Likwidacja barier administracyjnych i prawnych w 2023 r.

1 rok temu

Etap legislacyjny

20.4.2023 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 26.1.2023 r. o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 803, dalej: LikwZbBarAdmPrU). LikwZbBarAdmPrU weszła w życie 12.5.2023 r. i wprowadziła zmiany w 16 aktach prawnych.

Najważniejsze z wprowadzonych zmian

  • Ustawa z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 775; dalej: KPA). LikwZbBarAdmPrU przewiduje nadanie waloru ostateczności decyzji wydanej w pierwszej instancji, od której uzasadnienia organ odstąpił z powodu uwzględnienia w całości żądania strony (art. 127 § 1a KPA). Zmiana ta spowoduje, iż strona – otrzymując decyzję zgodną ze swoim żądaniem – nie będzie zmuszona oczekiwać na upływ terminu do wniesienia odwołania, aby decyzja ta stała się ostateczną, ani też podejmować dodatkowych czynności polegających na skutecznym złożeniu oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania. Ustawa wprowadza więc wyjątek od zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, pozostawiając jednocześnie możliwość wzruszenia decyzji w drodze sądowoadministracyjnej. Druga zmiana wprowadza możliwość skutecznego zrzeczenia się przez stronę prawa do wniesienia odwołania od decyzji jeszcze przed rozpoczęciem biegu terminu na jego wniesienie (art. 127a § 1 KPA).
  • Ustawa z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259; dalej: PostAdmU). LikwZbBarAdmPrU wprowadza zmiany będące konsekwencją ww. zmian w KPA i obliguje organ do sporządzenia uzasadnienia przed przekazaniem skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę do sądu (art. 54 § 2a PostAdmU).
  • Ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805; dalej: KPC). Zmiany dotyczą m.in.: (1) umożliwienia organizacjom pozarządowym wytaczanie powództw lub przystępowanie do toczących się postępowań sądowych na rzecz każdego przedsiębiorcy będącego członkiem tej organizacji (art. 61 § 3 KPC); (2) wskazania Monitora Sądowego i Gospodarczego jako podstawowego miejsca publikowania obligatoryjnych ogłoszeń w postępowaniu cywilnym (art. 531 § 1 KPC).
  • Ustawa z 28.7.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1043). LikwZbBarAdmPrU zmienia wysokość kwot wolnych od podatku, tj. podnosi kwoty wolne od podatku dla poszczególnych grup podatkowych odpowiednio o 12-krotność, 9-krotność i 6-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2022 r. Jednocześnie ustawodawca różnicuje kwotę wolną od podatku w każdej grupie podatkowej w zależności od tego, czy nabycie własności rzeczy i praw majątkowych podlegających opodatkowaniu nastąpiło od jednej czy wielu osób oraz przewiduje rozliczanie kwoty wolnej od podatku w cyklu pięcioletnim. Okresy pięcioletnie będą liczone od 1.7.2023 r. W rezultacie zwolnione będzie z podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej w okresie 5 lat kwotę: (I) 36120 zł od jednej osoby lub 108360 zł od wielu osób – o ile nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej; (II) 27090 zł od jednej osoby lub 81270 zł od wielu osób – o ile nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej; (III) 18060 zł od jednej osoby lub 54180 zł od wielu osób – o ile nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej (art. 9 ust. 1 PodSpDarU).
  • Ustawa z 17.5.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1990). LikwZbBarAdmPrU dodała przepis karny, który przewiduje odpowiedzialność za wykroczenie związane z niewykonaniem obowiązku zamieszczania tabliczki porządkowej na budynku lub ogrodzeniu (art. 47b ust. 1 PrGeodKart i art. 48 ust. 1a PrGeodKart). Penalizacja czynu koresponduje z przepisem merytorycznym nakładającym taki obowiązek. Ponadto właściciele nieruchomości zostali zwolnieni z obowiązku zamieszczania nazwy ulicy (placu) oraz nazwy miejscowości na tabliczkach z numerem, o ile rada gminy w stosownej uchwale nie wprowadziła takiego obowiązku na obszarze jej działania (art. 47b ust. 3 PrGeodKart).
  • Ustawa z 6.3.2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 648). LikwZbBarAdmPrU stworzyła podstawę prawną do występowania Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w postępowaniach w sprawach cywilnych z zakresu pracy i ubezpieczeń społecznych, o ile stroną jest przedsiębiorca (art. 9 ust. 1 pkt 6a RMiŚPU).
  • Ustawa z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 221). LikwZbBarAdmPrU podniosła kwotę przychodów, do której możliwe jest prowadzenie tzw. działalności nieewidencjonowanej, tj. do wysokości 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. w tej chwili ustawa stanowi o połowie tego wynagrodzenia, którego nieprzekroczenie przy spełnieniu warunku niewykonywania działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy, oznacza brak konieczności składania wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
  • Ustawa z 5.7.2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1538). LikwZbBarAdmPrU m.in.: (1) określiła minimalny próg powierzchni usługowej lub handlowej, jaki należy zapewnić realizując inwestycję mieszkaniową na poziomie 5% powierzchni użytkowej mieszkań; (2) rozszerzyła katalog wyjątków umożliwiających realizację inwestycji mieszkaniowej, która nie spełnia wymogu niesprzeczności ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz uchwałą o utworzeniu parku kulturowego o tereny, na których jest lub może być zlokalizowany obiekt handlowy o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz na których jest zlokalizowany budynek biurowy; (3) wprowadziła obowiązek zapewnienia przez inwestora minimalnego udziału powierzchni terenu biologicznie czynnego wynoszącego co najmniej 25% powierzchni terenu inwestycji mieszkaniowej, przy czym co najmniej 50% terenu biologicznie czynnego stanowić ma ogólnodostępny, nieogrodzony, urządzony teren wypoczynku oraz rekreacji lub sportu, a także zapewnienia odpowiedniej liczby miejsc postojowych w liczbie stanowiącej 1,5-krotność liczby mieszkań zrealizowanych w ramach inwestycji, a także określenia przypadków, w których spełnienie powyższych wymagań nie będzie konieczne.
Idź do oryginalnego materiału