31 lipca 2023, czyli pobyt i praca cudzoziemca po uchyleniu stanu zagrożenia epidemicznego

Koniec ważności zezwoleń pobytowych

Na mocy art. 15z ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, doszło do przedłużenia terminu składania wniosków o udzielenie cudzoziemcom zezwoleń pobytowych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

W praktyce oznaczało to zawieszenie terminu do złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały czy zezwoleń na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej na czas obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Termin ten uległ przedłużeniu do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

W związku z powyższym, 31 lipca 2023 r. skończy się okres ważności tych zezwoleń. Po stronie pracodawców powstaje konieczność zweryfikowania legalności pobytu cudzoziemców zatrudnionych w zakładzie pracy oraz ewentualnego złożenia odpowiednich wniosków o ich legalny pobyt.

Legalny pobyt – na podstawie jakich dokumentów?

Legalność pobytu dotyczy osób, które przebywają na terenie Polski na podstawie:

• karty pobytu,
• wizy krajowej,
• zezwolenia na pobyt czasowy,
• ​​wizy Schengen,
• wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
• dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen,
• w ramach ruchu bezwizowego,
• wizy długoterminowej wydanej przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej niebędące państwem obszaru Schengen, o ile zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej uprawnia ona do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej niebędące państwem obszaru Schengen, o ile zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej uprawnia ona do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Legalność pobytu cudzoziemca na terenie naszego kraju to jedno. Legalność zatrudnienia to drugie zagadnienie, któremu należy się przyjrzeć w związku z uchyleniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Do kiedy złożyć wniosek o przedłużenie ważności zezwolenia na pracę?

Zezwolenie na pracę, o którym mowa w art. 88 ustawy z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie było wymagane w czasie stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19 oraz do 30. dnia następującego po odwołaniu tego stanu, o ile cudzoziemiec wykonywał pracę w zakresie podklas działalności określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 9 o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz posiadał:

1. zezwolenie na pracę, o którym mowa w art. 88 ust. 1 lub 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ważne po dniu 13 marca 2020 r. lub
2. oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisane do ewidencji oświadczeń, w którym przynajmniej jeden dzień okresu pracy określonego w tym oświadczeniu przypada po dniu 13 marca 2020 r.

Wspomniane podklasy działalności dotyczą podklas działalności według klasyfikacji PKD, w których wydaje się zezwolenia na pracę sezonową, biorąc pod uwagę znacznie wyższe zapotrzebowanie na siłę roboczą w niektórych okresach roku ze względu na powtarzające się wydarzenia lub typy wydarzeń podlegające uwarunkowaniom sezonowym w tych podklasach działalności.

Wniosek o przedłużenie ważności zezwolenia na pracę należy złożyć nie później niż w ostatnim dniu okresu ważności przedłużonego zezwolenia na mocy tzw. ustawy covidowej, zatem do 31 lipca 2023.

Jeżeli w okresie stanu zagrożenia epidemicznego czy epidemii upłynął okres wykonywania pracy wskazany w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, do 31 lipca 2023 r. cudzoziemiec może wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę.

Covidowe uproszczenia przechodzą do lamusa

Należy zauważyć, iż cudzoziemiec mógł w trakcie obowiązywania “ustawy covidowej” wykonywać pracę na warunkach innych, niż określone w dokumentach będących podstawą legalnej pracy cudzoziemca, tj. w:

• zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę,
• zezwoleniu na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji,
• zezwoleniu na pracę,
• zezwoleniu na pracę sezonową,
• oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanym do ewidencji oświadczeń na podstawie art. 88z ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Cudzoziemiec mógł wykonywać pracę w ramach zmienionych warunków zatrudnienia bez konieczności zmiany zezwolenia, uzyskania nowego zezwolenia lub wpisania nowego oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń.

Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, powoduje, iż pracodawcy muszą dokonać weryfikacji nie tylko legalności pobytu czy pracy, ale również warunków zatrudnienia cudzoziemców.