3 lat temu
Autorem Wpisu jest Adwokat
Stosownie do treści art. 535 KC przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zgodnie z treścią art. 556 KC sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, o ile rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, o ile rzecz nie ma adekwatności, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo o ile rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne). Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, o ile rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo o ile jest obciążona prawem osoby trzeciej; w razie sprzedaży praw sprzedawca jest odpowiedzialny także za istnienie praw (rękojmia za wady prawne).
W razie ujawnienia się wady przedmiotu sprzedanego, sprzedawca staje się odpowiedzialny wobec kupującego za istnienie wady. W literaturze prezentowany jest pogląd, iż ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady sprzedanej rzeczy ma charakter absolutny tzn. sprzedawca nie może się z niej zwolnić, obciąża go ona niezależnie od tego, czy to on spowodował wadliwość rzeczy, czy ponosi w tym zakresie jakąkolwiek winę, a choćby czy w ogóle wiedział lub mógł wiedzieć o tym, iż sprzedawana rzecz jest wadliwa. Brak wiedzy, choćby choćby elementarnej, czy choćby podejrzeń w żaden sposób nie wpływają na wyłączenie odpowiedzialności czy choćby jej ograniczenie (por. komentarz do art. 556 KPC, LEX).
Jednocześnie należy podkreślić, iż sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, o ile kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy ( art. 557 § 1 KC). Stosownie do treści art. 560 § 1 – 2 KC o ile rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny. Jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, o ile sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, o ile rzecz była już wymieniona przez sprzedawcę lub naprawiana, chyba iż wady są nieistotne. o ile kupujący odstępuje od umowy z powodu wady rzeczy sprzedanej, strony powinny sobie nawzajem zwrócić otrzymane świadczenia według przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej.
Uprawnienie do odstąpienia od umowy to prawo kupującego do jednostronnego doprowadzenia mocą tylko swojego oświadczenia woli do ustania umowy sprzedaży. W konsekwencji uważa się je za złożone z chwilą, w której doszło do adresata w taki sposób, iż mógł zapoznać się z jego treścią ( art. 61 KC). Z uwagi na fakt, iż ustawodawca nie przewiduje dla tego oświadczenia szczególnej formy, może ono być złożone w każdej przewidzianej przez prawo formie, również w sposób dorozumiany ( art. 60 KC). Złożenie oświadczenie niweczy skutki zawarcia umowy i oznacza powrót do stanu jaki istniał przed jej zawarciem. Odstąpienie od umowy wymaga zatem złożenia oświadczenia woli, do którego ma zastosowanie art. 60 KC, stanowiący, iż z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Reguły wykładni oświadczeń woli mogą być stosowane nie tylko do ustalenia treści złożonych oświadczeń, ale także do stwierdzenia czy dane zachowania stanowią oświadczenie woli (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2009 r., sygn. akt I CSK 401/08). Oświadczenie woli może być wyrażone w każdy, obiektywnie zrozumiały sposób, a więc wyraźnie albo dorozumianie przez jakiekolwiek zachowanie się, które w okolicznościach towarzyszących wyraża w sposób dostatecznie zrozumiały wolę wywołania określonych skutków prawnych.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Pomiędzy A. S. (1) jako sprzedającym, a P. M. jako kupującym została zawarta umowa sprzedaży łódź motorowa (...) o nazwie F. (...), o numerze kadłuba US- (...) za cenę 209.050 zł. W treści umowy sprzedający oświadczył, iż będąca przedmiotem umowy łódź motorowa jest jego własnością, jest w pełni sprawna technicznie, nie ma wad prawnych, nie mają do niej prawa osoby trzecie. Przedmiotowa łódź motorowa została wydana przez kupującego na żądanie funkcjonariuszy Komisariatu Policji IV w B. w związku z otrzymanym zgłoszeniem kradzieży tej łodzi obywatelowi H.. Z informacji uzyskanych od funkcjonariuszy wynikało, iż sprzedana łódź motorowa pochodzi z kradzieży, czego dowodem były odczytane numery jednostki napędowej (...) oraz charakterystyczne oznaczenia – naklejka na kadłubie łodzi rozpoznana przez właściciela, jednocześnie funkcjonariusz udzielił informacji, iż numer kadłuba określony w dowodzie rejestracyjnym łodzi (US- (...)) został sfałszowany. Fakt, iż łódź motorowa pochodzi z kradzieży został na żądanie powoda następnie potwierdzony w pisemnej informacji jednostki prowadzącej dochodzenie w sprawie.
