3 lat temu
Autorem Wpisu jest Adwokat
Zgodnie z art. 182 kodeksu karnego wykonawczego, o ile zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego na podstawie art. 42 § 3 lub 4 Kodeksu karnego przez okres co najmniej 10 lat, sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, o której mowa w art. 2 pkt 84 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2020 r. poz. 110, 284, 568, 695, 1087 i 1517), jeżeli postawa, adekwatności i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, iż prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.
Dopuszczalność zmiany orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów na zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową (alcolock) zależy od spełnienia łącznie dwóch warunków:
1) formalnego- związanego z okresem wykonywania zakazu, który musi upłynąć, tj. co najmniej połowa okresu orzeczonego wymiaru albo co najmniej 10 lat w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego dożywotnio na podstawie art. 42 § 3 lub 4 k.k.;
2) materialnego- ocenie postawy, adekwatności i warunków osobistych sprawcy oraz zachowania w okresie wykonywania środka karnego, przy czym wszystkie te okoliczności powinny uzasadniać przekonanie, iż prowadzenie pojazdu przez sprawcę nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa w komunikacji.
Zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową (alcolock) dotyczy osób skazanych, których czasowa eliminacja z ruchu na skutek orzeczonego zakazu miała zasadnicze podłoże w zagrożeniu dla bezpieczeństwa ruchu związanym ze stanem nietrzeźwości. Zastosowanie możliwości przewidzianej w art. 182a k.k.w. jest dla skazanego sprawcy przestępstwa komunikacyjnego swoistą nagrodą za dobre sprawowanie w czasie wykonywania części orzeczonego wymiaru zakazu prowadzenia pojazdów. Sąd musi powziąć przekonanie, iż pomimo dopuszczenia takiej osoby do udziału w ruchu, bezpieczeństwo innych jego uczestników nie będzie zagrożony.
Warunek formalny, który polega na upływie pewnego okresu wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów, umożliwia poddanie zachowania sprawcy weryfikacji. Pozytywna diagnoza sprowadza się do uznania, iż udział sprawcy w ruchu komunikacyjnym w charakterze osoby prowadzącej pojazdy mechaniczne wyposażone w blokadę alkoholową, z dużym prawdopodobieństwem nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa w komunikacji. Środek karny określony w art. 42 § 2 k.k. z reguły dotyczy sprawców przestępstw komunikacyjnych będących w stanie nietrzeźwości, zatem jedynym dopuszczalnym sposobem wcześniejszego prowadzenia pojazdów objętych zakresem zakazu, po upływie połowy okresu orzeczonego wymiaru, jest jego zmiana na zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową.
Inna sytuacja przedstawia się z orzeczonym dożywotnio zakazem prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Dożywotni środek karny może zgodnie z art. 84 § 2a k.k. zostać skrócony, gdy był wykonywany w stosunku do skazanego przynajmniej 15 lat, a skazany ten przestrzegał porządku prawnego i nie zachodzi obawa ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny.
Blokadą alkoholową (alcolock), w myśl art. 2 pkt 84 p.r.d. jest: „urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dmł”. Działanie blokady alkoholowej polega zatem na unieruchomieniu silnika pojazdu do czasu kiedy kierowca wykona test na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu przez kilka sekund przez ustnik jednostki pomiarowej (analizatora oddechu). Negatywny wynik takiego testu pozwala na uruchomienie silnika i podjęcie jazdy, zaś pozytywny blokuje podjęcie dalszych czynności aż do momentu, gdy wynik osiągnie wartość mniejszą niż 0,1 mg alkoholu w 1 dmł wydychanego powietrza. Blokada alkoholowa przedstawia istotne walory zabezpieczające, zapewniając ochronę innych uczestników ruchu przed udziałem w nim osób mających skłonności do prowadzenia pojazdów w stanie nietrzeźwości. Zastosowanie rozwiązania określonego w art. 182a k.k.w. prowadzi do zawężenia zakresu zakazu prowadzenia pojazdów wobec skazanego,
który dzięki temu może aktywnie uczestniczyć w ruchu drogowym jako osoba prowadząca
pojazdy objęte zakresem nałożonego zakazu pod warunkiem, iż będą one wyposażone w
blokadę alkoholową. Idea przyświecająca wprowadzeniu rozwiązania ujętego w art. 182a k.k.w. zasługuje na aprobatę.
Przykładowo, o ile sąd zastosuje zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, wówczas w myśl art. 182a § 1 k.k.w. po upływie połowy okresu wykonywania zakazu, tj. jednego roku i sześciu miesiącach, będzie miał możliwość ubiegania się o zamianę środka karnego na zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową. Czas trwania zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową jest skoordynowany z czasem trwania orzeczonego uprzednio zakazu, stanowiąc jego kontynuację. Zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową obowiązuje tym samym do końca okresu wymiaru pierwotnego zakazu.
Sąd może zgodnie z art. 182a § 3 k.k.w. orzec o uchyleniu sposobu wykonywania zakazu w tej postaci w sytuacji, gdy skazany rażąco naruszył porządek prawny w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa ruchu drogowego, w szczególności popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Decyzja sądu w tym zakresie jest wydawana w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Ustawodawca nie definiuje pojęcia „porządek prawny”, chociaż pomocne jest dookreślenie, Że dotyczy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Osoby skazane, wobec których zastosowano zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową wprawdzie mogą prowadzić pojazdy objęte zakazem pod warunkiem zachowywania trzeźwości, jednakże są narażone na szczegółową obserwację pod kątem przestrzegania zasad bezpieczeństwa ruchu, a wszelkie ich naruszenia, które w ocenie zostaną uznane za „rażące”, mogą przesądzić o cofnięciu zmiany zakazu dokonanej na podstawie art. 182a § 1 k.k.w. W literaturze przez rażące naruszenie porządku prawnego rozumie się takie niestosowanie się do obowiązujących przepisów ruchu drogowego, które jest oczywiste oraz godzi w zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Dla sprawcy konsekwencje negatywnego zachowania w czasie wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową (alcolock), okazują się dotkliwe, gdyż następuje powrót do punktu wyjściowego, tym samym musi odbyć w całości orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Może być to dla osoby skazanej szczególnie trudne, zważywszy iż przez pewien okres mogła legalnie prowadzić tego rodzaju pojazdy, chociaż wyposażone w blokadę alkoholową. Prowadzenie pojazdów bez takiej blokady stanowi wówczas przestępstwo niestosowania się do sądowego zakazu stypizowane w art. 244 k.k.
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
