Często również można spotkać się z instytucją jaką jest agencja pracy tymczasowej, której zaś istotą jest zatrudnianie pracownika tymczasowego przez agencję wyłącznie na okres i potrzeby wskazane przez pracodawcę użytkownika.
O tym, czym dokładnie zajmuje się agencja pracy tymczasowej i jak wygląda proces zatrudnienia takiego pracownika przeczytasz w niniejszy artykule.
Agencja pracy tymczasowej – uwagi ogólne
Wśród rodzajów usług świadczonych przez agencje zatrudnienia należy wyróżnić:
- pośrednictwo pracy;
- doradztwo personalne;
- poradnictwo zawodowe;
- praca tymczasowa.
Ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych z dnia 9 lipca 2003 r. reguluje zasady zatrudniania pracowników tymczasowych przez pracodawcę będącego agencją pracy tymczasowej oraz zasady kierowania tych pracowników i osób niebędących pracownikami agencji pracy tymczasowej do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika.
Przede wszystkim wyjaśnić należy najważniejsze pojęcia związane z omawianym zagadnieniem, tj.:
- pracodawca użytkownik– oznacza pracodawcę lub podmiot niebędący pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy wyznaczający pracownikowi skierowanemu przez agencję pracy tymczasowej zadania i kontrolujący ich wykonanie;
- pracownik tymczasowy– oznacza pracownika zatrudnionego przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika;
- praca tymczasowa – oznacza wykonywanie na rzecz danego pracodawcy użytkownika, przez okres nie dłuższy niż wskazany w ustawie, zadań:
- charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub
- których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe, lub
- których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika.
W ustawie z dnia z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a w szczególności w art. 18 ust. 12 wskazano, iż praca tymczasowa polega na zatrudnianiu pracowników tymczasowych i kierowaniu tych pracowników oraz osób niebędących pracownikami do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika, na zasadach określonych w przepisach o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Dodatkowo warto wskazać, iż działalność agencji pracy tymczasowej jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia.
Zasady zatrudniania pracownika tymczasowego
Umowa o pracę
Agencja pracy tymczasowej:
- zatrudnia pracowników tymczasowych na podstawie umowy o pracę na czas określony;
- może, na podstawie umowy prawa cywilnego, kierować osoby niebędące pracownikami takiej agencji do wykonywania pracy tymczasowej;
- zatrudnia pracownika, który ma wykonywać pracę na rzecz pracownika użytkownika – wskazać należy, iż to zakład przejmujący pracownika zawiera umowę z agencją pracy tymczasowej, a nie z pracownikiem, co oznacza, iż pracownik nie jest związany umową z pracodawcą tymczasowym, ale z agencją pracy tymczasowej.
Przed zatrudnieniem przez agencję pracownika tymczasowego pracodawca użytkownik i agencja pracy tymczasowej muszą uzgodnić między sobą na piśmie:
- rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- wymagania kwalifikacyjne konieczne do wykonywania pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej;
- wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego;
- miejsce wykonywania pracy tymczasowej.
Pracodawca użytkownik informuje agencję pracy tymczasowej na piśmie o:
- wynagrodzeniu za pracę, której wykonywanie ma być powierzone pracownikowi tymczasowemu, oraz o wewnętrznych regulacjach dotyczących wynagradzania obowiązujących u danego pracodawcy użytkownika, a na wniosek agencji pracy tymczasowej przedstawia do wglądu treść tych regulacji;
- warunkach wykonywania pracy tymczasowej w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy;
- niewystępowaniu okoliczności uniemożliwiających rozpoczęcie wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego na rzecz pracodawcy użytkownika.
Elementy umowy o pracę
Umowa o pracę zawarta między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym powinna określać strony umowy i datę zawarcia umowy oraz wskazywać pracodawcę użytkownika i ustalony okres wykonywania na jego rzecz pracy tymczasowej, a także warunki zatrudnienia pracownika tymczasowego w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika, w szczególności:
- rodzaj pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- wymagania kwalifikacyjne konieczne do wykonywania pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu;
- przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej;
- wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego;
- miejsce wykonywania pracy tymczasowej;
- wynagrodzenie za pracę oraz termin i sposób wypłacania tego wynagrodzenia przez agencję pracy tymczasowej;
- możliwość wcześniejszego rozwiązania tej umowy przez każdą ze stron:
- za trzydniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres nieprzekraczający 2 tygodni;
- za jednotygodniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie.
