Zgodnie z interpretacjami indywidualnymi z 30 kwietnia 2024 r. Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej, świadczenia wypłacane z fundacji rodzinnej małżonkom-fundatorom podlegają częściowemu opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.113.2024.2.JK oraz 0112-KDIL2-1.4011.114.2024.2.JK).
Na podstawie art. 20 ust. 1g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: „PIT”), otrzymywane przez beneficjentów fundacji rodzinnych świadczenia podlegają co do zasady opodatkowaniu. o ile jednak świadczenie wypłacane jest na rzecz fundatora albo osób jemu najbliższych (małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha), przychód podlega zwolnieniu podatkowemu. Zwolnienie to przysługuje tylko proporcjonalnie do mienia wniesionego przez tego fundatora w stosunku do całego mienia wniesionego do fundacji rodzinnej (art. 21 ust. 1 pkt 157 oraz ust. 49 PIT). Uzasadnieniem tego ograniczenia jest chęć zapewnienia przez ustawodawcę preferencji wyłącznie na rzecz fundatora oraz jego rodziny. W konsekwencji, o ile fundacja rodzinna założona jest przez kilka niespokrewnionych ze sobą osób, zwolnienie ma się odbywać proporcjonalnie.
Zasady obliczania proporcji precyzuje art. 28 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej, wskazując, iż mienie wniesione do fundacji rodzinnej przez fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo uważa się za wniesione przez fundatora. W przywołanych powyżej interpretacjach uznano jednak, iż zasada ta nie dotyczy sytuacji, w której oboje małżonkowie są fundatorami. Według organu mienie takie można uznać za wniesione przez tego fundatora tylko, jeżeli bliscy tego fundatora nie są jednocześnie pozostałymi fundatorami i to choćby o ile środki wniesione na rzecz fundacji rodzinnej przez małżonków pochodziły z majątku wspólnego, który pozostaje wspólnością łączną małżonków.
Powyżej przytoczone interpretacje Dyrektora KIS nie tylko stoją w sprzeczności z przyjmowaną powszechnie wykładnią, ale także z samym celem wprowadzenia fundacji rodzinnych do systemu. Przeznaczona dla zachowania i pomnażania majątku rodzinnego fundacja rodzinna korzystniejsza byłaby dla singla niż dla małżonków zakładających wspólnie fundację rodzinną. Mając to na uwadze oraz brak racjonalnego uzasadnienia forsowanej przez organy wykładni przepisów, przytoczone wnioskowanie organu zasługuje na krytyczną ocenę. Należy wyrażać nadzieję, iż podzielą ją sądy administracyjne, wymuszając w rezultacie zmianę sposobu interpretacji przepisów dokonywaną przez organy podatkowe w tym przedmiocie.
