Kiedy warto skorzystać z przerywanego systemu czasu pracy?

Definicja przerywanego systemu czasu pracy

Przerywany czas pracy jest szczególnym rodzajem systemu czasu pracy, który polega na wprowadzeniu rozkładu czasu pracy przewidującego przerwę w pracy. Przerwa ta nie jest wliczana do czasu pracy i może trwać maksymalnie aż pięć godzin w ciągu dnia.

Zgodnie z art. 139 Kp, o ile jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, system przerywanego czasu pracy może być stosowany według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin. Przerwy nie wlicza się do czasu pracy. Oznacza to, iż przerwa ta nie powoduje obniżenia wymiaru dobowego czasu pracy ani wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Wspomniana przerwa nie może przekroczyć 5 godzin w danym dniu pracy, przy czym długość przerwy w poszczególnych dniach może być różna.

Za czas tej przerwy pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju.

Jaki rodzaj pracy uzasadnia wprowadzenie przerywanego systemu czasu pracy?

Przede wszystkim taki rodzaj działalności, w której występują okresowe braki zapotrzebowania na pracę zatrudnionych przez nich pracowników. Przykładem takiej pracy może być praca ekspedientów w sklepach, obsługi hoteli, kucharzy i kelnerów, czy też osób sprzątających.

Jakie warunki należy spełnić, aby wprowadzić w firmie przerywany system czasu pracy?

Przerywany czas pracy może być wprowadzony, o ile spełnione zostaną następujące warunki:

1. jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją.
2. rozkład pracy jest z góry ustalony.

Przepisy nie precyzują, co należy rozumieć przez pojęcie „z góry ustalony rozkład czasu pracy”. Można przyjąć, iż warunek taki spełnia rozkład czasu pracy ustalony na dany okres rozliczeniowy w ramach którego:

1. stosowana jest tylko jedna przerwa w ciągu doby nie przekraczająca 5 godzin dziennie,
2. przerwa wynagradzana jest w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju, czyli wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a dopiero w sytuacji o ile taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia.

Wymóg zapewnienia wynagrodzenia za czas przerwy nie dotyczy pracownika zatrudnionego przez pracodawcę będącego osobą fizyczną, prowadzącego działalność w zakresie rolnictwa i hodowli, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. Pracownikowi takiemu wynagrodzenie może przysługiwać tylko wtedy, gdy wynika to z umowy o pracę.

Ograniczenia w stosowaniu przerywanego czasu pracy

Przerywanego czasu pracy nie można łączyć z systemami czasu pracy wskazanymi w przepisach Kodeksu pracy:

• równoważnym czasem pracy,
• systemem skróconego tygodnia pracy,
• systemem pracy weekendowej.
• systemem czasu pracy w ruchu ciągłym lub przy pracach, które nie mogą być wstrzymane ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania.

Przy przerwie trwającej 5 godzin, maksymalny dobowy wymiar czasu pracy może wynosić 8 godzin, co wynika z konieczności zapewnienia pracownikowi do 11-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku dobowego (8 + 5 + 11 = 24). W związku z powyższym, przerywany czas pracy może być łączony z podstawowym i skróconym czasem pracy.

Jak wprowadzić przerywany system czasu pracy w organizacji?

Przerywany czas pracy wprowadza się w układzie zbiorowym pracy. Regulamin pracy może wówczas precyzyjnie określić:

1. w stosunku do jakiej grupy pracowników może być stosowany przerywany czas pracy,
2. długość przerwy w pracy nie wliczanej do czasu pracy,
3. rozkład godzin pracy (np. 3 godziny pracy, przerwa i 5 godzin pracy, czy np. 4 godziny pracy, przerwa i 4 godziny pracy).

Odpoczynek dobowy i tygodniowy w przerywanym systemie czasu pracy

W systemie przerywanego czasu pracy pracownikowi zapewnić należy 11-godzinny nieprzerwany odpoczynek dobowy oraz 35-godzinny nieprzerwany odpoczynek tygodniowy obejmujący co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Elastyczna organizacja czasu pracy i uprawnienia rodziców wychowujących dzieci w wieku do 8 roku życia

Pracownik wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8 roku życia, może złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek o elastyczną organizację pracy, m.in. o wykonywanie pracy w systemie przerywanego czasu pracy, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej.

Nadgodziny w przerywanym systemie czasu pracy

Nadgodziny dobowe w przerywanym systemie czasu pracy wystąpią, jeżeli pracownik przepracuje więcej niż 8 godzin w ciągu jednej doby pracowniczej. Sumowaniu podlegać będzie liczba godzin przepracowanych przed i po przerwie. Dobę pracowniczą liczyć będziemy od godziny, w której pracownik rozpoczął pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.