Agencja pracy tymczasowej przekazuje pracownikowi tymczasowemu, nie później niż w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, informacje umożliwiające mu bezpośredni kontakt z przedstawicielami agencji pracy tymczasowej, dotyczące adresu miejsca kontaktu, numeru telefonu oraz adresu poczty elektronicznej, a także dni i przedziału godzinowego, kiedy możliwy jest taki kontakt. Informacje przekazuje się w postaci papierowej lub elektronicznej.
Pamiętać należy, iż umowę o pracę tymczasową można rozwiązać. Przede wszystkim umowa o pracę zawarta z pracownikiem tymczasowym rozwiązuje się z upływem ustalonego między stronami okresu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz danego pracodawcy użytkownika.
Dodatkowo:
- pracodawca użytkownik, który zamierza zrezygnować z wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego przed upływem okresu wykonywania pracy tymczasowej uzgodnionego z agencją pracy tymczasowej, zawiadamia agencję pracy tymczasowej na piśmie o przewidywanym terminie zakończenia wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego, w miarę możliwości z wyprzedzeniem uwzględniającym obowiązujący strony umowy o pracę okres wypowiedzenia tej umowy;
- w razie faktycznego zaprzestania wykonywania przez pracownika tymczasowego pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika z powodu niestawienia się do pracy, bez usprawiedliwienia przyczyn nieobecności w pracy, albo odmowy dalszego wykonywania pracy tymczasowej na jego rzecz, pracodawca użytkownik zawiadamia niezwłocznie agencję pracy tymczasowej o terminie i okolicznościach zaprzestania wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego
Potrzebujesz wsparcia w okresie i zastanawiasz się, czy możesz zatrudnić nieletniego na podstawie umowy zlecenia – jeżeli tak, to przeczytaj ten artykuł.
Prawa i obowiązki pracodawcy użytkownika
Pracodawca użytkownik wykonuje obowiązki i korzysta z praw przysługujących pracodawcy, w zakresie niezbędnym do organizowania pracy z udziałem pracownika tymczasowego.
Pracodawca użytkownik jest zobowiązany do:
- zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy tymczasowej (dostarczenia pracownikowi tymczasowemu odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, zapewnienia napojów i posiłków profilaktycznych, przeprowadzania szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ustalania okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy, przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego oraz informowania o tym ryzyku);
- prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika tymczasowego w zakresie i na zasadach, na jakich prowadzi się ewidencję czasu pracy dla pracowników;
- powierzania pracownikowi tymczasowemu tylko zadań określonych w jego umowie o pracę;
- niestosowania do pracownika tymczasowego art. 42 § 4 Kodeksu pracy (powierzenie innej pracy do 3 miesięcy);
- niepowierzania pracownikowi tymczasowemu wykonywania pracy na rzecz i pod kierownictwem innego podmiotu;
- zapewniania pracownikowi tymczasowemu – na zasadach przewidzianych dla pracowników zatrudnionych przez tego pracodawcę – prawa do korzystania z urządzeń socjalnych;
- informowania pracowników tymczasowych w sposób przyjęty u tego pracodawcy użytkownika – o wolnych stanowiskach pracy, na których zamierza zatrudnić pracowników;
- udzielenia pracownikowi tymczasowemu czasu wolnego od pracy w wymiarze odpowiadającym przysługującemu temu pracownikowi urlopowi wypoczynkowemu (na wniosek pracownika), o ile okres wykonywania pracy na jego rzecz obejmuje co najmniej 6 miesięcy;
- przestrzegania zasady równego traktowania pracownika, tj. pracownik tymczasowy w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia niż pracownicy zatrudnieni przez tego pracodawcę użytkownika na takim samym lub podobnym stanowisku pracy.
