruszeniu niezwłocznie po kontroli, czy informacja ta ma zostać przekazana dopiero po uprawomocnieniu np. wyrokiem sądu. A ostatnimi czasu WSA w Warszawie intensywnie uchyla kary nałożone przez sanepid.
Zwrot subwencji finansowej za otwarcie działalności – tarcza pfr 1.0
W regulaminie tarczy finansowej PFR 1.0 BRAK jest przepisów dających prawo PFR do wypowiedzenia umowy o subwencji finansowej na podstawie naruszenia ograniczeń wymienionych w art. 23.
TARCZA PFR 2.0
Tutaj sytuacja jest zupełnie inna. Zgodnie z § 16 ust. 1 lit. h regulaminu tarczy 2.0 PFR ma prawo do wypowiedzenia Umowy Subwencji Finansowej w każdym czasie w okresie jej obowiązywania w trybie natychmiastowym, bez zachowania jakiegokolwiek okresu wypowiedzenia, w przypadku:
Naruszenia przez Beneficjenta, w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, ograniczeń, nakazów i zakazów ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46a i art. 46b pkt 1 – 6 i 8 – 12 Ustawy o Zwalczaniu Chorób Zakaźnych.
Oznacza to, iż przez CAŁY OKRES TRWANIA SUBWENCJI PFR ma prawo do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym. Beneficjent wtedy ma 14 dni na zwrot całej kwoty przyznanej subwencji.
Podkreślić również trzeba, iż na podstawie § 15 ust. 4, ocena naruszeń ma charakter uznaniowy. Oznacza to, iż nie sposób przewidzieć jakie naruszenia ograniczeń, nakazów i zakazów, ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii, i przez kogo stwierdzonych będą podstawą odmowy, a choćby wypowiedzenia umowy.
Oraz jak zaznacza rzecznik MŚP alarmującym jest § 15 ust. 4 lit. b w związku, z którym „żadne postanowienie dokumentu programu Tarcza 2.0 nie kreuje po stronie beneficjenta jakichkolwiek wierzytelności, praw, roszczeń, zarzutów oraz uprawnień kształtujących wobec PFR, Skarbu Państwa ani jakiejkolwiek innej osoby.”
Przy tak ogólnych, nieprecyzyjnych zapisach i stosunkowo dużym ryzyku nagłego obowiązku zwrotu subwencji część przedsiębiorców może zrezygnować z otwarcia. Z drugiej strony pamiętajmy, iż większość tych, którzy zdecydowali się na otwarcie nie kwalifikuje się do żadnej pomocy przez m.in. ograniczenia związane z przeważającym PKD lub zatrudniają głównie osoby niepodlegające obowiązkowi składkowemu.
