Stan faktyczny
NSA rozpoznał skargę kasacyjną od wyroku WSA w Gliwicach z 28.6.2022 r. II SA/Gl 199/22, Legalis w sprawie ze skargi na decyzję Wojewody Śląskiego w przedmiocie pozwolenia na budowę i skargę kasacyjną oddalił.
Wcześniej skargę oddalił WSA.
W wywiedzionej skardze kasacyjnej wskazano na naruszenie m.in.:
- art. 35 ust. 1 pkt 3 PrBud poprzez jego błędną wykładnię skutkującą bezzasadnym, nadmiernym ograniczeniem zakresu badania przez organ administracji kompletności projektu budowlanego, co stanowi warunek wydania pozwolenia na budowę,
- art. 35 ust. 3a lit. a w zw. z art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. d PrBud w zw. z § 4 ust. 2 pkt 3, § 4 ust. 3 pkt 3 lit. a i § 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 25.4.2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz.U. z 2012 r. poz. 463; dalej: WarGeotechObBudR) poprzez ich niezastosowanie w okolicznościach niniejszej sprawy, skutkujące uznaniem, iż organ wydający pozwolenie na budowę nie ma obowiązku weryfikacji, czy projekt budowlany złożony wraz z wnioskiem o pozwolenie na budowę zawiera wymaganą przepisami prawa dokumentację geologiczno-inżynierską, a tym samym – czy jest kompletny.
Stanowisko NSA
NSA skargi kasacyjnej nie uwzględnił.
Wskazał, iż wymóg zawarcia w projekcie technicznym, w zależności od potrzeb wynikających ze specyfiki uwarunkowań danego terenu wyników badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych, zamieszczony został w art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. d PrBud. Natomiast wymóg zawarcia w projekcie architektoniczno-budowlanym opinii geotechnicznej wynika z art. 34 ust. 3 pkt 2 lit. d PrBud. Z upoważnienia zawartego w art. 34 ust. 6 pkt 2 PrBud zostało wydane WarGeotechObBudR.
Zachowanie wymagań określonych w WarGeotechObBudR oceniać należy z uwzględnieniem norm art. 34-35 PrBud. W świetle art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. d PrBud, uprawnione jest stwierdzenie, iż wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadawiania obiektów budowlanych stanowią część projektu budowlanego.
Zamieszczenie w projekcie technicznym wyników badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych jest uwarunkowane potrzebami w tym zakresie. Wynika to wprost z określenia „w zależności od potrzeb”. Z normy art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. d PrBud należy zatem wywieść wniosek, iż nie jest to obligatoryjny element projektu budowlanego. W konsekwencji, od projektanta zależy zakres i rodzaj wykonanych badań (por. wyrok NSA z 4.7.2019 r., II OSK 757/19, Legalis; wyrok NSA z 17.11.2023 r., II OSK 470/21).
Kompetencji do merytorycznego sprawdzenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej opinii geotechnicznej nie można wywodzić z art. 35 ust. 1 pkt 3 PrBud. Z przepisu tego wynika kompetencja organu do sprawdzenia kompletności projektu budowlanego i posiadania m.in. wymaganych opinii.
W niniejszej sprawie organy administracji architektoniczno-budowlanej nie zakwestionowały kompletności projektu budowlanego. W aktach znajduje się projekt budowlany oraz opinia geotechniczna.
W opinii tej wskazano, iż ze względu na przyjętą I kategorię geotechniczną obiektu budowlanego oraz stwierdzony stopień złożoności warunków gruntowych (warunki proste przy sugerowanym sposobie posadowienia), zgodnie z WarGeotechObBudR dokumentacja geotechniczna jest, dla potrzeb oceny geotechnicznej posadowienia przedmiotowej inwestycji wystarczająca i nie zachodzi potrzeba opracowywania dokumentacji geologiczno-inżynierskiej.
W projekcie budowlanym, z powołaniem się na dokumentację zawierającą wyniki badań, określono warunki gruntowe. W projekcie zagospodarowania terenu stwierdzono, iż projektowany budynek zalicza się do pierwszej kategorii geotechnicznej. Wskazano, iż na terenie inwestycji występują proste warunki gruntowe.
Jest oczywiste, iż o zaliczeniu do stosownej kategorii decyduje projektant, który jest odpowiedzialny za wykonywanie funkcji zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz za należytą staranność w wykonywaniu pracy, jej adekwatną organizację, bezpieczeństwo i jakość (art. 12 ust. 6 PrBud). W myśl art. 34 ust. 3d pkt 3 PrBud, do projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego oraz projektu technicznego dołącza się oświadczenie projektanta o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej.
Komentarz
W omawianym orzeczeniu NSA już nie po raz pierwszy wskazał na zagadnienie zakresu kompetencji organu architektoniczno-budowlanego do badania kompletności projektu budowlanego. Organ nie może w tym badaniu ingerować w uprawnienia projektanta. Zakres uprawnień organów w postępowaniu o pozwolenie na budowę jest ograniczony treścią art. 35 ust. 1 PrBud oraz art. 35 ust. 4 PrBud. Nie przewiduje się tam możliwości weryfikacji złożonej dokumentacji projektowej ze stanem rzeczywistym. Projekt budowlany ma być kompletny i sporządzony przez wykwalifikowane osoby (art. 35 ust. 1 pkt 3 i pkt 4 PrBud). Za rozwiązania w nim przyjęte odpowiada wyłącznie projektant i to on ponosi pełną odpowiedzialność za wykazanie, iż przyjęte rozwiązanie czy przedłożona dokumentacja są uzasadnione rzeczywistymi okolicznościami. Tak wypowiedział się wcześniej NSA w wyroku z 12.4.2023 r., II OSK 1093/20, Legalis.
Wyrok NSA z 14.5.2025 r., II OSK 2502/22, Legalis