Pozwany ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi na zasadzie ryzyka. Strony zawarły umowę, łódź została wydana nowemu właścicielowi. Uchylenie się od odpowiedzialności może mieć miejsce wyłącznie wtedy gdyby kupujący wiedział o wadzie albo, gdyby okazało się, iż wada powstała po wydaniu rzeczy. A jak wynika choćby z treści zawartej umowy sam sprzedający gwarantował, iż łódź nie jest obciążona prawem osób trzecich. Tym bardziej pozwany nie może zwolnić się z odpowiedzialności powołując się na wynik postępowania karnego, co podnosił w toku postępowania. Nadto dla Sądu nie jest istotny ewentualny brak winy pozwanego lub wiedza co do faktycznego pochodzenia rzeczy, o wadzie prawnej. Faktem jest, iż łódź została zatrzymana przez Policję jako uprzednio skradziona na szkodę obywatela H.i prawo własności łodzi przysługuje osobie trzeciej. Pozwany w żaden sposób okoliczności tych w niniejszym postępowaniu nie podważył. Powyższe przesądza istnieniu wady prawnej i jest dla Sądu wystarczające, aby przyjąć odpowiedzialność pozwanego.
Biorąc pod uwagę przesłanki odpowiedzialności pozwanego jego wiosek o zawieszenie postępowania należało oddalić, albowiem wynik postępowania karnego, ustalenie sprawcy czy też jego skazanie nie wpływa na odpowiedzialność pozwanego. Dla Sądu wystraczające jest ustalenie, iż przedmiotowa łódź została skradziona i stanowi własność osoby trzeciej. Zatem wynik postępowań karnych nie miałby wpływu na rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie, a zawieszenie postępowania wpłynęłoby tylko i wyłącznie na jego przedłużenie.
Strony niniejszego postępowania zawarły umowę kupna sprzedaży łodzi morowej. Łódź została zatrzymana przez Policję. W toku prowadzonych czynności ustalono, iż przedmiotowa łódź została skradziona w 3 sierpnia 2015 roku na terenie H. Dokumenty mające potwierdzić nabycie łodzi przez pozwanego nie pozwalają na przyjęcie, iż nabył on skutecznie łódź od poprzedniego prawowitego właściciela i w konsekwencji, ze w dacie czynności stron był właścicielem łodzi. Przede wszystkim pośrednik, od którego pozwany nabył rzecz legitymował się aktem nabycia od bliżej nieokreślonej osoby, której dane nie pokrywają się z danymi rzeczywistego właściciela. Następnie tj. pismem powód zawiadomił o wadzie i złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy przez prawidłowo upoważnionego pełnomocnika. Odnosząc się do zarzutu pozwanego stwierdzić trzeba, iż pełnomocnik powoda był prawidłowo umocowany do odstąpienia od umowy sprzedaży albowiem pełnomocnictwo udzielone w dniu 18 października 2016 roku zawiera umocowanie m.in do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od przedmiotowej umowy.
Z treści zeznań powoda, nadto przede wszystkim dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż przedmiotowa łódź motorowa została zatrzymana i zabezpieczona przez Policję w trybie art. 217 KPK w związku z jej kradzieżą z czego wynika, iż powód faktycznie łodzi nie posiada, co jest skutkiem, konsekwencją posiadania przez łódź wady prawnej. Dlatego roszczenie powoda co do zwrotu ceny zakupu łodzi jest w pełni zasadne.
Na marginesie wskazać trzeba, iż niekwestionowanym w niniejszym postępowaniu jest fakt, iż numer identyfikacyjny łodzi został podrobiony. Nie ulega też wątpliwości, iż ten sfałszowany numer widniał na kadłubie łodzi w dacie zawarcia przez strony umowy (co wprost wynika z jej treści). choćby zatem gdyby przyjąć, iż przerobienie tego numeru nie miało związku ze statusem własnościowym pojazdu, to wadę tę należałoby zakwalifikować jako wadę fizyczną. Z uwagi na powyższe Sąd tytułem zwrotu uiszczonej ceny zasadził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 200.000zł.
W związku z zawarciem umowy powód poniósł koszty związane z rejestracja łodzi tj. 500zł za wydanie dowodu rejestracyjnego, 60zł za rejestracje łodzi i 60zł za wydanie numerów rejestracyjnych. Nadto opłacił podatek w kwocie 4.181zł. W odniesieniu do tych należności pozwany podniósł, iż świadczenia te jako nienależne winny zostać powodowi zwrócone przez stosowne urzędy i osoby na rzecz których zostały uiszczone. Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu - XII Wydział Cywilny z dnia 23 października 2017 r. XII C 139/17
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
