Przepisy Polskiego Ładu[1] wyłączające możliwość amortyzowania lokali mieszkalnych po 31 grudnia 2022 r. są niezgodne z konstytucyjną zasadą ochrony praw nabytych – takie stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 27 czerwca 2023 r.[2]
Podtrzymanie tego stanowiska przez sądy administracyjne (w tym NSA) może oznaczać prawdziwą rewolucję dla podatników, którzy w związku z wejściem w życie Polskiego Ładu musieli zrezygnować z dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych.
Dotychczasowe regulacje
Przed wejściem w życie przepisów Polskiego Ładu podatnicy mogli dokonywać amortyzacji nieruchomości, w tym nieruchomości mieszkalnych. Aktualnie, po zmianie wprowadzonej 1 stycznia 2022 r.[3] amortyzacji nie podlegają: budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.
Przepisy przejściowe poluzowały jednak powyższe restrykcje i zezwoliły na kontynuowanie amortyzacji w zakresie budynków i lokali mieszkalnych nabytych lub wytworzonych przed 1 stycznia 2022 r., nie dłużej niż do 31 grudnia 2022 r.
Wyrok WSA w Łodzi
Z przepisami przejściowymi nie zgadzał się podatnik, który wniósł skargę do WSA, zarzucając regulacjom zawartym w Polskim Ładzie niezgodność z konstytucyjną zasadą ochrony praw nabytych i interesów, na podstawie z art. 2 Konstytucji RP.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uwzględnił skargę podatnika. Nie opublikowano dotąd pisemnego uzasadnienia wyroku, jednak, jak wynika z motywów ustnych orzeczenia, Sąd dokonał rozproszonej kontroli konstytucyjności przepisów przejściowych i stwierdził ich niekonstytucyjność. Działanie swoje umotywował utratą umiejętności orzekania przez Trybunał Konstytucyjny.
Treść wyroku dostępna jest tutaj: LINK
Konsekwencje wyroku
Przyjęte stanowisko jest najważniejsze dla wielu podatników, którzy 1 stycznia 2023 r. musieli zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych od budynków/lokali mieszkalnych, nabytych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Stwierdzenie niekonstytucyjności przepisów mogłoby w ich wypadku doprowadzić do znacznego zwiększenia kosztów uzyskania przychodu i tym samym przełożyć się na zmniejszenie zobowiązania podatkowego.
Na bieżąco monitorujemy stanowisko organów podatkowych i sądów w zakresie amortyzacji lokali mieszkalnych. O wszelkich zmianach będziemy informować Państwa na bieżąco.
[1] ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105 z późn. zm.)
[2] wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 czerwca 2023 r. sygn. akt I SA/Łd 258/23
[3] dot. art. 16c pkt 2a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 z późn. zm.) oraz art. 22c pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.)