10 miesięcy temu
10 stycznia upłynął termin na złożenie pracodawcom przez organizacje związkowe informacji o liczbie ich członków. jeżeli tego nie zrobiły, nie będą im przysługiwały uprawnienia zakładowej organizacji związkowej do czasu jego wykonania. Pracodawcy powinni pamiętać, iż od 2019 r mogą zgłaszać zastrzeżenia co do liczebności organizacji związkowej.
Ustalenie liczebności organizacji związkowej
Organizacje związkowe mają taki obowiązek co 6 miesięcy, według stanu na dzień 30 czerwca (składane do pracodawcy do 10 lipca) i 31 grudnia ( do 10 stycznia).
Z perspektywy pracodawcy ważne jest nie tylko przekazanie informacji o liczebności przez daną organizację, ale również prawidłowe ustalenie tej liczebności (choćby pod kątem wymiaru godzin związkowych, liczby osób objętych ochroną zatrudnienia). Szczególnie, iż nierzadkie są przypadki choćby niecelowego zawyżenia liczby członków organizacji.
Niezgodności w liczebności zakładowej organizacji związkowej
Problem nieprawidłowych informacji o liczebności dostrzegł ustawodawca i kilka lat temu wprowadził do ustawy o związkach zawodowych procedurę, która rozpoczyna się w momencie złożenia przez pracodawcę zastrzeżenia. Składane jest ono pisemnie w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez daną organizację informacji o liczebności. Po tym organizacja związkowa może wystąpić do sądu z wnioskiem o ustalenie liczby członków na ostatni dzień danego półrocza. jeżeli tego nie zrobi, w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżenia przez pracodawcę, traci ona uprawnienia zakładowej organizacji związkowej do czasu wykonania tego obowiązku.
Powyższa procedura ma duże znaczenie w praktyce, ponieważ pracodawca nie ma żadnych narzędzi, aby samodzielnie dokonać wglądu do dokumentów dotyczących członków organizacji związkowej i zweryfikować jej przekazane informacje. Często zdarza się, iż jedna osoba jest wliczana jednocześnie w skład osobowy kilku organizacji (według ustawowej zasady taka osoba może być uwzględniona tylko jako członek jednej wskazanej przez siebie organizacji związkowej). Bywa też, iż policzy się osobę, która nie jest już pracownikiem, nie złożyła deklaracji członkowskiej lub w trakcie przystępowania do organizacji nie spełniła wszystkich wymagań przewidzianych w statucie organizacji.
Sama procedura przeprowadzana jest w postępowaniu nieprocesowym, a pracodawca jako osoba zainteresowana może mieć status uczestnika tego postępowania. Choć w toku postępowania pracodawca nie otrzyma szczegółowej informacji o danych osobowych członków poszczególnych organizacji, a niektóre sądy starają się maksymalnie ograniczyć jego rolę, to jednak aktywne działanie pracodawcy w toku postępowania jest istotne. Może (i powinien) on zgłaszać wnioski dowodowe, dostarczać własne dokumenty lub wnosić o ich dostarczenie przez organizację (w tym może wnioskować o wgląd do danych spseudonimizowanych). Może też zwracać sądowi na bieżąco uwagę na nieścisłości i wątpliwości.
W wielu przypadkach pracodawcy faktycznie mają rację i sąd zmniejsza liczebność organizacji po przeprowadzeniu postępowania. Należy jednak pamiętać, iż o ile uprzednio zgłoszone przez pracodawcę zastrzeżenie co do liczebności danej zakładowej organizacji związkowej okazało się bezpodstawne, ponowne zgłoszenie przez pracodawcę zastrzeżenia może nastąpić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie (nieuzasadnione zastrzeżenie blokuje więc możliwość kwestionowania liczebności przez pewien czas). Tym bardziej więc, jeżeli podjęta zostanie decyzja o zgłoszeniu zastrzeżenia, pracodawca powinien aktywnie uczestniczyć w postępowaniu.
