Scam, czyli oszustwo polegające na wyłudzeniu danych lub pieniędzy poprzez internet lub telefon, staje się coraz większym problemem społecznym. Z najnowszego raportu VeloBanku wynika, iż już 18% Polaków przyznaje się do bycia ofiarą tego typu ataków. Co piąty ankietowany doświadczył przynajmniej raz sytuacji, w której został zmanipulowany i stracił pieniądze lub dane osobowe. Jak podkreślają autorzy badania, problem ma nie tylko wymiar finansowy, ale również psychologiczny – ponad połowa osób, które padły ofiarą scamu, odczuwa wstyd z powodu tego, iż dały się oszukać.
Najbardziej narażeni są młodzi dorośli
Z raportu wynika, iż najbardziej narażone na tego typu ataki są osoby w wieku od 25 do 34 lat – aż 27% przedstawicieli tej grupy wiekowej przyznało, iż padło ofiarą oszustwa. Najrzadziej scamu doświadczają osoby powyżej 55. roku życia, wśród których odsetek poszkodowanych wynosi 14%. Co ciekawe, różnice widoczne są również między mieszkańcami mniejszych i większych miejscowości. W miastach liczących do 20 tysięcy mieszkańców ofiarami scamu padło 20% badanych, podczas gdy w aglomeracjach powyżej 500 tysięcy osób – 15% respondentów.
Wstyd po oszustwie częstszy niż się wydaje
Najbardziej uderzające wnioski dotyczą emocji towarzyszących ofiarom oszustw. 52% pokrzywdzonych przyznaje, iż wstydzi się faktu, iż dało się podejść oszustom. Wśród kobiet ten odsetek wynosi 54%, a wśród mężczyzn 49%. Wstyd częściej towarzyszy młodszym respondentom – aż 75% osób w wieku 18–24 lata odczuwało zażenowanie z powodu ulegnięcia oszustwu, podczas gdy wśród osób powyżej 55. roku życia przyznało się do tego tylko 35% ankietowanych.
Z badania wynika również, iż niemal co czwarta osoba, która padła ofiarą scamu, nie powiedziała o tym nikomu. 23% pokrzywdzonych nie podzieliło się tą informacją z bliskimi, a 22% przyznało, iż powodem milczenia był właśnie wstyd. Wśród osób, które nie mówiły o swoim doświadczeniu, aż 60% stanowiły osoby w wieku 18–24 lata. Dla porównania – w grupie 55+ odsetek ten wyniósł zaledwie 14%.

Wspólna akcja przeciw oszustwom
Raport VeloBanku powstał w ramach akcji „Scamming out”, której partnerami są Puls Biznesu i Bankier.pl, a patronat nad inicjatywą objęły Komisja Nadzoru Finansowego, Urząd Ochrony Danych Osobowych, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznik Finansowy. Badanie zostało przeprowadzone przez panel Ariadna metodą CAWI na ogólnopolskiej próbie 1095 osób w dniach 3–6 października 2025 roku.
VeloBank podkreśla, iż reaguje na problem nie tylko poprzez działania edukacyjne, ale również oferując praktyczne wsparcie klientom. Bank prowadzi całodobową infolinię i czat, na których konsultanci pomagają w sytuacjach podejrzenia oszustwa, między innymi blokując dostęp do konta lub instruując, jakie kroki należy podjąć w przypadku utraty środków.
Źródło: VeloBank