Agencje zatrudnienia i osoby zatrudniające ostatecznie będą odpowiedzialne za zapewnienie, iż pracownicy firmy parasolowej płacą prawidłową kwotę podatków od zatrudnienia od kwietnia 2026 r., rząd potwierdził.
Zmiana została wprowadzona w ramach rządowych środków ograniczających unikanie opodatkowania przez spółki parasolowe, ogłoszonych podczas jesiennego budżetu na rok 2024, i oczekuje się, iż w roku budżetowym 2026/2027 wygeneruje 895 mln funtów dodatkowego podatku.
„Aby zaradzić znacznemu poziomowi unikania podatków i oszustw na rynku spółek parasolowych, rząd powierzy agencjom rekrutacyjnym odpowiedzialność za rozliczanie PAYE [pay-as-you-earn] w sprawie płatności na rzecz pracowników zaopatrywanych za pośrednictwem firm parasolowych” – stwierdził rząd w 170-stronicowej książce „Budżet jesienny”.
„W przypadku braku agencji odpowiedzialność ta spadnie na firmę klienta końcowego. Zacznie to obowiązywać od kwietnia 2026 r.”
„To rozwiązanie ochroni pracowników przed dużymi, nieoczekiwanymi rachunkami podatkowymi spowodowanymi pozbawionym skrupułów zachowaniem spółki parasolowe nie spełniające wymogów”- napisano.
W dokumencie strategicznym opublikowanym wraz z dokumentem budżetowym stwierdzono, iż rząd wprowadzi przepisy, które wyegzekwują te zmiany od kwietnia 2026 r., co według szacunków zapobiegnie utracie około 2,8 miliarda funtów do 2030 r. w wyniku działań nieprzestrzegających przepisów spółek parasolowych.
Projekty przepisów określających szczegółowe zasady działania tej polityki mają zostać wycofane w nadchodzących miesiącach, przed formalnym wprowadzeniem przepisów w ustawie finansowej na rok 2025.
Odpowiedzialne agencje rekrutacyjne
W międzyczasie w dokumencie strategicznym wskazano, iż agencje rekrutacyjne zatrudniające pracowników firm parasolowych będą odpowiedzialne za zapewnienie, iż z pakietów wynagrodzeń tych pracowników potrącany będzie prawidłowy podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie społeczne (NIC) i przekazywane do HM Revenue & Customs (HMRC).
„Będzie to oznaczać, iż agencja dostarczająca pracownika klientowi końcowemu będzie prawnie odpowiedzialna za obsługę systemu PAYE na wynagrodzenie pracownika i będzie odpowiedzialna za wszelkie niedobory, niezależnie od tego, czy sama zajmowała się płacami, czy korzystała z usług firmy parasolowej, która zajmowała się płacami dla nich ”- napisano.
„Jeśli w dostawę pracownika firmy parasolowej nie jest zaangażowana żadna agencja, odpowiedzialność zostanie przerzucona na samego klienta końcowego”.
W dokumencie strategicznym stwierdzono również, iż intencją rządu nie jest uniemożliwianie agencjom korzystania z firm parasolowych lub innych pośredników do obsługi płac w ich imieniu, ale oznacza to, iż nie będą one już mogły zlecać na zewnątrz swoich podstawowych obowiązków w ramach PAYE.
Seb Maley, dyrektor generalny Qdos, dostawcy usług ubezpieczeniowych dla wykonawców, powiedział, iż zmiana sprowadza się zasadniczo do „zwrócenia się przez rząd do szerszego łańcucha dostaw o nadzorowanie przestrzegania przepisów przez firmy parasolowe” i „poniesienia kary”, jeżeli okaże się, iż miało miejsce unikanie opodatkowania.
Crawford Temple, dyrektor generalny niezależnej organizacji parasolowej Professional Passport zajmującej się oceną firm, powiedział, iż ta polityka „zmieni kształt” rynku kontraktów i da agencjom zatrudnienia trochę do myślenia. „To posunięcie z pewnością zmieni kształt rynku i nie tylko stworzy szereg wyzwań dla agencji, ale także zwiększy potrzebę wprowadzenia solidnych środków egzekwowania prawa w okresie do kwietnia 2026 r.” – stwierdził.
„Następne 18 miesięcy niewątpliwie będzie świadkiem dążenia twórców programów unikania podatków do zarobienia jak największej ilości pieniędzy” – powiedział Temple. „Przesłanie jest jasne, widoczne, a ukierunkowane egzekwowanie prawa jest konieczne, aby podnieść standardy i wypędzić kowbojów, którzy przynoszą naszej branży złą sławę. Potrzebujemy działań i egzekwowania prawa, a nie zobowiązań i obietnic”.
Liczba wykonawców IT świadczących swoje usługi za pośrednictwem spółek parasolowych wyraźnie wzrosła od czasu wprowadzenia w kwietniu 2017 r. zmian w sposobie działania zasad IR35 dotyczących usług pozapłacowych w sektorze publicznym, przed rozszerzeniem na sektor prywatny w kwietniu 2021 r.
Zmiany te spowodowały, iż wykonawcy przekazali odpowiedzialność za określenie, czy ich zlecenia powinny zostać zaklasyfikowane jako objęte zakresem przepisów IR35, czy też nie, na organizacje użytkowników końcowych, które ich angażują.
Gdy kontrahenci świadczą swoje usługi za pośrednictwem firm parasolowych zajmujących się obsługą płac, są uważani za pracowników tych organizacji, co oznacza, iż nie mają do nich zastosowania zasady dotyczące kwestii pozapłacowych.
Rosnąca liczba wykonawców świadczących usługi za pośrednictwem spółek parasolowych okazała się w ostatnich latach powodem do niepokoju dla wielu osób, ponieważ są to podmioty nieregulowane.
Stwierdzono również, iż liczne spółki parasolowe działają jako przykrywka dla schematów unikania opodatkowania w przeszłości, co spowodowało, iż tysiące wykonawców musiało zmierzyć się z zmieniającymi życie rachunkami podatkowymi w rezultacie.
Według danych HMRC udostępnionych w dokumencie strategicznym w latach 2022–2023 za pośrednictwem spółek parasolowych zatrudnionych było 700 000 wykonawców, a co najmniej 275 000 z nich było zatrudnionych w którymś momencie tego okresu przez firmy parasolowe nieprzestrzegające przepisów.
„Dane HMRC pokazują, iż w latach 2022–2023 utracono 500 milionów funtów w wyniku ukrytych programów unikania płacenia podatków od wynagrodzeń, z których prawie w całości ułatwiły firmy parasolowe” – stwierdził.