Dodatkowo pracodawca użytkownik musi poinformować agencję w formie pisemnej o:
- wynagrodzeniu za pracę, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu, określonym w przepisach o wynagrodzeniach obowiązujących u pracodawcy użytkownika. Przepisy te to przede wszystkim regulamin wynagrodzenia bądź ewentualnie układ zbiorowy pracy – pracodawca użytkownik powinien także wskazać na przepisy powszechnie obowiązującego prawa, które odnoszą się do jego zakładu pracy, o ile takie istnieją (informacja, jaką powinna otrzymać agencja, musi obejmować nie tylko samą siatkę płac, ale także wszelkie dane, które mają wpływ na obliczanie wynagrodzenia);
- warunkach wykonywania pracy tymczasowej w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy.
Spełnienie powyższych warunków ma służyć zapewnieniu pracownikowi tymczasowemu takich samych warunków pracy, jakie mają osoby zatrudniane przez pracodawcę użytkownika (jego stali pracownicy).
Odpowiedzialność materialna pracowników tymczasowych
Agencja pracy tymczasowej jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej pracodawcy użytkownikowi przez pracownika tymczasowego przy wykonywaniu pracy tymczasowej – na zasadach i w granicach obowiązujących pracownika zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej pracowników. Agencja pracy tymczasowej ma prawo dochodzenia od pracownika tymczasowego zwrotu równowartości odszkodowania, które zostało wypłacone pracodawcy użytkownikowi.
Okres wykonywania pracy tymczasowej
Agencja pracy tymczasowej może:
- skierować danego pracownika tymczasowego do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy;
- skierować daną osobę do wykonywania pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy;
- skierować pracownika tymczasowego do wykonywania w sposób ciągły, przez okres nieprzekraczający 36 miesięcy, pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika, obejmującej zadania, których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez danego pracodawcę użytkownika, a pracodawca użytkownik może korzystać z pracy takiego pracownika tymczasowego przez taki okres;
- skierować daną osobę do wykonywania w sposób ciągły, przez okres nieprzekraczający 36 miesięcy, pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego na rzecz jednego pracodawcy użytkownika, obejmującej zadania, których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez danego pracodawcę użytkownika, a pracodawca użytkownik może korzystać z pracy takiej osoby przez taki okres.
Pracodawca użytkownik może:
- korzystać z pracy tego samego pracownika tymczasowego przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy;
- korzystać z pracy tej samej osoby wykonującej pracę tymczasową na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy.
Po okresie wykonywania pracy tymczasowej, pracownik tymczasowy może być skierowany przez agencję pracy tymczasowej oraz przyjęty przez tego samego pracodawcę użytkownika do wykonywania pracy tymczasowej na jego rzecz nie wcześniej niż po upływie 36 miesięcy. Co więcej, po okresie wykonywania pracy tymczasowej dana osoba może być skierowana przez agencję pracy tymczasowej oraz przyjęta przez tego samego pracodawcę użytkownika do wykonywania pracy tymczasowej na jego rzecz nie wcześniej niż po upływie 36 miesięcy.
Podsumowanie
Praca tymczasowa polega na świadczeniu pracy na rzecz pracodawcy użytkownika przez okres wskazany w umowie zawartej pomiędzy pracownikiem tymczasowym a agencją pracy tymczasowej. Świadczenie pracy ma charakter sezonowy, okresowy i doraźny. Z kolei umowa o pracę zawarta między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym powinna określać strony umowy i datę zawarcia umowy oraz wskazywać pracodawcę użytkownika i ustalony okres wykonywania na jego rzecz pracy tymczasowej, a także warunki zatrudnienia pracownika tymczasowego w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika. Pamiętaj, iż taka umowa o pracę może również zostać wypowiedziana.
Chcesz zatrudniać obywateli Ukrainy i zastanawiasz się, jak jest liczony ZUS? jeżeli tak, to przejdź tutaj.
Adrianna Glapiak,
Autorka tekstów prawnych na ifirma.pl
Prawnik posiadająca wieloletnie doświadczenie w doradztwie prawnym oraz podatkowym. Na co dzień swoją wiedzę i doświadczenie poszerza dzięki pracy jako specjalista do spraw prawnych, a czas wolny poświęca na podnoszeniu kwalifikacji w zakresie aspektów prawnych w e-commerce i social mediach oraz szeroko pojętym prawie autorskim.